Evlenecek gençleri tasarrufa teşvik etmek ve desteklemek amacıyla üç yıl önce başlatılan çeyiz hesabında üç yılını dolduranlar, mayıs ayından itibaren devlet katkısı ile birlikte evlilik birikimlerini almaya başladı. Bugüne kadar da 23 bine yakın genç hesap açtırdı. Son yapılan düzenlemelerle de çeyiz hesabı cazip hale getirildi ve devlet katkısı yüzde 25’e çıkarıldı.
1) Çeyiz hesabı nedir?
Devlet, gençlerin, evlilik hazırlıkları için oluşturacakları birikime destek olmak amacıyla üç yıl önce çeyiz hesabı uygulamasını başlattı ve çeyiz hesabı açtıranlara katkı yapmaya başladı. Böylece tasarrufların artması da sağlanmış oldu. Uygulama Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından yürütülüyor.
2) Kimler çeyiz hesabı açtırabilir?
18 yaşından büyük ve Türk vatandaşı olanlar hesap açtırabiliyor ve 3 yıl boyunca çeyiz hesabına düzenli ödeme yapması gerekiyor. 18 yaşından küçükler adına ise velisi hesap açtırabilir. Çeyiz hesabı açtırabilmek için daha önce evlenmemiş olmak da gerekiyor. 24 yaşını doldurmadan ve 25 yaşına girmeden önce de çeyiz hesabı açtırılabilir.
3) Hesap nerede açılacak?
Tüm mevduat ve katılım bankalarında çeyiz hesabı açtırılabilir.
4) Hesaba kaç para yatırılabilir, alt ve üst limit var mı?
Hesap sadece TL olarak açılabilir. Çeyiz hesabına her ay en az 155 lira yatırabilirsiniz. En çok da yatırabileceğiniz tutar 1.552 lira. Aylık ödeme yapabileceğiniz gibi 3’er aylık olarak da hesaba para yatırabilirsiniz. Üçer aylık ödeme yapacaksanız üç ay da bir en düşük 465 lira, en yüksek de 4.676 lira yatırabilirsiniz. Ayrıca üst sınırı aşmamak kaydıyla istediğiniz zaman hesaba para yatırabilme imkanınız var.
5) Hesaba 3 yıl boyunca aynı para mı ödenecek?
Her yıl ödeyeceğiniz rakamı yeniden değerleme oranı kadar artırmak zorundasınız. Örneğin, 2019 yılında açıklanan yeniden değerleme oranı yüzde 23.73.
6) Devlet katkısı nedir ve kimler katkıdan yararlanabilir?
Devlet, çeyiz hesabı açtıranlara, bireysel emeklilik sistemindeki gibi katkı yapıyor. Katkı tutarı, çeyiz hesabındaki birikime göre değişmekle birlikte en fazla yüzde 25 oranında oluyor. En yüksek devlet katkısı tutarı 9 bin lirayı geçemiyor. Çeyiz hesabındaki birikim sürelerine göre devlet katkısı oranları şöyle: 3-4 yıl arası hesaptaki birikim tutarının yüzde 20’si kadar devlet katkı yapıyor; devlet katkısı tutarı 6.500 lirayı geçemiyor. 4-5 yıl arası hesaptaki birikim tutarının yüzde 22’si kadar devlet katkı yapıyor; devlet katkısı tutarı 7.500 lirayı geçemiyor. 5 yıl ve üzeri hesaptaki birikim tutarının yüzde 25’i kadar devlet katkı yapıyor; devlet katkısı tutarı 9.000 lirayı geçemiyor.
7) Devlet katkısından nasıl yararlanılır?
Evlilik tarihinden önce en az 3 yıl boyunca çeyiz hesabına katkı yapılması ve bu katkıların da düzenli yapılması gerekiyor. Hesap sahibinin 27 yaşını tamamlamadan evlilik yapması gerekiyor. Hesaptaki birikim ve devlet katkısının alınabilmesi için evlilik tarihinden itibaren 6 ay içinde gerekli evraklarla çeyiz hesabının bulunduğu bankaya başvurulması gerekiyor.
8) Devlet katkısından nasıl yararlanılır?
Evlilik tarihinden önce en az 3 yıl boyunca çeyiz hesabına katkı yapılması ve bu katkıların da düzenli yapılması gerekiyor. Hesap sahibinin 27 yaşını tamamlamadan evlilik yapması gerekiyor. Hesaptaki birikim ve devlet katkısının alınabilmesi için evlilik tarihinden itibaren 6 ay içinde gerekli evraklarla çeyiz hesabının bulunduğu bankaya başvurulması gerekiyor.
9) Kişiler 27 yaşını doldurmuş ve evlenmemişse ne olacak?
Düzenli ödeme yapılmış olsa bile devlet katkısından yararlanılamaz. Kişilerin yatırdığı paralar yani kendi birikimleri ise alınabilir.
10) Birden fazla çeyiz hesabı açtırılabilir mi?
Birden fazla çeyiz hesabı açılamayacağı gibi ortak olarak da hesap açılamaz. Ancak tarafların ikisi ayrı ayrı çeyiz hesabı açtırabilir ve evlenmeleri halinde her iki taraf da devlet katkısından yararlanabilir.
11) Katılımcılar ihtiyaç durumunda birikimlerinin bir kısmını çekebilirler mi?
Çeyiz hesabında, hesap sahiplerine bu hak tanınıyor. Aylık ödemeyi tercih edenler bir yıl içinde en fazla iki kez para çekebilirler. Üçer aylık ödemeleri tercih edenler ise bir yıl içinde bir kez para çekebilirler. Ancak çekim hakkının kullanılması durumunda hesapta kalan tutar, hesap açılış tarihinden itibaren yatırılması gereken asgari tutarlardan az olamaz.
12) Ödemeler aksatılırsa ne olur?
Çeyiz hesabına aylık ödemeyi tercih edenlerin bir dönem içinde 3 defadan fazla, üçer aylık ödemeyi tercih edenler ise bir dönem içinde bir defadan fazla ödemelerini aksatamaz. Düzenli ödemelerin aksatılması durumunda katılımcılar devlet katkısını hak edemezler ve sistemden çıkmış sayılırlar.
13) Hesaba toplu para yatırılabilir mi?
Üst sınır kadar toplu para yatırabilir. Ayrıca hesap ilk açıldığında da bir kereliğine toplu para yatırma imkanı var ki, 2019 yılı için bu rakam 23.290 lira.
14) Hesaptaki para evlenmeden önce çekilebilir mi? Evlilik gerçekleşmezse ne olur?
Çekilebilir, ancak devlet katkısı çekilemez. Evlilik öncesi hesaptan para çekilmesi ya da evliliğin gerçekleşmemesi halinde para çekildiği günden itibaren 3 ay içinde evlendirme dairelerine başvuru yapıldığına dair evrakın bankaya verilerek, hesabın devamı sağlanabilir. Ancak bunun için gerekli asgari tutarların bankaya yatırılması gerekir. Kişiler, evlilik amacıyla çektiği tutar ile başvuru tarihine kadar düzenli ödeme için gerekli asgari tutarları toplamını hesaba yatırabilir.
15) Kişiler, çeyiz hesabı açtırdığı bankayı değiştirebilir mi?
Çeyiz hesabı bankalar arası taşınabilir. Bunun için dönem sonunda yani, bir yılın sonunda hesap taşıması yapılabilir. Hesabın taşınmasını istemek için bankaya bir ay öncesinde bilgi verilmesi ve başvuruda bulunulması gerekir. Hesap taşıma sırasında kişilerden hiçbir ücret ya da komisyon kesintisi yapılamaz.
Çeyiz hesabına haciz işlemi uygulanabilir mi?
Bir yıllık net asgari ücrete karşılık gelen tutarı, nafaka borçları hariç olmak üzere haciz işlemi uygulanamaz, rehin edilemez.Noyan Doğan http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/noyan-dogan/15-soruda-ceyiz-hesabi-41255158
