Gayrimenkul sermaye iratlarının vergilendirilmesinde elde edilen gelirin safi tutarı dikkate alınır. Gayrimenkul sermaye iradının safi tutarının tespitinde, hasılattan indirilecek giderler, GVK’nın 74’üncü maddesinde düzenlenmiştir.
Gayrimenkul sermaye iradının safi tutarının tespitinde dikkate alınacak giderler; gerçek usulde ve götürü usulde olmak üzere iki farklı şekilde tespit edilebilmektedir. Kanun koyucu gayrimenkul sermaye iradı elde edenlerin, gelirlerini isterlerse gerçek gider usulüne göre, gerçek giderlerini hesaplamanın zor veya zahmetli olduğunu düşünüyorlar ise götürü gider(%15) usulüne göre tespit etmelerine imkan sağlamıştır. Ancak mükellefler hakların kiralanması işlemlerinde götürü gider( %15) uygulamasından yararlanamayacaktır.
Öte yandan gerçek gider usulü seçildiğinde, safi gayrimenkul sermaye iradı, gayri safi hasılattan GVK’nın 74’üncü maddesinde sayılan giderlerin indirilmesi suretiyle bulunur. Dikkat edilmesi gereken husus, gerçek tutarları ile gayrisafi hasılattan indirilecek giderlerin, belgelendirilmesi veya kanundaki ölçülere uygun şekilde indirilmesidir.
GVK’nın 74’üncü maddesi hükmü uyarınca gayrisafi hasılattan indirilebilecek giderler aşağıdaki gibidir:
1- Kiraya verenler tarafından ödenen aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri.
2- Kiraya verilen malların idaresi için yapılan ve gayrimenkulün önemi ile orantılı olan idare giderleri.
3- Kiraya verilen mal ve haklara ait sigorta giderleri.
4- Kiraya verilen mal ve haklar dolayısıyla yapılan ve bunlara harcanan borçların faizleri ve gayrimenkullerinin iktisap bedelinin %5’i.(5 yıl süre ile)
- Kiraya verilen mal ve haklar dolayısıyla yapılan ve bunlara harcanan borçların faizleri.
- Gayrimenkullerin İktisap bedelinin %5’i.(5 yıl süre ile)
5- Vergi. Resim, Harç ve Şerefiyelerle, Belediyelere ödenen harcamalara iştirak payları.
6- Kiraya verilen mal ve haklar için vergi usul kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar ile ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamalar.
7- Mal gibi sahibi tarafından yapılan tamir-onarım giderleri.
8- Bakım ve idame giderleri.
9- Kira ile tuttukları mal ve hakları kiraya verenlerin ödedikleri kiralar ve diğer giderler.
10- Sahibi bulundukları konutları kiraya verenlerin kira ile oturdukları konutların kira bedelleri.
11- Zarar, ziyan ve tazminatlar.
12- Kısmen kiraya verilen mal ve haklarda giderlerin dağıtımı.(Bu gibi durumlarda gayrimenkul veya gayrimenkul gibi hakların kısmen kiraya verilmesi halinde sadece kiraya verilmiş kısımlara isabet eden giderler hasılattan indirilebilir. Nazlı Gaye Alpaslan
