7338 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen 20/C maddesi ile “kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan tarımsal destekleme ödemeleri gelir vergisinden istisna” kılınmıştır. Gerçi bu istisnadan önce yapılan kesintiler aleyhine açılan davalarda, yargı Kanunda açık hüküm bulunmadığı gerekçesi ile yapılan kesintileri kaldırarak mükellefine iadesi yönünde kararlar vermekteydi.

Yine aynı Kanunla Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen geçici 92. madde ile 26.10.2021 tarihinden önce kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan tarımsal destek ödemeleri üzerinden kesinti suretiyle tahsil edilen gelir vergisinin, çiftçilerin düzeltme zamanaşımı süresi içerisinde tarha yetkili vergi dairelerine başvurmaları ve dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri şartıyla, iade edilmesi hükme bağlanmıştır. Ayrıca anılan maddeye göre bu iade tahsil tarihinden itibaren Vergi Usul Kanunu’nun 112/4. maddesi hükmüne göre hesaplanacak faiz (tecil faizi, halen yıllık %15) ile birlikte yapılacaktır.

Gelir İdaresi Başkanlığı bu iadenin usullerine ilişkin Genel Tebliğ Taslağı’nı yayınlamıştır. Önce, fazla bir değişiklik olmayacağı inancı ile bu Taslak Tebliğ’e göre iade usulünü aktaralım.

26.10.2021 tarihinden önce kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan tarımsal destek ödemeleri üzerinden kesilen gelir vergisinin iadesi, başvuru sahiplerinin veya vekillerinin düzeltme zamanaşımı süresi içerisinde vergi dairesine (bağlı vergi dairesi statüsündeki mal müdürlükleri dâhil) başvurmaları üzerine red ve iade edilecektir. Başvuruda bulunulabilecek vergi dairesi mükellefler tarafından serbestçe seçilebilecektir. Başvuru dilekçesi, elden veya posta yoluyla ilgili vergi dairesine verebileceği gibi İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden elektronik ortamda da verilebilecektir.

İadeyi yapacak vergi dairesi tarafından iade işlemine konu vergi kesintilerinin bulunup bulunmadığı ile destek ödemesi üzerinden adına tevkifat yapılan başvuru sahibinin adı soyadı ve T.C. Kimlik Numarası bilgileri GİBİNTRANET/Yönetim Bilgi Sistemi (YBS) ekranından kontrol edilecektir. Buralardan temin edilen bilgilerin mükellefin dilekçesi ile uyumlu olması durumunda başvuru sahiplerinden başka bilgi veya belge istenilmeyecek ve mükelleflerin iade talepleri yerine getirilecektir.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 100. maddesine göre kapsamında tarımsal destek ödemeleri üzerinden yapılan vergi kesintilerinin muhtasar beyanname ile beyan edilmemiş olduğu hallerde ise kesintiyi yapan kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili dönem muhtasar beyannamesini vermesi veya kesintiye ilişkin bilgileri ilgili vergi dairesine göndermelerini müteakip iade işlemleri gerçekleştirilebilecektir. Burada ilgili kamu kurum veya kuruluşunca kesilen vergilerin vergi dairesine yatırılmış olma şartı aranmayacaktır.

İade başvurusu dolayısıyla ret ve iade yapılabilmesi, düzeltme zamanaşımı süresi içerisinde başvuru yapılmış olma koşuluna bağlanmıştır. Bu açıdan değerlendirdiğimizde 1.1.2016 tarihinden önceki dönemler zamanaşımına uğramış bulunmaktadır. 2016 yılı içerisinde yapılan kesintiler açısından düzeltme zamanaşımı süresi ise 31.1.2021 tarihinde dolacaktır. Bu nedenle Gelir İdaresi Başkanlığı’nın bir an önce Taslak Tebliği kesinleştirerek Resmi Gazete’de yayımlaması ve kendilerinden 2016 yılında kesinti yapılmış olanların 31.12.2021 tarihine kadar vergi idaresine müracaat etmeleri gerekmektedir.

Düzeltme talepleri üzerine red ve iade işlemlerinin yapılabilmesi için bu iade işlemlerine ilişkin dava açılmaması şarttır. Daha önce dava açmış olan mükelleflerin ise mahkemelerde ihtilafı devam eden (henüz kesinleşmeyen) davalarından feragat etmeleri ve buna ilişkin ilgili mahkemeden feragat ettiklerini gösterir şerhli dilekçe örneklerini veya bu belge temin edilemediği takdirde mahkemenin feragat nedeniyle davanın reddine dair vereceği karar örneklerini vergi dairelerine ibraz etmeleri gerekmektedir.

Taslak Tebliğ’de, anılan kanun maddesinde de bulunan “Hakkında kesinleşmiş yargı kararı bulunanların iade talepleriyle ilgili olarak bu madde hükmü uygulanmaz.” hükmü doğal olarak yer almıştır. Ancak kanunda yer alan bu ifade, davası reddedilmiş olanlar için eşitlik ilkesine ve hukuk devleti ilkesine aykırıdır. Bu nedenle hakkında kesinleşmiş karar bulunanlar da iade talep edebilirler. İdare, yine doğal olarak kanundaki ifadeye dayanarak talebi reddedecektir. İşte bu ret işlemi aleyhine, kanunda yer alan düzenlemenin Anayasa’ya aykırılığı savı ile iptal davası açılabilir.

Kanunen mükelleflere ödenmesi gereken ve her gecikilen gün için Hazine’ye tecil faizi kadar yük yükleyen bu kesinti tutarlarının hak sahiplerine bir an önce ulaştırılabilmesi ve özellikle kendisinden 2016 yılında kesinti yapılanlara müracaat için makul bir süre bırakılabilmesi için, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın bu tebliği bir an önce kesinleştirerek Resmi Gazete’de yayımlaması gerekmektedir. Bumin Doğrusöz

https://www.dunya.com/kose-yazisi/tarimsal-destek-odemelerinden-yapilmis-kesintilerin-iadesi/641498