Her Ocak ve Temmuz aylarında enflasyon farkı bağlamında zamlandırılan emekli aylıkları gündem oluşturur. 3 Temmuz 2018 tarihinde açıklanacak enflasyon değişim oranı da gündemdeki yerini koruyor, abartılı manşetlerle gazetelerin ve haber sitelerinin başlıklarını süslüyor.
Memurlara Temmuz Zammı
Kamu görevlilerinin özlük ve mali haklarına ilişkin olarak imzalanan 4. Dönem Toplu Sözleşmenin “Enflasyon farkı ödemesi” başlıklı 8 maddesinin b) fıkrasında TÜİK tarafından açıklanan 2003=100 Temel yıllı Tüketici Fiyatları Endeksinin;
”2018 yılı Haziran ayı endeksinin 2017 yılı Aralık ayı endeksine göre altı aylık değişim oranının 5 inci maddenin birinci fıkrasında 2018 yılının birinci altı aylık dönemi için öngörülen yüzde 4 oranını” aşması halinde, 5 inci maddenin birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarında yer alan katsayılar, sözleşme ücreti artış oranları ve ücret tavanları ile 7 nci maddede yer alan ortalama ücret toplamı üst sınırı, söz konusu altı aylık dönemlere ilişkin enflasyon rakamının ilan edildiği aynı 1 ‘ inden geçerli olmak üzere aşan kısım kadar artırılır”
Hükmünü içeriyor.
Aynı toplu sözleşmenin 5 inci maddesine göre de Ocak - Haziran 2018 döneminde memurlara yüzde 4 zam uygulanmıştı.
Yine Temmuz – Aralık 2018 ayları arası artışın da yüzde 3,5 olarak verileceği Toplu Sözleşmede belirtiliyor.
Buna göre Ocak – Haziran 2018 döneminde enflasyon farkı bahse konu yüzde 4 oranını geçmesi halinde aşan kısmın da zam olarak eklenmesi gerekiyor.
TÜİK’in açıkladığı Ocak - Mayıs 2018 TÜFE artışı yüzde 6,39 oranında gerçekleşmişti. Haziran 2018 ayı enflasyon rakamının da 3 Temmuz 2018 günü açıklanması durumunda yapılacak artış da netleşmiş olacak.
Yine TÜİK’in yaptırdığı beklenti anketine göre Ocak – Haziran ayları arası TÜFE artışı yüzde 7,27 oranında tahmin ediliyor.
Bu yüzde 7,27 oranındaki artış gerçekleşirse memurlar yüzde 3,5’luk artışa ek olarak yüzde 3,27 oranında da enflasyon zammı alacaklar.
Verilecek zamdan yüzde 3,5 Temmuz – Aralık 2018 ayları için öngörülen zam olurken, yüzde 3,27 de geçmiş altı aydaki zam kaybının gecikmeli olarak telafisi anlamını taşıyor.
SSK/Bağ-Kur Aylıkları
5510 sayılı Kanunun;
“Bu Kanuna göre bağlanan gelir ve aylıklar, her yılın Ocak ve Temmuz ödeme tarihlerinden geçerli olmak üzere, bir önceki altı aylık döneme göre Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan en son temel yıllı tüketici fiyatları genel indeksindeki değişim oranı kadar artırılarak belirlenir.”
Hükmünü amir 55 inci maddesi gereği SSK ve Bağ-Kur aylıkları da TÜFE artışına göre zamlanacak.
Yani Ocak – Haziran 2018 ayları arası için açıklanacak 2003=100 Temel yıllı Tüketici Fiyatları Endeksindeki değişim oranı zam olarak uygulanacak.
Yani şayet TÜİK’in yaptırdığı beklenti anketine göre Ocak – Haziran ayları arası için beklenen yüzde 7,27’lik artış gerçekleşirse SSK ve Bağ-Kur aylıkları bu artış oranında güncellenecek.
Ek Ödeme Zammı Safsatası
İktidar goygoyculuığunu gazetecilik sanan bir kısım basın organında belirtildiği gibi “Ek ödeme ayrı zamlanacak” gibi güzellemelerin bir anlamı bulunmuyor. Zaten emekli maaşını banka hesabından çektiğinde emekli maaşı ve ek ödeme olarak ayrı ayrı çekmiyor. Emekli maaşını iki cüzünü ayrı ayrı unsurlarmış gibi sunmak demagojiden ve aldatmacadan öte gitmiyor.
Enflasyon Zammı Gerçekten Kaybı Karşılıyor mu?
Onyıllardır ülkemizde açıklanan enflasyon rakamını yaşanan enflasyon rakamından farklılığından haklı olarak şikâyet edilir. O nedenle verilen bu enflasyon zammının emeklinin gerçek kaybını karşılamasından uzak olduğu bir gerçek. Öte yandan verilen enflasyon farkı geçen altı aydaki kaybı sonradan karşılamaya yönelik olduğundan, geçmişteki altı aylık sürede oluşan kayıplar karşılanmış olmuyor. Temmuz ayı başında kaybın kapanmış olduğu varsayılsa bile süregelen enflasyon nedeniyle bir dahaki enflasyon zammının verileceği Ocak 2019 ayına kadar oluşacak enflasyon kayıpları da o tarihe kadar telafisi mümkün olmayacak biçimde karşılanmamış olacak. Şevket Tezel
