T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Usul Grup Müdürlüğü
Sayı |
: |
27575268-105[233-2018-55]-E.95198 |
01.04.2019 |
|
Konu |
: |
Şehirler arası yolcu taşımacılığında belge düzeni hk. |
||
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve dilekçenizin incelenmesinden, D2 yetki belgesine sahip olduğunuz, gerek aktifinize kayıtlı araçlarla, gerekse kiraladığınız araçlarla şehir içi ve şehirlerarası, herhangi bir hatta ve yolcu tarifesine bağlı olmaksızın, gelen talepler üzerine VİP transfer ve turistik gezilere yönelik taşımacılık hizmeti verdiğiniz, söz konusu taşımacılık hizmetinin duruma göre, merkezinizin bulunduğu ilden başlayıp, şehir dışında belli bir noktada sonlandığı ve araçların merkeze boş dönebildiği, bu taşımacılık türünde ücret ilk aşamada belli olduğundan, faturanın transfer başlamadan tanzim edilebildiği, ancak;
- Şehir dışında sonlanan transferler sonrasında bazı durumlarda, araçların merkeze dönmeden bulunduğu ilden başka bir ile transfer alabildiği ve bu durumda faturaların merkezden düzenleniyor olması nedeniyle, transfer anında araçta fatura bulunmadığı, faturanın merkezden düzenlenerek hizmeti alana gönderildiği,
- Kilometre hesabı verilen ulaşım hizmetlerinde ise çalışılan firmaların misafirlerinin gezdirilmesinde veya herhangi bir grubun talebi üzerine güzergâhı belli olmayan gezi hizmetlerinde hizmetin biteceği noktanın bilinmemesi nedeniyle hizmet bedelinin iş bitiminde hesaplanabildiği, dolayısıyla taşıma esnasında fatura düzenlenemediği,
- Söz konusu tarifesiz ulaşım hizmetlerinde, araçlarda düzenlenmiş herhangi bir faturanın bulunmaması nedeniyle, Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 39 uncu maddesinin dördüncü bendi uyarınca yapılan denetimlerde işletmenizin cezaya muhatap kaldığı
hususlarından bahisle, şehirler arası tarifesiz yolcu transferi işlemlerinde verilen hizmete ilişkin faturanın merkezden düzenlenip düzenlenemeyeceği ile hizmetin bedelinin hizmet tamamlanana kadar belli olmamasından kaynaklı olarak fatura düzenlenememesi durumunda faturanın ne zaman düzenleneceği hakkında Başkanlığımız görüşlerinin talep edildiği anlaşılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinin birinci fıkrasında, "Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir." hükmü yer almakta olup, söz konusu kayıtların ise, esas itibariyle, Kanunun 229 ve müteakip maddelerinde düzenlenen belgelerden her hangi biri ile tevsik edilmesi aranmaktadır.
Bu kapsamda, mezkur Kanunun;
- 229 uncu maddesinde, "Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.",
- 231 inci maddesinde, "Faturanın düzenlenmesinde aşağıdaki kaidelere uyulur:
1. Faturalar sıra numarası dahilinde teselsül ettirilir. Aynı müessesenin muhtelif şube ve kısımlarında her biri aynı numara ile başlamak üzere ayrı ayrı fatura kullanıldığı takdirde bu faturalara şube ve kısımlarına göre şube veya kısmın isimlerinin yazılması veya özel işaretle seri tefriki yapılması mecburidir.
...
5. Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.
...",
- 232 nci maddesinde, "Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler:
1. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara;
2. Serbest meslek erbabına;
3. Kazançları basit usulde tesbit olunan tüccarlara;
4. Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere;
5. Vergiden muaf esnafa.
Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlara da fatura istemek ve almak mecburiyetindedirler.
Yukarıdakiler dışında kalanların, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile kazancı basit usulde tesbit edilenlerden ve defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerden satın aldıkları emtia veya onlara yaptırdıkları iş bedelinin 50.000.000 lirayı (490 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2018'den itibaren 1.000, -TL) geçmesi veya bedeli 50.000.000 liradan (490 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2018'den itibaren 1.000, -TL) az olsa dahi istemeleri halinde emtiayı satanın veya işi yapanın fatura vermesi mecburidir.",
- 233 üncü maddesinde, "Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin fatura vermek mecburiyetinde olmadıkları satışları ve yaptıkları işlerin bedelleri aşağıdaki vesikalardan herhangi biri ile tevsik olunur.
1. Perakende satış fişleri;
2. Makineli kasaların kayıt ruloları;
3. Giriş ve yolcu taşıma biletleri.
Perakende satış fişi, makineli kasaların kayıt ruloları ve biletlerde, işletme veya mükellefin adı, düzenlenme tarihi ve alınan paranın miktarı gösterilir.
Perakende satış fişi ile giriş ve yolcu taşıma biletleri seri ve sıra numarası dahilinde teselsül ettirilir. Bu fiş ve biletler kopyalı iki nüsha olarak tanzim edilir ve bir nüshası müşteriye verilir. Makineli kasa kullanılıp da müşteriye fiş (makineli kasanın önceki fıkrada belirtilen malumatı ihtiva eden fişi) verilmemesi halinde, perakende satış fişi tanzimi ve müşteriye verilmesi mecburidir."
hükümlerine yer verilmiştir.
Bu çerçevede, Vergi Usul Kanunu uygulamasında;
1- Söz konusu başvurunuzda belirtilen, şehir dışında sonlanan transferler sonrasında, araçların merkeze dönmeden bulunduğu ilden başka bir ile transfer aldığı durumlarda verilen transfer hizmetleriyle, hizmetin biteceği noktanın bilinmemesi nedeniyle hizmet bedelinin iş bitiminde hesaplanabildiği kilometre hesabı verilen gezi hizmetlerinde (çalışılan firmaların misafirlerine yönelik veya herhangi bir grubun talebi üzerine güzergâhı belli olmayan gezi hizmetleri gibi), esas itibariyle, genel hükümler çerçevesinde, her bir müşteri adına yolcu bileti veya fatura düzenleme zorunluluğu bulunmaktadır. Bu kapsamda, Kanunun 232 nci maddesinde sayılanlara verilen hizmetlerde tutarına bakılmaksızın fatura düzenlenmesi gerektiği tabiidir.
Öte yandan, grup yolcu taşımalarında, işletmeniz ile yolcuların tamamının taşınmasına ilişkin olarak bir sözleşme yapılmış olması halinde, her bir yolcu için ayrı ayrı yolcu bileti düzenlenmesine gerek olmayıp, söz konusu taşıma hizmeti için alınan bedel üzerinden fatura düzenlenmesi icap etmektedir.
2- Şehir dışında sonlanan transferler sonrasında, araçların merkeze dönmeden bulunduğu ilden başka bir ile transfer aldığı durumlarda, söz konusu taşımacılık hizmetine ilişkin olarak faturaların merkezden düzenlenebilmesi mümkün olduğu gibi, faaliyetinizin gereği olarak söz konusu taşımacılık hizmetlerinde, aynı seri numaralı faturaların farklı ciltlerinin araçlarda bulundurulması suretiyle kullanılması ya da transferi yapan araca ait ayırt edici bilgilere yer verilmek suretiyle ayrı seri ve sıra numaralı fatura bastırılarak araçta bulundurulan faturaların kullanılması da mümkündür.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.