Gelir idaresi özelgeleri, vergi cezası ve gecikme faizine karşı koruma sağlıyor. Aynı nitelikli özelgeler sadece özelgenin verildiği değil bütün mükellefler için aynı sonuçları doğuruyor. Bu nedenle özelgeler oldukça önemli ve izlenmesi gereken kaynaklar.
Gelir İdaresince verilen özelgelerden seçilmiş bazılarının özetine, yorum yapmadan zaman zaman bu köşede yer vermeye çalışıyorum.
İşte son zamanlarda serbest meslek kazançlarının vergilemesiyle ilgili olarak verilen özelgelerden seçtiğim bazılarının özeti. Özelgelerin tam metinlerine Gelir İdaresi’nin internet sitesinden ulaşmak mümkün.
►Mesleki sorumluluk sigorta primleri mesleki kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilir mi?
(30.12.2020 tarih ve 367714sayılı özelge) Serbest meslek erbabı tarafından, mesleki faaliyetlerin yapılması sırasında meydana gelen zarar ve tazminatların karşılanması amacıyla yaptırılan mesleki sorumluluk sigortalarına ilişkin ödemeler, mesleki kazancın elde edilmesi ve devam ettirilmesine yönelik bir giderdir.
Bu çerçevede, mesleki sorumluluk sigortasına yönelik yapılan ödemelerin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 68. maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendine göre serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak indirim konusu yapılması mümkündür.
►Hizmet bedeli asgari tarifenin altında ancak KDV asgari tarife üzerinden hesaplanmışsa, hizmeti alan yüklenilen KDV’nin tamamını indirim konusu yapılabilir mi?
(12.08.2020 tarih ve 68168sayılı özelge) YMM şirketiyle yapılan tam tasdik hizmet sözleşmesinde kararlaştırılan tutarın asgari ücret tarifesinde belirlenen tutarın altında kaldığı durumda, KDV Kanunu’nun 27/5. maddesi gereğince vergi asgari tarife üzerinden hesaplanmışsa, aradaki fark tutar için YMM şirketi tarafından düzenlenen ek faturada yer alan KDV’nin, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde indirim konusu yapılması mümkündür.
►Serbest meslek erbabına banka tarafından yapılan prim ödemesi tevkifata tabi midir?
(09.12.2020 tarih ve 114148 sayılı özelge) Bir bankayla yapılan sözleşmeye istinaden bankacılık işlemleri ile personel maaş ödemelerinin söz konusu bankaya taşınması karşılığında serbest meslek erbabına yapılan prim ödemesi, bankaya verilen serbest meslek hizmeti karşılığı olmaması nedeniyle gelir vergisi tevkifatına tabi değildir.
►Yurt dışında eğitim için yapılan harcamalar serbest meslek kazancının tespitinde dikkate alınabilir mi?
(13.08.2020 tarih ve 33340 sayılı özelge) Gelir Vergisi Kanunu’nun 68. maddesinin birinci fıkrasının; (1) numaralı bendinde yer alan genel giderlerin, serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak indirilebilmesi için, kazancın elde edilmesi ve idamesi ile açık ve doğrudan bir bağının bulunması, yapılan işin mahiyetine uygun olması ve iş hacmi ile mütenasip olması, (3) numaralı bendinde belirtilen seyahat ve ikamet giderlerinin de doğrudan mesleki faaliyetle ilgili olması gerekmektedir.
Buna göre, mesleki eğitim için belli aralıklarla yurt dışına (Avusturya/Viyana) gidiş-gelişlerde yapılan harcamaların (yeme, içme, konaklama, seyahat vb.), mesleki faaliyetle doğrudan ilgisi olmayan, meslek erbabının mesleki bilgi ve becerisinin geliştirilmesine yönelik harcamalar olması nedeniyle, serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün değildir.
►Serbest meslek mensubunun aldığı kitap ve eğitim programları gelir vergisi matrahının tespitinde dikkate alınabilir mi?
(08.12.2020 tarih ve28855sayılı özelge) Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik faaliyetinde bulunulduğu dikkate alındığında, faaliyetin elde edilmesi ve idamesi ile açık ve doğrudan bir bağı bulunan ve yapılan işin mahiyetine uygun olan hukuk kitapları, tek düzen hesap planı kitapları, muhasebe programlarına ilişkin kitaplar, office programları kitapları, bağımsız denetim kitapları ve diğer mesleki yayınlara ilişkin harcamaların, iş hacmi ile de mütenasip olması kaydıyla Gelir Vergisi Kanunu’nun 68. maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendine göre serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkündür.
Tarih, coğrafya, genel kültür ile ilgili kitap ve dergiler gibi mesleki faaliyetin yürütülmesi için zorunlu olmayan kitap ve dergiler için ödenen bedellerin ise adı geçen kanunun 68. maddesi kapsamında gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır. Bu kitaplara ilişkin giderlerin kanunun 89. maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendi kapsamında da indirimi mümkün değildir.
Diğer taraftan, online eğitim (hukuk, bağımsız denetim, office programları) giderleri Gelir Vergisi Kanunu’nun 68. maddesindeki serbest meslek kazancının tespitinde indirilecek giderler arasında sayılmadığından, söz konusu eğitimler için yapılan ödemelerin serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak hasılattan indirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Ancak, söz konusu eğitim giderlerinin anılan kanunun 89. maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yer alan şartların taşınması halinde, yıllık beyanname üzerinden indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Öte yandan, online eğitim giderleri serbest meslek kazancının tespitinde indirilebilecek gider olarak kabul edilmediğinden, bu giderler nedeniyle yüklenilen KDV’nin indirim konusu yapılması da mümkün değildir. Recep Bıyık
