Geçenlerde okumuştum bu haberi... Zincirlikuyu’daki yüksek bir binanın-gökdelenin dış cephesi kiralanmış... Kiracı ünlü bir GSM firması...
Sonradan kiralama bedelinin ne kadar olduğu konusunda, mülk sahipleri arasında ihtilaf çıkıyor. (Mal sahipleri; binayı miras yoluyla edinmişler) Mirasçılar arasında ödenen kiralama bedelinin; 3 milyon lira mı, 10 milyon lira mı olduğu konusunda ihtilaf yaşanıyor. Ve bazı mülk sahipleri konuyu mahkemeye de taşıyor...
Kira bedelinin ne kadar olduğu mahkemede netleşecektir... Ancak olayın bir de vergisel yönü var. Elde edilen gelir, 3 milyon lira da olsa, 5 milyon lira da olsa mülk sahiplerinin gelir vergisi beyannamesi vermesi gerekiyor. Vergisel işlemler; yalnız bu gökdelenin sahipleri için değil, binasının dış cephesine reklam alan, gelir elde eden tüm mülk sahipleri için kritik bir konu. Sahibi olduğu binanın dış cephesini firmalara reklam amacıyla kiraya veren mülk sahipleri için de, apartman yönetimleri için de, vergisel yönü ihmal edilmemeli. Vergisel yükümlülükler aksatıldığında, hiç hesapta olmayan, ağır maliyetlerle, cezai yaptırımlarla karşılaşılması muhtemeldir.
Binaların dış cephelerinin şirketlere kiralanması sonucu elde edilen gelirler için vergi beyannamesi vermek gerekiyor. Çok tereddüt yaşanan bir konuyu da öncelikle vurgulayalım: Beyannameyi; apartman yönetiminin değil, mülk sahiplerinin vermesi gerekiyor. Çünkü elde edilen kira geliri apartman yönetiminin değil, mülk sahiplerinin (hisseleri oranında) gelirleri. Her bir kat malikinin; 2019’da elde edeceği kira geliri, brüt 40 bin lirayı (net 32 bin lirayı) aştığında beyanname vermesi (1-25 Mart 2020) gerekiyor.
Ve bu kira gelirleri, reklam veren firmalardan elde edildiğinden, stopaja da tabi.Yani kira bedelini ödeyen şirketler; net kira bedelini mülk sahibine öderken, aynı zamanda Maliye’ ye de (yüzde 20 oranında) vergi ödemek zorundalar.
Aynı durum binaların çatılarına, bahçelerine, ortak alanlarına yerleştirilen baz istasyonları için de geçerli... Her bir kat malikinin; kendi hissesine düşen kira gelirini, -belirtilen sınırları da aşıyorsa- gelir vergisi beyannamesi ile beyan etmesi gerekiyor.
KDV DE ÖDEMESİ GEREKİYOR
Dış cephe reklamı için bina sahiplerine para ödeyen şirketin, ayrıca ödediği bedel üzerinden yüzde 18 oranında KDV hesaplayıp Maliye’ye beyanda bulunması da gerekiyor.
Apartman dış cephesini reklam nedeniyle kiraya veren apartman sakinlerinin ‘KDV mükellefiyetinin bulunmamasından’ ve dış cephe reklam kirası için ödemeyi yapan şirketin ‘KDV mükellefi olmasından’ dolayı sorumlu sıfatıyla KDV beyannamesi verilmesi gerekiyor.
KAPICI DAİRESİ KİRAYA VERİLİRSE
Konutların, apartmanların ısınması doğalgazla değil, merkezi kalorifer kazanlarında kömür yakılarak sağlanırdı. 20-30 yıl öncesine kadar; kalorifer tesisatlı apartmanlarda, kazanların günlük kömür ihtiyacını sağlamak apartman kapıcılarının göreviydi. Ve birçok apartmanda da kapıcıların bedel ödemeden barındıkları ‘kapıcı daireleri’ vardı. Doğalgazla çalışan kombi cihazlarının yaygınlaşmasıyla beraber, apartmanlarda kapıcı istihdamı da azaldı. Bu değişimle beraber; apartman yönetimleri de boş kalan kapıcı dairelerini, konut olarak kiraya vererek gelir elde etmeye başladılar.
Kapıcı dairesinden elde edilen ’konut kira geliri’ ilk başta apartmanın-yönetimin geliri gibi görünse de, ‘kat maliklerinin kira geliri’ bu gelir aslında. Yani her bir kat maliki kendisine isabet eden elde ettiği kira geliri için (istisna sınırını da aşıyorsa) gelir vergisi beyannamesi vermek zorunda.
2019 için istisna tutarı: 5.400 lira. 2019’da; yıl içinde toplam 5.400 liraya kadar konut kirası elde edenlerin beyanname vermeleri gerekmiyor. Dolayısıyla 5.400 liranın altında kira geliri elde edilmiş olsa da vergisi olmayacak. İstisna tutarının (5.400 lira) üstünde konut kira geliri elde edenlerse, bu yıl elde ettikleri kira gelirlerini, istisna tutarını da gelirlerinden düşerek 2020’nin mart ayında (1-25 Mart) beyan etmeleri gerekiyor. Ahmet Karabıyık
