Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kamuoyuna açıklanan bilgilerde 2024 yılında Vergi Müfettişleri tarafından yapılan vergi incelemelerinde çok sayıda denetimler gerçekleştirildiği, denetimler neticesinde ise 120 milyar lira kamu alacağının tahakkuk ettiği belirtilmiştir.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından geçtiğimiz günlerde yapılan açıklamalarda ise, vergi denetimlerinde yapay zekânın kullanıldığı, önümüzdeki süreçte de yapay zekâ incelemelerinin devam edeceği ve şüpheli işlemlerin izaha davet edileceği açıklanmış olup bu vesile ile 2024 yılı beyannamelerinde riskli durumlar ve bu risklerin önlenmesine ilişkin bazı hatırlatmalar yapmış olalım.
Beyannameler uyumlu olmalıdır
Normal şartlar altında KDV beyannamelerinin matrah toplamları ile gelir tablosunda brüt satışlar toplamının uyumlu olması gerekmektedir. Uyumsuzluk tespiti halinde ise farkın KDV ye tabi olmayan teslim veya hizmetlerden kaynaklanıp kaynaklanmadığı buna bağlı olarak farkın izah edilebilir olmasına dikkat edilmelidir.
Vergiye uyumlu mükellef indirimine dikkat
Şartların varlığı halinde, 1/1/2025 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere 9.900.000 TL den fazla olmamak koşuluyla hesaplanan gelir/ kurumlar vergisinin %5’i olarak hesaplanan vergi indiriminden yararlanılmalıdır. İndirim şartlarının tam olarak sağlandığına ve belirlenen tutarın aşılmadığına dikkat edilmelidir.
Stoklar
Dönem sonunda mevcut stoklar sayılmalı ve kaydi envanter ile fiili envanter miktarlarının birbirine eşit olduğu tespit edilmeli. Fark var ise sebebi bulunana kadar sayım tesellüm noksanları ve sayım tesellüm fazlaları hesaplarında takip edilmelidir. Ayrıca stok artış beyanında bulunan mükelleflerin artırdıkları stokların KDV iadelerine konu olmayacağı ve buna yönelik çok sayıda inceleme yapıldığını hatırlatmış olalım.
Geçmiş yıl zararları
Kurumlar vergisi beyannamesinde, her yıla ilişkin tutarlar ayrı ayrı gösterilmek ve beş yıldan fazla nakledilmemek şartıyla geçmiş yılların beyannamelerinde yer alan zararlar kurum kazancından indirilebilir. Matrah artırımında bulunulan yıllara ait zararların yüzde 50’sinin mahsup edilebileceği unutulmamalıdır. Ayrıca enflasyon düzeltmesinin zarar mahsubuna etkisi ve mahsuptaki sınırlamalar gözden kaçırılmamalıdır.
Yenileme fonu
Yenileme fonu, amortismana tabi iktisadi kıymetlerin satılması veya zarar görmesi halinde satıştan doğan kârların veya zarar neticesinde alınan tazminatın belli bir süre ertelenmesidir. satıştan doğan kâr satışın yapıldığı tarihi takip eden üçüncü takvim yılının sonuna kadar pasifte geçici bir hesapta tutulmalıdır.
Bağış ve yardımlar
Bağış ve yardımların indirim konusu yapılabilmesinin temel şartı makbuz karşılığı yapılmış olmasının yanı sıra bağış ve yardımların tamamının indirilmesine izin verilmemesi, kanunda belirtilen kurum ve kuruluşlara yapılması gibi düzenlemeler yer alıyor. Beyannamelerde indirim konusu yapılacak olan bağış ve yardımlarda bu düzenlemelere dikkat edilmeli aksi takdirde vergisel riskler oluşabileceği göz ardı edilmemelidir.
SGK ödemeleri
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre kuruma fiilen ödenmeyen prim tutarlarının gider olarak yazılamayacağı hüküm altına alınmıştır. Söz konusu düzenlemeye göre, fiilen ödenen sigorta primlerinin ve kıdem tazminatlarının ödendiği dönemde gider yazılması gerekmekte, aksi halde izaha davet edileceği unutulmamalıdır.
Mahmut Bülent YILDIRIM
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
https://www.dunya.com/kose-yazisi/yapay-zeka-denetimleri-artacak-riskli-durumlara-dikkat/762423
