Çalışan, emekli olacağı tarihten önceki son 7 yılı yani 2.520 günün yarısından fazlasını hangi statüde geçirdiyse o statüden emekli olur. SSK emekli aylığı, Bağ-Kur’a göre daha yüksek olduğundan, süreç iyi hesaplanmalı...
Soru: 15 yıl Bağ-Kur’lu olarak prim ödedim. Kendi işyerim vardı. Sonra işyerini kapattım ve 3 yıl önce amcamın yanında işe girdim. SSK’lı çalışıyorum. Önümüzdeki yıl emeklilik yaşım geliyor. Bağ-Kur’dan mı, SSK’dan mı emekli olmalıyım? (Alp S)
Cevap: 1 Ekim 2008 öncesi sigortalı olup, bu tarihten sonra emekli aylığı talebinde bulunan kişilere aylık bağlanırken son yedi yıldaki çalışmalarına bakılıyor.
PRİMLER BELİRLEYİCİ OLUR
Yani emekli olacağınız tarihten önceki son yedi yıl yani 2.520 günün yarısından fazlasını hangi statüde geçirmişseniz o statüden emekli olacaksınız. Siz üç yıldır SSK’lı olduğunuz için 1.261 güne primleriniz tamamlandığında emeklilik SSK’lı olarak yapılacaktır. Bu nedenle 1.261 günü doldurup ondan sonra aylık bağlatmanız yerinde olur. SSK emekli aylığı, Bağ-Kur’a göre daha yüksek olur. Ancak burada asıl belirleyici olan ödenmiş olan primlerdir.
Memurken işçi olan ikramiye alır
Soru: Memurken işçi olup, işçi emeklisi oldum. 1974-1983 arasında memur olarak görev yaptım. 2006’da işçi emeklisi olarak maaş bağlandı. Geriye dönük 8.5 yıllık memuriyette geçen ikramiyemi alabiliyor muyum? (Engin Ü)
Cevap: Çalışma hayatına memur olarak başlayan, belirli bir süre çalıştıktan sonra işçi olarak çalışmaya devam eden kişiler, emekli olacakları zaman memur olarak geçirdikleri süreye ilişkin emekli ikramiyelerini alabilir. Sizin de bu haktan yararlanmanız mümkün. Ancak bunun için memuriyetten ayrılma nedenin kıdem tazminatı almaya hak kazanmak için gerekli nedenlerden birisi olması gerekir.
Yaştan emekli olabilirsiniz
Soru: 1960 doğumluyum. Ekim 1986’da SSK girişim var. 10 yıl çalıştım sonra kendi işimi kurdum ama Bağ-Kur’lu da olmadım. SSK’dan emekli olabilir miyim? (Hakkı G)
Cevap: Yaş ve süre şartlarını sağlamışsınız ancak prim gününüz eksik. Borçlanabileceğiniz süre varsa 1.700 gün borçlanıp hemen emekli olabilirsiniz. Ya da 60 yaşında yaştan emekli olma hakkınız var.
Doğum borçlanmasıyla eksik olan prim günleri doldurulabilir
Soru: 1970 doğumluyum. 1993’te sigortalı oldum. 12 yıl çalıştım, prim günüm eksik. 3 çocuğum var, doğum borçlanmasıyla emekli olamaz mıyım? (Ayşenur K)
Cevap: Kadın sigortalılar her bir doğum için 2 yıllık borçlanma hakkına sahip. Doğum borçlanması en fazla üç doğum için yapılabilir. Dolayısıyla kadın sigortalı en fazla 2.160 gün borçlanma hakkına sahip. Borçlanma kadınlara prim gün sayısı kazandırır. Ancak sigorta girişini geri çekmez ve erken emeklilik sağlamaz. Sizin doğumlarınız 1993’ten sonra ise, doğumdan sonraki sürelerde adınıza prim yatırılmamışsa 2.160 gün borçlanabilirsiniz. Emekli olmak için 1.280 prim gününe ihtiyacınız var. Dolayısıyla iki doğumu borçlanmanız yeterli. Doğumlardan ikisi 1993 sonrası ise 2019’da emekli olabilirsiniz.
İşsizlik maaşı almanıza engel yok
Soru: Geçen hafta işten çıkarıldım. 6 yıldır aynı işyerinde çalışıyordum, 1.5 ay ücretsiz izin almıştım. İşveren işsizlik parası alamayacağımı söyledi. Dava mı açmam gerekir? (Soner G)
Cevap: Son 3 yılda son 120 günü kesintisiz olmak üzere en az 600 gün primi olan 6 ay, 900 gün primi olan 8 ay, 1080 gün primi olan 10 ay işsizlik maaşı alabilir. 10 aydan fazla maaş ödenmez. Sizin durumunuzda son 120 gün prim şartı yerine getirilmemiş. Ancak bu şartın yerine getirilmeme sebebi ücretsiz izin. İŞKUR’a başvuru yaparak işsizlik maaşı alabilirsiniz. Dava açmanıza gerek yok. Okan Güray Bülbül
