TC.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Sayı : 40552758-010.06.02-E.n779915
Tarih: 15/08/2019
Konu : Yurt Dışı Borçlanma İşlemleri
GENELGE
2019/16
19/7/2019 tarihli ve 30836 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7186 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile 3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanunun 3, 4, 5 ve 9 uncu maddelerinde değişiklik yapılmış, geçici 5 inci maddesi yürürlükten kaldırılmış ve Kanuna geçici 9 uncu madde eklenmiştir.
3201 sayılı Kanunda gerçekleştirilen düzenlemeler 1/8/2019 (dahil) tarihi itibariyle yürürlüğe girecek olup anılan tarih itibariyle yapılacak iş ve işlemler aşağıdaki açıklamalar doğrultusunda yürütülecektir.
1. Borçlanma Tutarının Hesaplanması
Kanunun 4 üncü maddesinde yapılan düzenleme ile borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borçlanma tutarının, başvuru tarihindeki 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 82 nci maddesinde belirtilen prime esas asgari ve azamî günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın % 45’i olacağı öngörülmüştür. Buna göre;
1.1. 1/8/2019 (dahil) tarihinden itibaren yapılacak başvurularda, Kanun uyarınca hesaplanacak bir günlük borçlanma tutarı, başvuru tarihinde geçerli olan günlük prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında kalmak kaydıyla başvuru sahibince seçilen kazancın yüzde % 45’i alınmak suretiyle belirlenecektir. Bulunan rakamın virgülden sonraki üçüncü rakamı beş (5) ve daha büyükse ikinci rakam yukarı yuvarlanacaktır. Tahakkuk ettirilecek toplam borçlanma tutarı günlük borçlanma tutarı ile borçlanılan gün sayısının çarpımından oluşacaktır.
Formül ile ifade edilirse;
Bir Günlük Borçlanma Tutarı = Seçilen Prime Esas Kazanç x % 45
Toplam Borçlanma Tutarı = Bir Günlük Borçlanma Tutarı x Gün Sayısı
şeklinde olacaktır.
Örnek: 1/8/2019 tarihinde yurt dışında geçen 5400 gün sigortalılık süresini, günlük
85.28 TL kazanç üzerinden borçlanmak isteyen sigortalının bir günlük borçlanma tutarı,
85.28 x % 45 = 38,376 TL, toplam borç tutarı ise 38,38 x 5400 = 207.252,00 TL olacaktır.
1.2. 1/1/2019 – 31/12/2019 tarihleri arasında sigorta primine esas;
Günlük kazanç alt sınırı : 85,28 TL
Günlük kazanç üst sınırı : 639,60 TL
olarak belirlenmiştir.
Buna göre, 1/8/2019-31/12/2019 tarihleri arasında bir günlük borçlanma tutarının alt sınırı 38,38 TL, üst sınırı ise 287,82 TL olarak uygulanacaktır.
1.3. 8/5/2008 tarihinden itibaren borçlanma tutarının tespitinde geçerli olan günlük kazancın alt ve üst sınırlarına ait güncel tutarlar, Kurum intranet sayfasındaki EHGM Mevzuat / Yurtdışı Sözleşmeler ve Emeklilik Daire Başkanlığı altında “3201 Sayılı Kanuna Göre Borçlanmaya Esas Kazanç ve Borçlanma Bedellerine İlişkin Tablo”da yer almakta olup bu miktarlar değiştiğinde söz konusu tablo güncellenmektedir.
1.4. Yurt dışı sürelerinin borçlandırılmasında, başvuru sahibince talep dilekçesinde belirtilen gün sayısı, Kuruma ibraz edilen ispatlayıcı belgede kayıtlı bulunan son tarihten geriye doğru olmak üzere belirlenecektir. Bu tespitte 1 yıl 360 gün, 1 ay 30 gün olarak hesaplanacaktır.
Örnek: 5/8/2019 tarihinde Almanya’da geçen sigortalılık sürelerinden 5400 gün borçlanmak istediğini belirterek borçlanma talebinde bulunan sigortalının, borçlanmaya esas belgesinde 1/5/1990-30/4/2000 ve 1/1/2010-6/9/2016 süreleri kayıtlıdır. Buna göre, öncelikle belgede kayıtlı son tarih olan 6/9/2016 tarihinden 1/1/2010 tarihine kadar 2406 gün, kalan 2994 gün ise 30/4/2000 tarihinden geriye doğru olmak üzere borçlandırılacaktır.
2. Sigortalılık Statüsünün Tespiti
Kanunun 5 inci maddesinin dördüncü fıkrasında yapılan değişiklikle, 1/8/2019 (dahil) tarihinden itibaren borçlandırılan yurt dışı sürelerinin 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edileceği öngörülmüştür.
Buna göre, 1/8/2019 tarihinden itibaren yurt dışı sürelerini borçlanma talebinde bulunanların borçlanma işlemleri talep tarihindeki en son sigortalılık statüsüne bakılmaksızın 4/1-(b) kapsamında sonuçlandırılacaktır.
Örnek: 9/11/1980-27/4/2017 tarihleri arasında Almanya’da geçen çalışmalarını 1/8/2019 tarihinde borçlanma talebinde bulunan sigortalının, Türkiye’de 20/5/2019-5/6/2019 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında hizmeti bulunmaktadır. Sigortalının 9/11/1980-27/4/2017 tarihleri arasında Almanya’da geçen çalışma sürelerinin borçlandırılması işlemleri talep tarihindeki sigortalılık statüsüne bakılmaksızın 4/1-(b) kapsamında sonuçlandırılacaktır.
5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında yurt dışında çalışanların borçlanma işlemleri de talep tarihindeki sigortalılık statüsüne bakılmaksızın 4/1-(b) kapsamında sonuçlandırılacaktır.
Örnek: 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında 19/12/2016-27/4/2017 tarihleri arasında Türkmenistan’da geçen çalışmalarını 2/8/2019 tarihinde borçlanma talebinde bulunan sigortalının, Türkiye’de 20/5/2017-20/2/2018 tarihleri arasında 4/1-(a) kapsamında hizmeti bulunmaktadır. Sigortalının 19/12/2016-27/4/2017 tarihleri arasında Türkmenistan’da 5/1-(g) kapsamında geçen çalışma süreleri borçlanma talep tarihindeki sigortalılık statüsüne bakılmaksızın 4/1-(b) kapsamında sonuçlandırılacaktır.
3. Başvurulacak Kuruluş ve Birimler
3.1. Başvurulacak Kuruluş
Kanunun 3 üncü maddesinde yapılan değişiklikle, Kanunun 1 inci maddesinde belirtilenler ile yurt dışında çalışmakta iken veya yurda kesin dönüş yaptıktan sonra ölenlerin Türk vatandaşı olan hak sahipleri ve sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle kendilerine veya hak sahiplerine kısmi aylık bağlanmış olanların borçlanma işlemlerinin 1/8/2019 (dahil) tarihinden itibaren Sosyal Güvenlik Kurumunca yapılacağı öngörülmüştür.
Buna göre, 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamında kısmi aylık bağlanmış olanların da 1/8/2019 (dahil) tarihinden sonra yapılacak borçlanma talepleri Kurumca sonuçlandırılacaktır.
3.2. Başvurulacak Birimler
Kanunun 5 inci maddesinin dördüncü fıkrasında yapılan değişiklikle, yurt dışı hizmet borçlanmasına ait süreler, 5510 sayılı Kanunun 4/1-(b) kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edileceğinden, İsviçre prim transferi yapılmış sürelere ilişkin yapılacak borçlanma işlemleri Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü (EHGM) Yurtdışı Sözleşmeler ve Emeklilik Daire Başkanlığı tarafından, bunun haricindeki yurt dışı sürelerinin borçlanılmasına ilişkin iş ve işlemler aşağıda belirtilen birimlerce yürütülecektir.
Başvuru sahiplerinin borçlanma işlemleri, “Yurt Dışı Süreleri Borçlanma Talep Dilekçesi” (Ek-1) veya “Bulgaristan Hizmetlerini Borçlanma Talep Dilekçesi”nde (Ek-2) belirttikleri adresleri dikkate alınmaksızın;
a) Kimlik Paylaşım Sisteminden tespit edilecek adresin bulunduğu ildeki,
b) Kimlik Paylaşım Sisteminde adres kaydı bulunmuyor ise nüfusa kayıtlı olunan
ildeki,
c) (a) ve (b) bentlerine göre adres tespit edilemediği durumlarda ise müracaat edilen
ildeki,
d) Kimlik Paylaşım Sisteminde birden fazla kayıtlı adresi bulunan sigortalı veya hak sahiplerinin tercih ettikleri adresin bulunduğu ildeki,
sosyal güvenlik il müdürlükleri (SGİM) / sosyal güvenlik merkezlerince (SGM) yürütülecektir.
Kısmi aylıklarını tam aylığa dönüştürmek isteyenlerin başvuru yerleri ve borçlanmalarına ilişkin iş ve işlemler bu Genelgenin ”5. Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Kısmi Aylık Alanların Borçlanma Başvurusu” bölümünde yapılan açıklamalar doğrultusunda sonuçlandırılacaktır.