Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu (IFAC), muhasebe mesleği için dünya çapında bir organizasyon. 1977’de kurulan IFAC; 135 ülke ve denetim bölgesinde 180’den fazla üye ve ortaktan oluşuyor ve kamuda, özel sektörde ve kamu sektöründe ve akademide 3 milyondan fazla muhasebe ve mali müşavirlik meslek mensubunu temsil ediyor.
IFAC’ın birçok misyonu var. Bunların başında; dünya genelinde muhasebecilik mesleğini güçlendirmeye devam ederek kamu çıkarına hizmet etmek ve güçlü uluslararası ekonomilerin gelişmesine katkı yapmak geliyor. IFAC Yönetim Kurulu Üyesi Ayşe Arıak Tunaboylu, Yönetim Kurulu’ndaki tek Türk üye.
Arıak Tunaboylu, “IFAC, muhasebe ve mali müşavirlik mesleğinin küresel sesi olarak faaliyet yürütüyor. Yüksek kaliteli uluslararası standartların geliştirilmesi, benimsenmesi ve uygulanması için savunuculuk yaparak ve destekleyerek geleceğe hazır olmak için, üye kuruluşlarımız aracılığıyla muhasebe meslek mensuplarını donanımlı hale getirerek, mesleğin geçerlilik ve itibarını artırarak kamu yararına hizmet ediyoruz” diyor.
IFAC’ın “Muhasebeciler olarak, sürdürülebilirlik hareketini ‘mümkün kılanlar’ız” söylemini ise şöyle açıklıyor Ayşe Arıak Tunaboylu: “Sürdürülebilirlik ile ilgili tüm kararların bilgiye dayanması gerekiyor. Bu bilgilerin güvenilir bilgi olması gerekiyor. Biz, bu bilginin hem raporlarla sunulabilir hale getirilmesinde, hem de bu bilginin güvenilir olmasının sağlamasında çok iddialıyız. ‘Bunu kimse bizden daha iyi yapamaz’ diyoruz. Ölçemediğimiz bir şeyi yönetemezsiniz. Biz, güvenilir bir ölçüm ve bilgi sunulmasında önemli bir rol üstleniyoruz.”
Ayşe Arıak Tunaboylu, geçtiğimiz ay IFAC üyesi olan TÜRMOB’un ev sahipliği yaptığı XXI. Türkiye Muhasebe Kongresi’ne katıldı. Kongrenin bu yılki teması ise, “Sürdürülebilirlik ve Teknolojik Dönüşüm Sürecinde Muhasebenin Toplumsal ve Kamusal Faydası” olarak belirlendi.
“Bizim mesleğimiz bir kamu faydası sağlayan bir meslek ve kamu faydasının sürdürülebilirlikle yakından ilgisi var” diyen Ayşe Arıak Tunaboylu ile muhasebe ve sürdürülebilirlik ilişkisini konuştuk:
Muhasebe, kamu faydası sağlayan bir meslek
“Sürdürülebilirlik, kamu yararı taşıyan muhasebe mesleği ile yakından ilgili. Bu nedende sürdürülebilirlikle ilgili beceri ve yetkinliklerimizi geliştirdik. Sürdürülebilirliğin şirketler için entegre bir düşünce yapısı olduğunu savunduk. 2022’de Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu’nun kurulmasıyla birlikte, ileriye giden yolu açık.
Güven kazanmak için, sürdürülebilirlik açıklamalarının yüksek kaliteli, bağımsız ve dış güvenceye tabi olması gerekiyor. IFAC son iki yıldır sürdürülebilirlik konusunda çok aktif bir rol üstleniyor. Stratejimizi, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’na uyumlu hale getirdik. Ölçmediğiniz, raporlamadığınız ve güvence vermediğiniz bir bilgi sağlıklı bir bilgi değidir. Dolayısıyla, mali bilgilerin dışında, mali olmayan bilginin de yarattığı değerin ve bu değeri yaratmanın maliyetini ortaya koymak gerekiyor. Etik kurallara ve bağımsızlık standartlarına sahip olan IFAC, kendini güvenilir bir danışman olarak tanımlıyor. Şirketlerin içindeki bilgi silolarının yıkılması, bilgi akışının sağlanması ve entegre düşünce yapılarının şirketler içine yerleşmesi gerektiğine inanıyoruz.”
Çok fazla raporlama çeşidi olması yatırımcı için iyi değil
“Küresel bir temel belirlemenin çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Ortada çok fazla raporlama çeşidi olması yatırımcı için de çok iyi değil. Dolayısıyla ortak bir yapı kurulması öngörüldü. IFAC 2020 yılında, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (IFRS) Vakfı altında yeni bir Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu kurulması çağrısında bulundu. Bugün, Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu (ISSB), şirketlerin kurumsal değerini ele alan kapsamlı bir küresel açıklama gereksinimleri için temel oluşturma misyonu taşıması ile gerçek bir ihtiyaç. Bu yıl, CDSB (İklim Bilgilendirme Standartları Kurulu) ve IIRC (Uluslararası Entegre Raporlama Konseyi)’nin dahil olduğu Değer Raporlama Vakfı, IFRS Vakfı ile konsolide oldu. ISSB’nin iklim ve kamuoyunu aydınlatma gerekliliklerine ilişkin ilk iki standardını 2023’ün başlarında tamamlamasını bekliyoruz.”
Yumurta kapıya dayanmadan dönüşümü başlatmak lazım
“Sürdürülebilirlik konusu, yönetim kurulu düzeyinde bir tartışma konusu, çünkü finansal olmayan etkileri ortaya koymak, artık şirketlerin değerini belirleyen bir unsur. Uzun vadeli ve bütüncül bir bakış açısının yerleşmesi gerekiyor. Raporlar da bu süreçte, bir amaç değil, fakat bir araç. Büyük şirketler dönüşümün farkında, fakat ekonominin motoru olan kobilerde de farkındalık yaratmak, yumurta kapıya dayanmadan önce dönüşüm için gerekli hazırlıkları başlatmak gerekiyor.”
Gençlere mesleğin ‘gelecek için ne kadar önemli olduğunu’ anlatmak gerekiyor
■ “Gençler çok önem verdiğimiz bir konu. Değer önerimizi gençlere çok iyi anlatmamız gerekiyor. Gençler artık amaç odaklı tercihlerde bulunuyorlar. Dolayısıyla, biz de, ‘birinin bu bilgiyi ortaya koyması ve raporlaması lazım. Bu sayede dünyanın kurtarılmasına yardımcı olabilirisiniz’ diyoruz. Sonuç olarak profesyonellerin rollerini ve genel olarak topluma katkılarını yeniden tanımlamalarını gerektiriyor. IFAC, muhasebe mesleğinin genç nesil için heyecan verici ve dinamik bir fırsat olduğunu göstermesi gerektiğine inanıyor. Muhasebe, nihayetinde bir insan işi ve bu yüzden en iyi yetenekleri çekmemiz ve elimizde tutmamız gerekiyor. Bu nedenle hem teknoloji hem de insan gelişimine odaklanmak gerekiyor.”
Kamu da, sürdürülebilirlik konusunda hesap vermeli
■ “Kamu Muhasebesi Standartları Kurulu’muz var. Sürdürülebilirlik, iklim değişikliği ve raporlama konuları sadece özel sektörü ilgilendirmiyor. Kamu harcamaları GSHY’nin yüzde 40’ından fazlasını oluşturuyor; küresel işgücünün ise yüzde 28’ini istihdam ediyor. Öte yandan kamu tahvilleri 100 trilyon dolarlık küresel tahvil piyasasının yüzde 40’ını oluşturuyor. Dolayısıyla kamu da çok büyük kaynak kullanıyor. ‘Kamu sektörü muhasebe standartlarının da sürdürülebilirlik raporlamasına cevap vermesi gerekir mi’ konusu ile ilgili çalışmalarınız var. Kamu da sürdürülebilirlik konusunda hesap verdiğinde, bütün parçaları bir araya getirmiş olacağız.” DİDEM ERYAR ÜNLÜ
