Benzinin pompa fiyatında 16 kuruşluk indirime gidilmesi, motorin ile aradaki farkı kapattı. İstanbul'da benzin ile motorinin arasındaki fiyat farkı 5 kuruşa inerken, bazı illerde ise dizelin fiyatı benzinin üstünde kaldı. Ortaya çıkan tablo, yıllardır aynı şekilde süregelen dizel motorun amortisman hesabını da değiştirdi. Öyle ki, bugüne kadar yılda 30 bin kilometre yol gidenler dizel motorlu otomobilleri tercih ederken, artık dizel bir otomobilin 5 yıl ya da 100 bin kilometre üstünde parasını çıkardığı görülüyor.
Yaklaşık 130 yıl önce icat edilen, fakat 1980'li yıllara kadar binek otomobillerde çok tercih edilmeyen dizel motorlar, daha yüksek performans sunmaya başlamaları ve yakıt tasarrufu sağlamaları nedeniyle 1990'lı yılların başından bu yana sürücülerin büyük bölümü tarafından tercih ediliyor. Bu konuda Türkiye'deki asıl patlama ise, markaların vergi avantajı sağlayan düşük hacimli dizel motorlarını otomatik şanzıman birlikteliği ile sunmalarıyla oldu.
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre, Türkiye'de pazarın yüzde 58.94'ü dizel motorlu otomobillerden oluşuyor. Dizel otomobil satışlarının bir yıl içinde yüzde 32.99 oranında azalmasına rağmen halen pazarın yaklaşık yüzde 60'ına hakim olması, söz konusu motorun Türkiye'deki önemini gözler önüne seriyor. Ne var ki, benzinin pompa fiyatında 16 kuruşluk indirime gidilmesi, uzunca bir zamandır süregelen bu tabloyu değiştirecek gibi görünüyor.
Öyle ki, İstanbul'da benzinin litre fiyatının 6.29 liraya inmesi, motorin ile benzin arasındaki fiyat farkının 5 kuruşa çekerken, dizel otomobil alırken yapılan amortisman hesabını da değiştirmiş oldu. Gelişmeler ışığında, Türkiye'de otomobil satın alırken tercihi dizelden mi yoksa benzinliden mi kullanmak daha mantıklı, gelin birlikte bakalım.
YILDA 7 BİN LİRA FARK VAR
Yıllardan beri, Türkiye'de 30 bin kilometre (km) üstü yol yapanlar dizel otomobilleri tercih ederken, bir yıl içinde bu km'nin altında kalacağını öngörenler ise benzinli modellere yöneliyordu. Bu tercihte kuşkusuz benzin ve motorinin arasındaki fiyat farkı ile birlikte dizel ve benzinli otomobillerin fiyatları da göz önüne alınıyordu.
Söz konusu hesaba göre, yakıt deposu 50 litre olan bir benzinli otomobil sahibinin yılda 30 bin kilometre yol kat ettiği varsayıldığında, bu kişinin yıllık akaryakıt masrafının 18 bin 870 TL olduğu sonucuna varılıyor. Aynı sürücü, söz konusu mesafeyi yakıt tankı yine 50 litre fakat bu sefer dizel motorlu bir otomobil ile yaptığında ise, yıllık akaryakıt masrafının 11 bin 700 liraya düştüğü görülüyor. Rakamlar, bir yılda 30 bin km mesafe giden bir sürücü için benzinli otomobilin dizele göre 7 bin 170 lira daha masraflı olduğunu gösteriyor.
PARASINI 5 YIL SONRA ÇIKARIYOR
Ne var ki, gelinen noktada söz konusu hesaba göre otomobil tercihi yapmak artık pek mümkün görünmüyor. Türkiye'de satılan otomobillerin yüzde 65'inin otomatik şanzımanlı olduğu gerçeğinden yola çıkarak, on bin adetten fazla satılan modellerin otomatik şanzımanlı versiyonlarına göz attığımızda, dizel motorlu bir otomobilin kendini 1 yılın altında amorti ettiği tek modelin Renault Megane Sedan olduğu görülüyor.
(Renault Megane Sedan)
Aynı donanıma sahip modeller üzerinde yaptığımız araştırmada, Megane Sedan'ın dizel versiyonu ile satın alındığında kullanıcısına 24 bin 268 kilometre sonunda kazandırmaya başladığı görülüyor.
(Nissan Qashqai)
Diğer örnekler de ise söz konusu sürenin bir kaç yıla ve 100 bin kilometrenin üstüne çıktığı görülüyor. Bu modellerden Nissan Qashqai'nin dizeli ve benzinlisi arasında 31 bin liralık fiyat farkı bulunuyor. Yılda 30 bin kilometre yol giden bir sürücü bu fiyat farkına göre ancak 4.4 yıl veya 131 bin 925 kilometre yol gittikten sonra dizele ödediği farkı çıkarmış oluyor.
(Fiat Egea Sedan)
Dizelin benzinli motora göre amortisman süresi Fiat Egea Sedan'da 5.1 yıl olarak göze çarpıyor. Dizel versiyonu ile benzinli şeçeneği arasında 36 bin lira fark bulunan Egea'nın dizeli, 152 bin km sonrasında sahibine kazandırmaya başlıyor.
(Honda Civic Sedan)
Honda Civic Sedan'da ise dizelin amortisman süresi 5.4 yıl olarak karşımıza çıkıyor. Japon üreticinin kompakt sedan modelinin dizeli ile benzinlisi arasında 38 bin 570 TL fiyat farkı bulunuyor. Rakamlar, Civic Sedan'ın dizelini tercih edenlerin en az 161 bin kilometre yol gittikleri zaman verdikleri paranın karşılığını alacaklarını gösteriyor.
(Toyota Corolla)
Dizel motora ödenen fazla para Toyota Corolla'da ise kendisini 5.7 yılda çıkarıyor. 2019'un ilk çeyreğinde yeni versiyonun satışa sunulması ile birlikte dizele veda edecek kompakt sedan, güncel dizel versiyonunda ise kendisini 170 bin kilometre sonra amorti ediyor.
Hyundai i20'nin dizel versiyonunda otomatik şanzıman sunulmuyor. Bu nedenle, manuel şanzımanlı dizel i20 ile otomatik şanzımanlı benzinli i20'nin fiyatlarını inceledik. Buna göre, dizel motor tercih edildiğinde benzinliye göre 10 bin liradan fazla ücret ödenmesi gerekiyor. Yaptığımız hesaplamalar sonucunda, bu modelin dizel versiyonu da sahibine 45 bin kilometre yol kat edince ya da 1.5 yıl sonra kazandırmaya başlıyor.
(Hyundai i20)
Volkswagen'nin orta boy sedanı Passat'da ise, Comfortline donanıma sahip dizel motorlu seçenek, aynı donanım paketine sahip benzinli versiyona göre 21 bin 400 lira daha pahalı. Buna göre, Passat dizel motor ile satın alındığında, 3 yıl sonra veya 89 bin kilometre sonrasında kendisini amorti ediyor.
(VW Passat)
2015 yılında patlak veren emisyon skandalı sonrasında, dünyada dizel otomobil satışları hızlı bir şekilde düştü. Tüketiciler bu otomobillerin yarattığı çevre kirliliği konusunda daha duyarlı bir hale gelirken, bazı ülkeler ise dizel otomobil kullanımını yasaklamayı gündemini aldı.
Dünyadaki bu gelişmeler, benzin fiyatlarının yüksekliği ve dizel otomobillerin yakıt tasarrufu sağmalaları yüzünden bugüne kadar Türkiye'yi teğet geçmişti. Fakat, Türkiye'de ortalama otomobil değiştirme süresinin 3 yıl olduğu göz önüne alındığında, dizel amortisman sürelerinin uzamasının önümüzdeki dönemde otomobil satın alacaklarının tercihlerini etkilemesi sürpiz olmayacaktır.
AKARYAKITA İNDİRİM GELSE BİLE SONUÇ DEĞİŞMİYOR
Akaryakıt fiyatlarında hafta başında birer indirim daha bekleniyor. Buna göre, benzinde 15-16 kuruş arası, motorinde de 21-22 kuruş indirim öngörülüyor. Söz konusu indirimler iddia edildiği gibi gerçekleşirse, bir yılda 30 bin km mesafe giden bir sürücü için benzinli otomobilin dizele göre 7 bin 102 lira daha masraflı olacağı sonucuna varılıyor. Yani, güncel akaryakıt fiyatlarından elde edilen bulgular hemen hemen değişmiyor.
