Kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle yer alan taşınmazlarla taşınmaz içindeki taşınır mallar da icra yoluyla satışa çıkarılmakta, ancak bu satışların KDV Kanunun 17/4-r maddesi uyarınca KDV’den istisna olup olmayacağı konusu ihtilaflara sebep olabilmektedir.
Hatta bu satışlara ilişkin şartnamelerde ve satış ilanlarında KDV’nin alıcıya ait olacağı yönünde hükümler bulunabilmektedir.
Taşınır Malların Durumu
KDV Kanunu’nun 17/4-r maddesi ile, “Kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunan iştirak hisseleri ile taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler ile bankalara, finansal kiralama ve finansman şirketlerine borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) bankalara, finansal kiralama ve finansman şirketlerine devir ve teslimleri ile bu taşınmaz ve iştirak hisselerinin finansal kiralama ve finansman şirketlerince devir ve teslimi” istisna kapsamına alınmış, ancak “İstisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan kurumların, bu amaçla aktiflerinde bulundurdukları taşınmaz ve iştirak hisselerinin teslimleri istisna kapsamı dışındadır.” denilmek suretiyle de istisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapanların bu teslimlerinin istisna kapsamında dışında olacağı hüküm altına alınmıştır.
Taşınmaz ve iştirak hisselerinin kurum tarafından satılması ile mevcut borçlar karşılığında rızaen alacaklılara devredilmesi veya icra yoluyla satılması arasında doğurduğu sonuç bakımından fark bulunmadığı için, bu işin ticaretini yapmayan kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunan taşınmazların icra yoluyla satışı sonucu gerçekleşen devir ve teslimler KDV’den istisna olacaktır.
Nitekim Maliye Bakanlığı kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle yer alan taşınmazların icra yoluyla satılması halinde de bu satışların kanunun 17/4-r maddesi uyarınca KDV’den istisna olacağı görüşündedir. Konuyla ilgili birçok özelge de bulunmaktadır.
Taşınmaz İçindeki Taşınır Malların Durumu
Diğer taraftan icra yoluyla satışa çıkarılan taşınmaz içinde bulunan demirbaş ve makineler taşınmaz ile birlikte satışa çıkarılmaları halinde bu teslimler KDV istisnasından yararlanacak, taşınmazdan ayrı olarak satışa çıkarılmaları halinde ise istisna uygulamasından yararlanamayacaklardır.
Nitekim, İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 06.08.2013 tarih ve 39044742-KDV.28-1192 sayılı özelgesinde, Ana sözleşmesinde; şirketin faaliyet konuları arasında her türlü taşınmaz alım, satım, inşa ve kiralama faaliyetlerinin yer almaması ve şirket aktifinde en az iki tam yıl süre ile kayıtlı bulunması koşulu ile… tarafından yapılan taşınmaz satışının KDV’den istisna olmasının mümkün bulunduğu, belirtilmiş, ancak, fabrika içindeki müştemilat ve demirbaşın fabrikadan ayrı olarak değer tespiti yapılarak satılması halinde bunların bedeline genel oranda (%18) KDV uygulanması gerektiği”, ifade edilmiştir. Hüseyin Yörükoğlu