31 Aralık 2020 tarihli Resmî Gazete’de 7262 sayılı Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine İlişkin Kanun yayımlandı. Bu kanunda Türk Ticaret Kanunu bakımından gözden kaçırılmaması gereken oldukça önemli düzenlemeler yapıldı. Bu düzenlemeleri ve ne anlama geldiklerini ele alacağız.
YÖNETİM KURULU VE GENEL KURUL DEFTERLERİ ELEKTRONİK ORTAMDA TUTULACAKTIR!
7262 sayılı Kanunun 27’nci maddesi ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 64 üncü maddesinin dördüncü fıkrasına aşağıdaki cümleler eklenmiştir.
“Ticaret Bakanlığı, pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defterinin elektronik ortamda tutulmasını zorunlu kılabilir. Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri saklıdır.”
Pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri kağıt ortamında tutulmakta idi. 7262 sayılı Kanun uyarınca Ticaret Bakanlığına verilen yetkiye istinaden arık bu defterler de elektronik ortamda tutulacaktır. Kanunda Ticaret Bakanlığına yetki verilmiş olup, Ticaret Bakanlığı önümüzdeki günlerde bu düzenlemeyi yapacaktır.
Maddenin yürürlük tarihi Resmi Gazete’de yayımlandığı tarih olan 31.12.2020 tarihidir.
HAMİLİNE YAZILI HİSSE SENETLERİ MKK’YA KAYIT EDİLECEKTİR!
7262 sayılı Kanunun 28’inci maddesi ile Türk Ticaret Kanununun 415’nci maddesinde aşağıdaki şekilde değişiklik yapılmıştır.
“MADDE 28 – 6102 sayılı Kanunun 415 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “10/A” ibaresi “13 üncü” şeklinde değiştirilmiş ve üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.”
TTK 415 genel kurula katılmaya yetkili olan pay sahiplerini düzenlemektedir. Maddede yapılan değişikliklerden ilki ikinci fıkrada Sermaye Piyasası Kanununa yapılan atıfın madde numarasının değişmiş olmasıdır.
Maddede yer alan ikinci değişiklik ise aşağıda yer alan 3 üncü fıkranın kanundan kaldırılmış olmasıdır.
“(3) Hamiline yazılı pay senedi sahipleri, genel kurulun toplantı gününden en geç bir gün önce bu senetlere zilyet olduklarını ispatlayarak giriş kartı alırlar ve bu kartları ibraz ederek genel kurul toplantısına katılabilirler. Ancak, giriş kartının verilmesinden sonraki bir tarihte hamiline yazılı pay senedini devraldığını ispatlayan pay sahipleri de genel kurula katılabilirler.” (7262 ile yürürlükten kaldırıldı)
Bu fıkranın kaldırılma gerekçesi ise hamiline yazılı hisse senetlerinde yapılan yeni düzenlemedir.
Türk Ticaret Kanunu'nun 417’nci maddesinde de 7262 sayılı Kanunun 29’uncu maddesi ile aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.
“MADDE 29 – 6102 sayılı Kanunun 417 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Sermaye Piyasası Kanununun 10/A” ibaresi “hamiline yazılı pay sahipleri ile Sermaye Piyasası Kanununun 13 üncü” şeklinde değiştirilmiş, ikinci fıkrasında yer alan “, hamiline yazılı pay senedi sahipleri bakımından da giriş kartı alanları” ibaresi madde metninden çıkarılmış ve beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(5) Pay sahipleri çizelgesinin Merkezi Kayıt Kuruluşundan sağlanmasının usul ve esasları, gereğinde genel kurul toplantısının yapılacağı gün ile sınırlı olmak üzere payların devrinin yasaklanması ve ilgili diğer konular Sermaye Piyasası Kanununun 13 üncü maddesi uyarınca kayden izlenen paylara ilişkin olarak Sermaye Piyasası Kurulu, hamiline yazılı paylar bakımından ise Ticaret Bakanlığı tarafından bir tebliğ ile düzenlenir.”
Bu değişiklik sonrası hamiline yazılı hisse senetleri için Ticaret Bakanlığınca bir tebliğ çıkartılarak daha detaylı düzenlemeler getirilecektir.
7262 sayılı Kanunun 30’uncu maddesi ile de aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.
“MADDE 30 – 6102 sayılı Kanunun 426 ncı maddesinin ikinci fıkrasına “ispat eden” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirilen” ibaresi eklenmiştir.”
TTK 426’ncı maddede pay sahiplerinin şirkete karşı yetkili olması düzenlenmiş olup, hamiline yazılı senetlerin bu yetkiyi kullanabilmeleri için hamiline yazılı hisse senetlerinin Merkezi Kayıt Kuruluşlarına bildirilmesi şartı getirilmiştir.
7262 sayılı Kanunun 31’inci maddesi ile TTK 486 da değişiklik yapılarak, hamiline yazılı pay sahipleri ile sahip oldukları paya ilişkin bilgilerin, senetler pay sahiplerine dağıtılmadan önce Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirim yükümlülüğü getirilmiştir. Bildirimde bulunmayanlar için verilecek ceza tutarı 20.000.-TL’dir.
MADDE 31 – 6102 sayılı Kanunun 486 ncı maddesinin ikinci fıkrasına ikinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Hamiline yazılı pay sahipleri ile sahip oldukları paya ilişkin bilgiler, senetler pay sahiplerine dağıtılmadan önce Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirilir.”
7262 sayılı Kanunun 32’nci maddesi ile de hamiline yazılı pay senetlerinin devrini düzenleyen TTK 489’uncu madde aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 489 – (1) Hamiline yazılı pay senetlerinin devri, şirket ve üçüncü kişiler hakkında, ancak zilyetliğin geçirilmesi suretiyle payı devralan tarafından Merkezi Kayıt Kuruluşuna yapılacak bildirimle hüküm ifade eder. Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirimde bulunulmaması hâlinde, hamiline yazılı pay senedine sahip olanlar, bu Kanundan doğan paya bağlı haklarını gerekli bildirim yapılıncaya kadar kullanamaz.
(2) Hamiline yazılı pay senedine bağlı hakların şirkete ve üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilmesinde Merkezi Kayıt Kuruluşuna yapılan bildirim tarihi esas alınır.
(3) Merkezi Kayıt Kuruluşu tarafından hamiline yazılı pay senetleriyle ilgili tutulan kayıtlar, ilgili kanunlar uyarınca yetkili kılınmış mercilerle paylaşılır.
(4) Hamiline yazılı pay senetlerinin Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirilmesi ve kaydedilmesine ilişkin usul ve esaslar ile bu kapsamda alınacak ücretler Ticaret Bakanlığınca çıkarılan tebliğle belirlenir.”
Bu düzenleme ile hamiline yazılı senetlerin devrinde zilyetliğin devrinin ancak Merkezi Kayıt Kuruluşuna devir ile hüküm ifade edeceği kanuna eklenmiştir. Aksi türlü paya bağlı hakların kullanılamayacağı da açıkça kanuna girmiştir. Bu düzenleme uyarınca bildirimde bulunmayanlar da 5.000.-TL ceza ödeyeceklerdir.
Bilindiği gibi hamiline yazılı hisse senetleri daha çok pay sahipliğinin gizli kalmasını tercih edenlerin başvurduğu bir yöntem idi. Bu değişiklikler ile kanun koyucu hamiline yazılı payların kimlerde olduğunu kayıt altına almak istemektedir. Hamiline yazılı senetlerde yaşanılan belirsizlikler Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirimle ortadan kaldırılmak istenmektedir. Ancak hamiline yazılı hisse tercihi muhtemeldir ki bu değişiklikler sonrasında azalacaktır. Zaten oldukça sınırlı başvurulan bu yöntem artık tercih edilmeyecektir. Nama yazılı hisse senedi genelde tercih edilirdi ki bundan sonra da daha yoğun biçimde tercih edilecektir. Bu değişiklerin yürürlük tarihi de 01.04.2021 olarak belirlenmiştir.
MERKEZİ KAYIT KURULUŞUNA BİLDİRİM YAPMAYANA PARA CEZASI!
7262 sayılı Kanunun 33’üncü maddesi uyarınca Türk Ticaret Kanununun 562’nci maddesinde aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.
“MADDE 33 – 6102 sayılı Kanunun 562 nci maddesine onikinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
“(13) Bu Kanunun;
a) 486 ncı maddesinin ikinci fıkrası uyarınca bildirimde bulunmayanlar yirmi bin Türk lirası,
b) 489 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca bildirimde bulunmayanlar beş bin Türk lirası,
idari para cezasıyla cezalandırılır.”
Bu değişiklik ile hamiline yazılı senetleri Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirmeyenler için idari para cezası yaptırımı getirilmiştir.
HAMİLİNE YAZILI SENETLER HANGİ TARİHE KADAR MKK’YA BİLDİRİLECEKTİR?
7262/34 uyarınca da hamiline yazılı pay senedine sahip olanlar için TTK’ya Geçici 14’üncü madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 14 – (1) Hamiline yazılı pay senedine sahip olanlar, 31/12/2021 tarihine kadar Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirilmek üzere pay senetleri ile birlikte anonim şirkete başvurur. Başvuru üzerine anonim şirket yönetim kurulu, beş iş günü içinde hamiline yazılı pay sahipleri ile sahip oldukları paya ilişkin bilgileri Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirir. Pay sahipleri anonim şirkete başvurmazsa bu Kanundan doğan paya bağlı haklarını gerekli başvuru yapılıncaya kadar kullanamaz.
(2) Birinci fıkra uyarınca başvuruda veya bildirimde bulunmayanlar 562 nci maddenin onüçüncü fıkrası uyarınca cezalandırılır.”
Bu geçici madde ile hamiline yazılı pay senedine sahip olanlar için 31.12.2021 tarihine kadar bildirimde bulunmaları için süre verilmiştir.
Son söz olarak hamiline yazılı pay senetlerine sahip olanlar MKK’ya bildirimlerini 31.12.2021 tarihine kadar yapmalıdır. Aksi türlü hem idari para cezası gündeme gelecek, hem de pay sahipliğinden gelen haklar kullanılamayacaktır. Hamiline yazılı pay sahipliği çok tercih edilen bir yöntem değildi ama bu düzenlemeler sonrası daha da az tercih edilecek bir yönteme dönüşecektir. Ekrem Öncü
https://www.borsagundem.com/yazarlar/hamiline-yazili-paya-sahip-olanlar-dikkat-yazisi/1541698
