7326 sayılı Kanunun 6’ncı maddesinin birinci fıkrası hükmü ile gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine, işletmelerinde mevcut olduğu hâlde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları yasal kayıtlarına intikal ettirmek suretiyle, kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirme imkânı sağlanmıştır.
Getirilen düzenlemeye göre gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kollektif ve adi komandit şirketler dâhil), işletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedel ile Eylül 2021 sonuna kadar bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kaydedebileceklerdir. Bildirime dâhil edilen kıymetler için amortisman ayrılamayacaktır.
Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, yukarıda düzenleme uyarınca aktiflerine kaydettikleri emtia için ayrı, makine, teçhizat ve demirbaşlar için ayrı olmak üzere özel karşılık hesabı açacakla, amtia için ayrılan karşılığın, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi halinde sermayenin unsuru sayılacak ve vergilendirilmeyecektir. Makine, teçhizat ve demirbaşlar envantere kaydedilecek ve ayrılan karşılık birikmiş amortisman addolunacaktır. İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ise söz konusu emtiayı defterlerinin gider kısmına satın alınan mal olarak kaydedeceklerdir.
Öte yandan, makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların yarısı esas alınarak katma değer vergisi hesaplanacak ve ayrı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek, beyanname verme süresi içinde ödenecektir. Makine, teçhizat ve demirbaşlar üzerinden ödenen bu vergi, hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyecek, emtia üzerinden ödenen vergi genel esaslara göre indirilecektir. Ayrıca, emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar için 3065 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin (2) numaralı fıkrası hükmü uygulanmayacaktır.
İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan emtiaları 7326 sayılı Kanunun 6’ncı maddesi hükümleri kapsamında beyan eden şirketlerin söz konusu emtia için özel karşılık hesabında izlediği tutarlar sermayenin unsuru sayılacağından, gerçek kişi ortaklarına dağıtılması durumunda da gelir vergisi kesintisi yapılmayacaktır. Diğer yandan anılan tutarlar şirket ortakları tarafından da ayrıca gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmeyecektir (İzmir Vergi Dairesi Başkanlığının 21.09.2012 tarih ve 872 sayılı Muktezaları).
Böylece, kayda alınan emtia karşılığı hesabının sermayenin bir unsuru olarak görülmesi nedeniyle gerçek kişi ortaklara dağıtılan bu tutarlardan vergi kesintisi yapılmaması öngörülmüş ayrıca da ortaklarca beyan edilecek gelir hesabında dikkate alınması engellenmiştir.
“ Bilgiyi paylaşarak, insanların başarıya bizden daha kolay ulaşmalarını sağladığımız için mutluluk duyabilmeliyiz. “
Soner Ülgen
Yeminli Mali Müşavir
Eski Baş Hesap Uzmanı
Bilim Uzmanı
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
20.09.2021
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
