İşverenler karlı günlerde işyerini tatil edip, daha sonra çalışanlara ‘telafi çalışması’ yaptırabilir. İşçiler bunu tatil sonrası belirli periyotlar halinde ve kanuna uygun olarak işyerinde daha fazla çalışarak gerçekleştirebilir.
Ülke genelinde kar yağışı beklendiği ve bu da ulaşımı olumsuz etkilediği için işverenler, karlı günler için tedbir arayışına girdi. Buna göre işveren yoğun kar ya da buzlanmanın olduğu günlerde işyerinde bazı uygulamaları devreye sokabilir. 4857 sayılı İş Kanunu uyarınca işverenlerin telafi çalışması yaptırma hakkı bulunuyor.
ÜCRETİNİ TAM ÖDEMELİ
Bunun gerekçesi, zorunlu nedenlerle işin durması, tatil günlerinden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle normal çalışma süresinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesidir. Bunun yanında işçiden gelen izin taleplerinde de işveren telafi çalışması yaptırabilir. Telafi çalışmasında işveren işyerini tatil eder fakat işçilere o günün ücretini tam olarak öder. Daha sonra bunu telafi ederek işçileri diğer günlerde çalıştırır.
BELLİ PERİYOTLAR HALİNDE
Örneğin haftanın 5 günü, günde 9 saat çalışılan bir işyerinde çarşambayı tatil eden işveren, işçilerine 1 gün için toplam 9 saatlik telafi çalışması yaptırabilir. İşçiler 9 saatlik telafi çalışmasını, tatil sonrası belirli periyotlar halinde ve kanundaki hükümlere uygun olarak işyerinde daha fazla çalışarak gerçekleştirebilir.
İşçilerden de talep gelebilir
Öte yandan özellikle sömestr tatiline kısa bir sürenin kaldığı bugünlerde işçi kar nedeniyle işyerine ulaşamayacağı ve çocukların okulunun tatil olması nedeniyle eşi de çalışıyorsa çocuklarla evde kalabilmek için işverenden izin isteyebilir. Bu durumda işveren işçiye yıllık izin kullandırabileceği gibi telafi çalışması da yaptırabilir. Yani işyerindeki bütün işçiler için değil, zorluk yaşayanlar için telafi çalışmasını devreye sokabilir. Ayrıca bu yöntem yıllık izin hakkına henüz kavuşmamış işçiler için de kullanılabilir.
Çalışanın onayına gerek yok
İşveren işyerini kapatarak telafi çalışması yapmaya karar verdiğinde işçilerden muvafakat almasına gerek yoktur. İşçilerin de bu duruma riayet etmeme gibi bir hakları bulunmaz. Yani işçi ‘Ben işe gelmek istiyorum’ diyemediği gibi iznin telafi edileceği gün de işe gitmek ve telafi çalışması yapmak zorundadır. Dolayısıyla işveren bu kurallar dahilinde işçiden onay almak zorunda değildir.
Günde 3 saati aşamaz, izinlerde yaptırılamaz
Telafi çalışması günde 3 saatten fazla yaptırılamaz. Ayrıca işyerinde günlük 11 saatlik çalışma süresi de bu gerekçeyle aşılamaz. Günlük çalışma süresi 11 saati geçemeyeceği için telafi çalışması günde en fazla 2 saat yapılabilir. Yani örnekte olduğu gibi, 5 gün, 9 saat çalışılan işyerinde işveren bu çalışmayı günde 2’şer, 1’er veya yarımşar saat şeklinde yaptırabilir. Yani en fazla 18 günde, en az 5 günde çalışmayı tamamlayabilir. Ayrıca izin günlerinde telafi çalışması olmaz, işçiler fazla mesai ücreti talep edemez.
WhatsApp’la bilgilendirebilir
Örneğin Ankara için yoğun kar yağışı beklenen 11 Ocak günü işveren işçilere izin verebilir. Bu durumda işveren 9 saatlik telafi çalışmasını 11 Mart’a kadar yaptırabilir. İşverenler çalışanlarına hızlı bilgi iletebilecekleri ‘WhatsApp’ ya da e-posta gibi kanalları kullanarak telafi çalışmasını kar yağışının durumuna göre devreye sokabilir. Okan Güray Bülbül