Bilindiği üzere, 24.12.2019 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 7201 sayılı kanunun 8. Maddesi ile 3065 sayılı KDV Kanunun geçici 39. Mad. Yer alan ve 6948 sayılı Sanayi Sicil Kanununa göre Sanayi Sicil Belgesine haiz KDV mükelleflerince sadece ve sadece imalat sanayinde kullanılmak üzere yapılan yeni makine ve teçhizatın teslimlerinde uygulanan KDV istisnasının süresi 31.12.2022 tarihine kadar uzatılmıştır. (Ancak, anılan yasal düzenlemede, amortismanla ilgili süre uzatımı yapılmamıştır.)

1. KDV’siz Makine ve Teçhizat Almak İçin Firmalarca Hangi İşlemler Yapılacaktır?

• İstisna kapsamında makina ve teçhizat satın almak isteyen mükellefler, sanayi sicil belgelerini ibraz ederek alacakları makina ve teçhizatı imalat sanayiinde kullanacaklarına dair beyanlarıyla birlikte KDV yönünden bağlı oldukları vergi dairesine başvururlar. Bu başvuruyla birlikte istisna kapsamında alınacak makina ve teçhizat listesi elektronik ortamda sisteme yükleme yapılmalıdır.
• İlgili vergi dairesi tarafından gerekli kontroller yapıldıktan sonra şartları sağlayanlara elektronik olarak sisteme girilen makina ve teçhizatla sınırlı olmak üzere istisna belgesi verilir.
• Vergi dairesinden alınan istisna belgesinin alıcı tarafından onaylanmış bir örneği alıcılar tarafından satıcılara verilir. Bu belge satıcılar tarafından 213 sayılı Kanunun muhafaza ve ibraz hükümlerine uygun olarak muhafaza edilecektir.
• Söz konusu istisna belgesi kapsamında satış yapan mükellef düzenlediği faturada makina ve teçhizatın cinsi ile birlikte GTİP numarasını da belirtir. İstisna belgesi ekinin ilgili bölümünü fatura tarihi, numarası, mal miktarı ve tutarını belirtmek suretiyle onaylar ve bir örneğini alır. Teslim gerçekleştikçe alıcı ve satıcı alım/satım bilgilerini elektronik ortamda sisteme yükleme yapılır.
• İstisna uygulanan teslimler nedeniyle yüklenilen KDV, satıcılar tarafından indirim konusu yapılabilir. İndirim yoluyla telafi edilemeyen KDV satıcılara talep edilmesi halinde kendilerine red ve iade edilecektir.
• İstisna kapsamındaki makine ve teçhizatın ithalat yoluyla temin edilmesi halinde söz konusu belge, ilgili gümrük idaresine ibraz edilir. İstisna belgesindeki istisna kapsamında ithal edilen makina ve teçhizata ilişkin bölüm doldurulduktan sonra ilgili gümrük idaresi tarafından bu bölüm de onaylanacaktır
• Satıcı mükellefin iade talebi istisna belgesi ve elektronik sisteme yapılan alış ve satış girişleri esas alınmak suretiyle, iade için gerekli diğer belgeler de aranarak sonuçlandırılır.

2- Makina ve Teçhizat, 3 Yıl İçinde Saptanan Faaliyetler Haricinde Kullanılması Halinde Cezalı İşlem Uygulanacaktır

İstisna kapsamında alınan makina ve teçhizatın, teslim tarihini takip eden takvim yılının başından itibaren 3 yıl içinde; imalat sanayii dışında kullanılması, elden çıkarılması veya kiralanması hallerinde, zamanında alınmayan vergi alıcıdan, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecektir. Zamanında alınmayan vergiler ile vergi cezalarında zamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlamaktadır.

3-KDV’siz Makine Teslimleri, Satıcı Firmalarca Vergi Dairesine Nasıl Beyan Edilecektir?

• Bu istisna kapsamında KDV hesaplanmayan teslimler, KDV beyannamesinde yer alan "İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler" kulakçığının, "Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler" tablosunda 332 kod numaralı satır aracılığıyla beyan edilir.
• Bu satırın "Teslim ve Hizmet Tutarı" sütununa istisnaya konu teslimlerin KDV hariç tutarı, "Yüklenilen KDV" sütununa bu teslimlere ilişkin alım ve giderlere ait belgelerde gösterilen toplam KDV tutarı yazılır. İade talep etmek istemeyen mükellefler, "Yüklenilen KDV" sütununa “0” yazmalıdır.
• İstisna kapsamında mal alan mükellefler, istisna belgesinin bittiği tarih itibarıyla istisna belgesini vergi dairesine ibraz ederek kapattırmak zorundadır. Vergi dairesi istisna belgesinde yer alan makina ve teçhizat listesinin satıcılar tarafından doldurulup doldurulmadığını ve faturalarla uyumunu kontrol ederek istisna belgesini kapatır.

4- KDV’siz Makine Teslimleri İçin Satıcı Firmalarca KDV İadesi Nasıl Alınacaktır?

Bu istisnadan kaynaklanan iade taleplerinde aşağıdaki belgeler istenir.

• Standart iade talep dilekçesi,
• İstisnanın beyan edildiği döneme ilişkin indirilecek KDV listesi,
•  İade hakkı doğuran işleme ait yüklenilen KDV listesi,
• İadesi talep edilen KDV hesaplama tablosu,
• Satış faturaları listesi,
• Vergi dairesinden alınan istisna belgesinin örneği ile kendisi tarafından ilgili mala ilişkin olarak istisna uygulanarak alınacak makina ve teçhizat listesinin örneği.

Mahsup Yoluyla İade Alınması İşlemleri:
Mükelleflerin bu işlemlerden kaynaklanan mahsuben iade talepleri yukarıdaki belgelerin ibraz edilmiş olması halinde miktarına bakılmaksızın vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat gerekmeden iadeler yerine getirilir.

Nakden İadelerde Gerekli Koşullar Nedir?

Mükelleflerin bu gibi iadelerinde 5.000 TL’ye kadar VİR ve YMM raporu veya teminat istenmemektedir. İade talebinin 5.000 TL’yi aşması halinde aşan kısım VİR veya YMM raporuna göre çözümlenir. Teminat gösterilirse iade yapılır. Teminat bilahare VİR veya YMM raporuna göre çözümlenir.

Yukarıda yapılan açıklamalara göre 7103 sayılı Yasa kapsamında 1 Mayıs 2018 tarihinden itibaren yürürlüğe giren ve KDV kanuna geçici mad. 39 olarak eklenen hüküm gereği yeni makine ve teçhizatın Sanayi Sicil Yasasına göre Sicil belgesine sahip KDV mükelleflerine özgü üretim sanayinde kullanılmak amacıyla 31 Aralık 2022 tarihine kadar KDV alınmayacaktır. Bu hüküm süreli olup, faydalanılmasında yarar görülmektedir.

SANAYİ SİCİL BELGESİNİN SADECE BELGENİN ÜZERİNDE BULUNAN ADRES VE BU ADRESTE YÜRÜTÜLEN FAALİYETLERİ KAPSAYAN ŞİRKETİN ŞUBE İŞYERİNDE ADINA İSTİSNA BELGESİ OLUP, OLMADIĞI YÖNÜNDE BİR AÇIKLAMA MEVCUT OLMASI ZORUNLUDUR

Bilindiği gibi, 3065 sayılı KDV Kanunun geçici 39. Mad. göre, Bakanlar kurulu tarafından belirlenecek yeni makine ve teçhizatın 17.04.1957 tarihli ve 6948 sayılı Sanayi Sicil Kanununa göre sanayi sicil belgesine haiz KDV mükelleflerine münhasıran imalat sanayinde kullanılmak üzere teslimi 31.12.2022 tarihine kadar KDV’den istisna edilmiştir.

Söz konusu istisna kapsamında şube işyerlerinde kullanılmak üzere satın alınacak yeni makine ve teçhizatlar için ayrıca sanayi sicil belgesi istenmesi gerekip gerekmediğine ilişkin uygulamada bazı problemler ortaya çıkmaktadır.

Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından verilen bir yazıda söz konusu istisna uygulamasında şube işyeri için ayrı bir sanayi sicil belgesi alınması gerektiği vurgulanmıştır. Başka bir ifade ile merkez işyeri için alınan makineler istisna uygulaması karşısında şubelerde kullanılamayacaktır. Şube için ayrı bir sanayi sicil belgesi alınması kaydıyla bu şube için yeni makine alınması durumunda istisna geçerli olacaktır.

Dr. Mustafa Alpaslan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

01.12.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com