Ülkemizde son yıllarda otomobil fiyatları gerek döviz kurlarındaki artış gerekse de pandemi koşulları nedeni ile araç üreticilerinin üretime ara vermesi, araçlarda kullanılan çiplerin üretiminin azalması gibi nedenlerden ötürü önemli ölçüde arttığı herkesin malumu.
Bu durum yurtdışından vergisiz veya vergili olarak araç getirilmesine ilişkin soruları tekrar akıllara getirdi. Ancak peşinen söylemek gerekir ki, her iki durumda da yurtdışından araç getirmenin şartları oldukça zor kurallara bağlanmış durumda.
Bu çalışmamızda vergiden muaf olarak ülkemize getirilecek kullanılmış özel araçlara ilişkin bilgiler verilecektir.
Kimler Türkiye’ye Araç Getirebilirler?
Aşağıda belirtilen kişiler, özel kullanılmış araçlarını gümrük vergilerinden muaf olarak yurda getirebilirler:
- Ülke dışında en az 24 ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye’ye kesin olarak nakleden Türk vatandaşları,
- Yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara sürekli görevli olarak atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri,
- Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler,
- Türkiye dışında yerleşik kişilerin ölümü halinde, Türkiye’de ikamet eden gerçek kişi mirasçıları.
Vergi Muafiyetinin Kapsamı Nedir?
Yukarıda belirtilen kişiler ithalinde yalnızca gümrük vergisi muafiyeti söz konusudur. Aracın motor hacmine göre değişen oranda ÖTV ve KDV serbest dolaşıma girişi sırasında gümrük idarelerince tahsil edilir.
Bununla birlikte, Türkiye dışında yerleşik kişinin ölümü halinde, Türkiye’de ikamet eden gerçek kişi mirasçıları da veraset yoluyla gelen araçları ithalinde gümrük vergisinin yanı sıra ÖTV ve KDV muafiyeti de söz konusudur.
Araca İlişkin Şartlar Nelerdir?
Aracın yurt dışında, kişilerin adına kaydının yapıldığı yıl ve model yılı itibariyle 3 yaşından eski olmaması gereklidir.
Bu araçların ayrıca, en az 6 aydır yurt dışında bulundukları ülkede getirecek kişinin adına kayıtlı olması gerekmektedir.
Kişiler, ithal edilmiş olan araç hakkında, 1 yıl geçmedikçe herhangi bir tasarrufta bulunamazlar. Bu nedenle, ithal edilen araç, 1 yıl süreyle satılamaz ve başkasına devredilemez.
Getirilecek aracın ticari araç veya diğer ticari nakil vasıtaları olması durumunda gümrük vergisinden muafen Türkiye’ye girişine izin verilmez.
Kimler Araç Getiremez?
- 24 ayı aşmayan süreyle Türkiye dışında geçici olarak görevlendirilen kamu görevlileri,
- Evlilik suretiyle Türk vatandaşlığına geçenler,
- Çifte vatandaşlık statüsüne haiz Türk vatandaşları,
- Sürekli görevle yabancı bir ülkede bulunmakta iken, yine sürekli görevle başka bir yabancı ülkeye atanması nedeniyle yerleşim yerini Türkiye kesin olarak nakledemeyen kamu görevlileri,
- Mavi kart sahibi kişiler
Bu muafiyet kapsamında yurda araç getiremezler.
Bir Kişi Kaç Araç ve Kaç Yıl Süre İle Getirebilir?
İlgili muafiyetten yararlanma hakkı 5 yılda bir kez verilmiştir.
Muafiyet kişinin aile ünitesine tanınmakta olup, aile ünitesi bir bütün olarak karı-koca ve 18 yaşından küçük çocukları ifade etmektedir.
İlk aracın fiili ithalat tarihi üzerinden beş yıl geçmiş olması ve diğer şartların sağlanmış olması halinde tekrar bu kapsamda tekrar araç ithal edilmesi mümkündür.
Ayrıca, kişinin motorlu ve motorsuz nakil vasıtalarından her birinden birer adet getirilmesi muafiyet şartlarının sağlanması halinde mümkündür.
Örneğin, bir kişi bir adet otomobil, bir adet motosiklet ile bir adet bisikleti bu kapsamda bir defada yurda getirebilir.
Başvuru İçin Bir Süre Kısıtı Var Mıdır?
Başvurular için belirlenmiş olan süre kısıtları aşağıdaki gibidir:
- Yurt dışında 24 ay ikamet eden Türk vatandaşlarının; ikamet nakil belgesindeki tarihten sonraki ilk giriş tarihinden itibaren 6 ay,
- Kamu görevlilerinin; görev sürelerinin bitimini müteakip Türkiye’ye ilk giriş tarihinden itibaren 6 ay, ancak, kamu görevlilerinin atama kararından önce Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak dönmesi halinde süre, kişinin Türkiye Gümrük Bölgesine son giriş tarihinden itibaren hesaplanır.
- Türk vatandaşlığına geçenlerin vatandaşlığa geçiş kararından sonra adlarına nüfus kâğıdının düzenlendiği tarihten itibaren 6 ay,
- Miras yoluyla serbest dolaşıma giriş işlemlerinde muafiyetten yararlanacak olan varislerin; veraset ilamı tarihinden itibaren 24 ay.
Hangi Araçlar Muafiyet Kapsamında Türkiye’ye Getirilebilir?
Kişilerin muafiyet kapsamında Türkiye’ye getirebilecekleri araçlar şunlardır:
- Motorlu özel nakil vasıtaları: Otomobil ile bunlarla birlikte getirilen römorklar ve karavanlar, motosikletler, özel uçaklar ile diğer eğlence ve spor amaçlı vasıtalar.
- Motorsuz özel nakil vasıtaları: Her türlü bisiklet ile kürekli kayıklar ve kanolar
İbrahim Çakır
Vergi Müfettişi
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Kaynakça
- 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
- 2 Seri No’lu Gümrük Muafiyeti Tebliği
27.08.2021
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
