İş kazalarında her yıl yüzlerce işçi yaşamını yitirirken, binlerce işçi de hayatı boyunca sakat kalıyor. Çoğu işveren, işçi sağlığı ve iş güvenliğine yönelik tedbirler için küçük bir harcama yapması yeterli iken, iş kazası ve meslek hastalığı meydana geldiğinde çok büyük faturalarla karşı karşıya kalabiliyor.
SGK, işverenin kastı veya işçilerin sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu iş kazası ve meslek hastalığı meydana gelmişse, sigortalı kişiye veya hak sahiplerine yapılan ya da ileride yapılması gereken ödemeleri rücu ediyor. İş kazası veya meslek hastalığı sonucu bağlanan gelirin ilk peşin sermaye değeri toplamı, işverenden alınıyor. Bu şekilde alınan tutar, gelir bağlanan sigortalı veya hak sahibinin yaşı ne kadar genç ise o kadar artıyor.
İş kazası veya meslek hastalığı, işveren dışında üçüncü bir kişinin kusuru nedeniyle meydana gelmişse, bu durumda, bağlanan gelirin ilk peşin sermaye değerinin yarısı, zarara sebep olan üçüncü kişilere rücu ediliyor.
MESLEK HASTALIĞINA AF YOK
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre, meslek hastalığında ise işveren ve üçüncü şahısların sorumluluk halleri aranmaksızın, doğrudan rücuan tazminat davası açılıyor. Meslek hastalığı iş yerinin çalışma koşullarından kaynaklandığı için işveren, olaydan doğrudan sorumlu tutuluyor. Ölen sigortalının ölümünün meslek hastalığına bağlı olması durumunda da hak sahiplerine bağlanan ölüm geliri için rücu davası açılıyor.
PEŞİN SERMAYE DEĞERİ NASIL HESAPLANIYOR?
SGK, bir insanın hangi yaşta ortalama kaç yıl yaşam beklentisi bulunduğuna dair hesaplamalara dayanarak peşin sermaye değeri tabloları hazırladı. Bu tabloda, ölen veya sakat kalan sigortalı ile hak sahiplerinin yaşı itibarıyla ayrı ayrı katsayı bulunuyor. Örneğin, 25 yaşındaki bir sigortalı sakat kaldığı için ayda bin lira sürekli iş göremezlik geliri bağlandıysa, 12 aylık tutarındaki gelir 1.793.10 katsayısı ile çarpılarak 100’e bölünüyor. SGK, söz konusu kişi için 215 bin liralık fatura çıkartarak, işverenden ödemesini istiyor. Şayet işveren değil de üçüncü bir kişi sorumlu tutulmuşsa, bu kez onun yarısı olan 107 bin 500 lira alınıyor.
ON YILLIK ZAMAN AŞIMI
Rücu davalarında on yıllık zaman aşımı uygulanıyor. Bu nedenle, iş kazasının olduğu tarihte ya da meslek hastalığının tespit edildiği tarihte gelir bağlanan kimse bulunmazken, sonradan gelire giren sigortalı ya da hak sahiplerinin olması durumunda on yıl sonra bile rücu davasıyla karşı karşıya kalmak mümkün.
İş göremezlik oranının yükselmesi durumunda da aynı kural geçerli. Örneğin yüzde 10 oranında iş göremezlik geliri bağlanan kişiye daha sonra yüzde 15 oranında iş göremezlik raporu verilirse, aradaki fark da sorumlulardan isteniyor.
KAVGA EDERKEN BİR DAHA DÜŞÜNÜN
Kasten sigortalı bir kişinin ölümüne veya yaralanmasına sebep olan kişilerden, SGK’nın bu kişiler için yapacağı ödemelerin peşin değerinin yarısı isteniyor.
Trafik kazalarında bir kişinin ölümüne veya sakat kalmasına sebep olan kişilerin sorumluluğu konusunda, kasıt olup olmadığına bakılıyor. Tedbirsizlik veya dikkatsizlikten kaynaklanan trafik kazalarında rücu edilmiyor. Ancak, kazada üçüncü bir kişinin kastının olduğu yönünde bildirimde bulunulması halinde, yapılan ödemeler bu kişiye rücu ediliyor.
Emekli aylığı almakta iken üçüncü bir kişinin kastı sonucu ölen sigortalıların hak sahiplerine yapılan ödemeler ise rücu edilmiyor.
https://www.haberturk.com/sigortali-birini-kasten-olduren-ve-yaralayana-agir-fatura-2257753-ekonomi
