"Geçici Is Göremezlik Ödeneğinin Hesaplanması" ile ilgili yapılan değişiklikler 2025-3 sayılı genelge ile yayımlandı.

T.C.

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI

Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Sayı     :    E-96597630-010.06.02-111478299                                                                                                                                                   05.02.2025

Konu  :    2016/21 Sayılı Genelgede Değişiklik

GENELGE 2025/3

27.12.2024 tarihli ve 32765 sayılı Resmi Gazete yayımlanarak yürürlüğe giren 25.12.2024 tarihli ve 7537 sayılı Devlet Memurları Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 25 inci maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 17 nci maddesinde değişiklik yapılmıştır. 7537 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinde, aynı Kanunun 25 inci maddesinin 21.12.2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe gireceği belirtilmiştir.

Buna göre 29.09.2016 tarih ve 2016/21 sayılı Genelgede yapılan değişiklikler aşağıda açıklanmıştır.

Söz konusu Genelgenin;

• “6.6.Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Hesaplanması” başlıklı bölümünün ilk beş paragrafı kaldırılmış ve kaldırılan paragrafların yerine aşağıdaki paragraflar eklenmiştir.

İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazancın ne şekilde hesaplanacağı hususu Kanunun 17 nci maddesinde düzenlenmiştir. Söz konusu maddede yapılan Kanuni düzenlemeler dönemsel olarak aşağıda açıklanmıştır.

22. 04.2021 Tarihinden Önce Geçici İş Göremezlik Ödeneklerinin Hesabına Esas Tutulacak Günlük Kazanç Hesabı

Ödeneğe esas günlük kazanç, iş kazasının veya doğumun olduğu tarihten, meslek hastalığı veya hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki aydaki son üç ay içinde 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır.

22. 04.2021 Tarihi İle 21.12.2024 Tarihleri Arasında Geçici İş Göremezlik Ödeneklerinin Hesabına Esas Tutulacak Günlük Kazanç Hesabı

22.04.2021 Tarihli ve 31462 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren 7316 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle 5510 sayılı Kanunun 17 nci maddesi değiştirilmiştir.

Buna göre, iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç; iş kazasının olduğu, meslek hastalığında ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki aydaki son üç ay içinde; analık ve hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki aydaki 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır.

Ancak, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki son bir yıl içerisinde 180 günden az kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olanlara hastalık ve analık halinde ödeneğe esas tutulacak günlük kazanç, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas kazanç alt sınırının iki katını geçmeyecektir.

Bu kapsamda hastalık ve analık hallerinde rapor bitiş tarihi, 22.04.2021 veya sonrasında ise yukarıda açıklanan hükme göre ödeneğe esas kazanç hesaplanacaktır.

21. 12.2024 Tarihinden İtibaren Geçici İş Göremezlik Ödeneklerinin Hesabına Esas Tutulacak Günlük Kazanç Hesabı

27.12.2024 tarihli ve 32765 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 25.12.2024 tarihli ve 7537 sayılı Kanunun 25 inci maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 17 nci maddesinde değişiklik yapılmış ve değişikliğin 21.12.2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe gireceği belirtilmiştir.

Bu itibarla, iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç, iş kazasının veya doğumun olduğu tarihten, meslek hastalığı veya hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki aydaki; iş kazası ve meslek hastalığı halinde bağlanacak gelirin hesabına esas tutulacak günlük kazanç ise iş kazasının olduğu veya meslek hastalığında iş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki aydaki son üç ay içinde, 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır.

Ancak, tüm vaka türleri için geçerli olmak üzere önceki on iki ay içerisinde 180 günden az kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olanların geçici iş göremezlik ödeneğine esas tutulacak günlük kazanç tutarı, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas kazanç alt sınırının iki katını geçmeyecektir.

Buna göre iş kazası tarihi; Kanun maddesinin yürürlüğe girdiği tarih olan 21.12.2024'ten önce olan raporlar için ödeneğe esas kazanç, iş kazasının olduğu tarihten önceki on iki aydaki son üç ay içinde bildirilen kazançlar üzerinden, 21.12.2024 tarihi ve sonrasında olanlar için ise iş kazasının olduğu tarihten önceki on iki aydaki kazançlar üzerinden hesaplanacaktır.

Meslek hastalığında ise istirahat raporu başlangıç tarihi; 21.12.2024 tarihinden önce olan raporlar için ödeneğe esas kazanç, rapor başlangıç tarihinden önceki on iki aydaki son üç ay içinde bildirilen kazançlar üzerinden, 21.12.2024 tarihi ve sonrasında olanlar için ise rapor başlangıç tarihinden önceki on iki aydaki kazançlar üzerinden hesaplanacaktır.

Ayrıca yukarıdaki bentlerde sayılan tüm tarihler için geçerli olmak üzere; on iki aylık dönemde çalışmamış ve ücret almamış olan sigortalı, çalışmaya başladığı ay içinde iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş göremezliğe uğrarsa verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç; çalışmaya başladığı tarih ile iş göremezliğinin başladığı tarih arasındaki sürede elde ettiği prime esas günlük kazanç toplamının, çalıştığı gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır. Çalışmaya başlanan gün iş kazasının gerçekleşmesi halinde ise aynı veya emsal işte çalışan benzeri bir sigortalının günlük kazancı esas alınacaktır.

Bunun yanısıra meslek hastalığında rapor başlangıç tarihi, iş kazasında ise kaza tarihi 21.12.2024 ve sonrasında olan raporlar için önceki on iki ay içerisinde 180 günden az kısa vadeli sigorta primi bildirilenlerin geçici iş göremezlik ödeneğine esas tutulacak günlük kazanç tutarı, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas kazanç alt sınırının iki katını geçmeyecektir.

Yapılan Kanuni düzenleme, hastalık ve analık hallerinde ödenecek geçici iş göremezlik ödeneğinin hesabında herhangi bir değişikliğe neden olmadığından hastalık ve analık hallerinde ödeneğe esas kazanç, bu başlığın (b) bendinde açıklandığı şekilde hesaplanmaya devam edilecektir.

• Aynı başlığın son paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki örnekler eklenmiştir.

Örnek-11: 27.12.2024 tarihinde meydana gelen iş kazası nedeniyle 27.12.2024-30.12.2024 tarihleri arasında istirahatli olan ve ücretini ayın 1-30 arası için alan sigortalının iş kazasının olduğu tarihten önceki on iki ayda bildirilen kazanç bilgilerine aşağıda yer verilmiştir

Buna göre iş kazası tarihi, değişikliğin yürürlüğe girdiği tarih olan 21.12.2024'ten sonra olduğu için ödeneğe esas günlük kazancı 190.000/280 = 678,57 TL olacaktır.

Örnek-12: Ücretini ayın 1-30 arası için alan sigortalının 14.10.2024 tarihinde meydana gelen iş kazası nedeniyle 27.12.2024-30.12.2024 tarihleri arasında istirahat raporu bulunmaktadır. İş kazası tarihi değişikliğin yürürlüğe girdiği tarih olan 21.12.2024'ten önce olduğu için ödeneğe esas kazanç, iş kazasının olduğu tarihten önceki on iki aydaki son üç ay içinde bildirilen kazanç üzerinden hesaplanacaktır.

Buna göre ödeneğe esas günlük kazancı 49.000/70 = 700,00 TL olacaktır.

Örnek-13: 16.07.2024 tarihinde işe girişi bulunan sigortalı, 28.12.2024 tarihinde iş kazası geçirmiş bu sebeple kendisine 28.12.2024-30.12.2024 tarihleri arasında istirahat raporu verilmiştir. Ücretini ayın 1-30 arası için alan sigortalının iş kazasının olduğu tarihten önceki on iki ayda bildirilen kazanç bilgilerine aşağıda yer verilmiştir.

Buna göre ödeneğe esas günlük kazancı 175.500/117 = 1500,00 TL olacaktır.

Ancak, sigortalının son bir yıldaki gün sayısı 180 günden az olduğundan ve hesaplanan ödeneğe esas kazanç tutarı 2024 yılı prime esas kazanç altı sınırı olan 666,75 TL’nin iki katından (666,75 x 2=1.333,50) fazla olduğundan ödeneğe esas günlük kazanç, 1.333,50 TL olarak esas alınacaktır.

Örnek-14: 06.01.2025 tarihinde meydana gelen iş kazası nedeniyle 06.01.2025-10.01.2025 tarihleri arasında istirahatli olan ve ücretini ayın 1-30 arası için alan sigortalının iş kazasının olduğu tarihten önceki on iki ayda bildirilen kazanç bilgilerine aşağıda yer verilmiştir.

Buna göre ödeneğe esas günlük kazancı 186.690/280 = 666,75 TL olacaktır.

Ancak, hesaplanan ödeneğe esas kazanç 2025 yılı için belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının altında kaldığı için ödeneğe esas günlük kazanç, 2025 yılı ödeneğe esas günlük kazanç alt sınırı olan 866,85 TL olacaktır.

Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.

Dr. Raci KAYA

Kurum Başkanı