Hazine ve Maliye Bakanlığı Özelgesi |
Tarih : 21.12.2018 |
Sayı : 38418978-120[65-18/1]-E.500198 |
ÜCRETLİ OLARAK ÇALIŞAN AVUKATIN ARABULUCULUK FAALİYETİNDEN ELDE ETTİĞİ KAZANCIN VERGİLENDİRİLMESİ |
Arabuluculuk faaliyetinin şahsen ve tarafsız olarak yerine getirilmesi gereken bir meslek olması nedeniyle, avukat yanında ücretli olarak çalışan avukatların arabuluculuk faaliyetinde bulunmalarının yasal yönden mümkün görülmesi durumunda, yapmış oldukları arabuluculuk faaliyetinin “serbest meslek faaliyeti” kapsamında değerlendirilmesi ve bu faaliyetleri sonucu elde ettikleri kazancın da serbest meslek kazancı olarak vergilendirilmesi gerektiği hk.
Özelge talep formunuzda; başka bir avukatın yanında ücretli avukat olarak çalıştığınız, bunun yanı sıra arabuluculuk faaliyetine başladığınız, bu faaliyetiniz nedeniyle elde ettiğiniz kazançların nasıl vergilendirileceği hususunda Başkanlığımız görüşü istenmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun;
- maddesinde“Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.”,
- maddesinde“Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.”
hükümlerine yer verilmiştir.
Aynı Kanun’un 94. maddesinin birinci fıkrasında sayılanların maddede bentler halinde sayılan ödemeleri nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları hükme bağlanmıştır.
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 2. maddesinde “(1) Bu Kanun’un uygulanmasında;
a) Arabulucu: Arabuluculuk faaliyetini yürüten ve Bakanlıkça düzenlenen arabulucular siciline kaydedilmiş bulunan gerçek kişiyi,
b) Arabuluculuk: Sistematik teknikler uygulayarak, görüşmek ve müzakerelerde bulunmak amacıyla tarafları bir araya getiren, onların birbirlerini anlamalarını ve bu suretle çözümlerini kendilerinin üretmesini sağlamak için aralarında iletişim sürecinin kurulmasını gerçekleştiren, tarafların çözüm üretemediklerinin ortaya çıkması hâlinde çözüm önerisi de getirebilen, uzmanlık eğitimi almış olan tarafsız ve bağımsız bir üçüncü kişinin katılımıyla ve ihtiyarî olarak yürütülen uyuşmazlık çözüm yöntemini...”
maddesinde de“(1) Arabulucu görevini özenle, tarafsız bir biçimde ve şahsen yerine getirir.”hükümleri yer almaktadır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, arabuluculuk faaliyetinin şahsen ve tarafsız olarak yerine getirilmesi gereken bir meslek olması nedeniyle, avukat yanında ücretli olarak çalışan avukatların arabuluculuk faaliyetinde bulunmalarının yasal yönden mümkün görülmesi durumunda, yapmış olduğunuz arabuluculuk faaliyetinin “serbest meslek faaliyeti” kapsamında değerlendirilmesi ve bu faaliyetiniz sonucu elde ettiğiniz kazancın da serbest meslek kazancı olarak vergilendirilmesi gerekmektedir.