1 Ekim 2021 tarihinde TBMM gündemine giren Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda bazı değişikliklerle kabul edilmiştir.
Kanun Teklifiyle, diğer bazı düzenlemeler yanında, aşağıdaki düzenlemeler yapılmaktadır:
- Basit usule tabi olanların ticari kazançları gelir vergisinden istisna tutulmaktadır.
- Sosyal içerik üreticilerinin sosyal paylaşım ağları üzerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin, elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazanları toplamının gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşmayan mükelleflerin bu kazançlarının stopaj yoluyla vergilendirilerek gelir vergisinden istisna tutulması önerilmektedir.
- Öte yandan, bu düzenleme kapsamında vergilenen kazançlara konu teslim ve hizmetler katma değer vergisinden de istisna edilmektedir.
- Çiftçilere yapılan destek ödemeleri gelir vergisinden istisna tutulmakta, bu gelirler üzerinden stopaj yapılmasına da son verilmektedir.
- Dördüncü dönem geçici vergi beyanı kaldırılmakta, gelir ve kurumlar vergisi beyannamesinin verme süreleri aynı kalmaktadır. (bir ay öne çekilmektedir.) Yıllık beyan üzerinde tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri de (buna paralel olarak yeniden belirlenmektedir.) aynı kalmaktadır. (TBMM de verilen teklif üzerine değiştirilmiştir.)
- Vergiye uyumlu mükelleflere uygulanan vergi indiriminin koşullarında değişiklik yapılarak; ikmalen veya re’sen yapılmış ve kesinleşmiş bir tarhiyat bulunmaması koşulu vergi beyannamelerindeki vergi türleri itibariyle sınırlandırılmakta, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki iki yılda haklarında tarhiyat yapılmamış olması koşulu, yapılan tarhiyatın kesinleşmesine bağlanmakta, ayrıca söz konusu süre içinde kesinleşen tarhiyatın indirim sınırının % 1’inden az olması durumunda indirim koşullarının ihlal edilmemiş sayılması öngörülmektedir.
- Fiziki ortamdan bağımsız olarak elektronik ortamda vergi dairesi kurulması konusunda Bakanlığa yetki verilmektedir.
- Vergi incelemesinin kural olarak inceleme elemanının dairesinde yapılması öngörülmektedir. Önerilen düzenlemeye göre inceleme istisnai olarak mükellefin işyerinde yapılacaktır.
- Vergi incelemesine başlama tarihi ve prosedürü değiştirilmektedir. Önerilen düzenlemeye göre incelemeye başlamada tutanak düzenlenmeyecek, incelemeye başlandığı mükellefe yazıyla bildirilecektir.
- e-Defterlerin tasdikiyle ilgili düzenleme yapılmakta, elektronik ortamda tutulan defterler için berat alınması veya defterlerin onaylanmasının tasdik yerine geçeceği belirlenmektedir.
- Yararlanılması yeminli mali müşavirlerce düzenlenen tasdik raporu ibrazına bağlanan muafiyet, istisna, zarar mahsubu ve benzeri konularda, raporun belirlenen sürede ibraz edilmesi durumunda, mükellefe 60 günlük süre verilmesi, bu süre içinde verilmesi halinde raporun zamanında verilmiş sayılması öngörülmektedir. Öte yandan, raporun yasal süresinde ibraz edilmemesi durumunda, 50.000 liradan az ve 500.000 liradan fazla olmamak üzere, yararlanılması tasdik raporunun ibraz şartına bağlanan tutarın % 5’i oranında özel usulsüzlük cezası getirilmektedir.
- Gider pusulasının düzenleneceği durumlar yeniden belirlenmekte, başta banka dekontları olmak üzere bazı belgelerin gider pusulası yerine geçmesi önerilmektedir.
- Maliyet bedeli tanımı yeniden yapılmakta, maliyet bedeline ilişkin farklı maddelerde yer alan hükümler belli bir sistematikle yeniden düzenlenmekte, maliyet bedeline zorunlu olarak veya seçimlik olarak dahil edilecek gider ve maliyet unsurları yeniden belirlenmektedir.
- Bazı varlıkların değerlemesinde kullanılan alış bedeli ölçütü kanuna eklenmekte ve tanımı yapılmaktadır.
- Geçici düzenlemeler çerçevesinde geçmişte yapılan ve halen son uygulaması devam eden, amortismana tabi iktisadi kıymetlerin yeniden değerlemesi uygulaması sürekli hale getirilmektedir.
- Yeni edinilecek varlıklar için günlük esasta amortisman uygulaması seçimlik hak olarak getirilmekte, faydalı ömür süresinin iki katını ve elli yılı geçmemek üzere, amortisman süresini daha uzun belirleme konusunda mükelleflere seçimlik hak verilmektedir.
- Şüpheli alacak karşılığı uygulamasında, 3.000 lirayı geçmeyen alacaklar dava ve icra takibine değmeyecek alacak olarak tanımlanmaktadır.
- Yenileme fonu düzenlemesi, mevcut yorum farklarını gidermeye dönük olarak yeniden yapılmaktadır.
- Tekerrür düzenlemesi değiştirilerek, tekerrürde artırım tutarının kesinleşen cezadan fazla olmaması önerilmektedir.
- 5.000 lirayı aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları için uzlaşma ve tarhiyat öncesi uzlaşma talep edilebilmesi sağlanmakta, bu tutarı aşmayan usulsüzlük cezaları için ise cezada indirim oranının % 50 artırımlı olarak uygulanması önerilmektedir.
- Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları kapsamında uygulanan Karşılıklı Anlaşma Usulüne ilişkin düzenlemeler yapılmaktadır.
- 31.12.2023 tarihine kadar uygulanmak üzere, iktisap edilen yeni makine ve teçhizatlar için uygulanacak amortisman oran ve sürelerinin, tespit ve ilan edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınmak üzere hesaplanmasına olanak sağlanmaktadır.
- Sermaye Piyasası Kanunu’nun 31/B maddesi kapsamında teminat yöneticisinin taraf oldukları dahil olmak üzere, sermaye piyasası araçlarının ihracına konu teminatlara ilişkin olarak düzenlenen makbuz ve kağıtlara damga vergisi istisnası getirilmektedir.
- Genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idarelerine, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarına, belediyelere ve köylere yapılacak bağışlara ilişkin olarak ilgili idare ile bağışlayanlar arasında düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası getirilmektedir.
- ATV ve UTV araçlarının özel tüketim vergisi kapsamı dışına çıkartılmasını önlemek amacıyla bu araçların vergilemesine ilişkin düzenleme yapılmakta, ayrıca motorlu karavanlarda vergilendirmeye esas tek bir oran belirlenmektedir.
- Varlık yönetim şirketlerince düzenlenen kağıtlar için uygulanan damga vergisi istisnası süresiz hale getirilmektedir.
- Nakdi sermaye artışında faiz indirimi uygulamasında, yurt dışından getirilen nakitle karşılanan kısım için ek avantaj sağlanmaktadır. Önerilen düzenlemeye göre, % 50 olan indirim oranı, yurt dışı kaynaklı sermaye için % 75 olarak uygulanacaktır.
- İndirimli kurumlar vergisi uygulamasında, yatırım katkı tutarının % 10’luk kısmının, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar talep edilmesi koşuluyla, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç, diğer vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle kullanılmasına olanak sağlanmaktadır.
- Konaklama vergisinin yürürlük tarihi 1 Ocak 2023 tarihine ertelenmektedir.