5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun “İndirimli Kurumlar Vergisi” başlıklı 32/A maddesiyle sağlanan teşvikle ekonomik kalkınmanın hızlandırılması, istihdamın artırılması, bölgeler arası gelişmişlik farklılıklarının giderilmesi, sektörel kümelenmenin sağlanması, tasarrufların katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirilmesi amaçlanmıştır.
İlgili madde de; “(4)Tevsi yatırımlarda, elde edilen kazancın işletme bütünlüğü çerçevesinde ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespit edilebilmesi halinde, indirimli oran bu kazanca uygulanır. Kazancın ayrı bir şekilde tespit edilememesi halinde ise indirimli oran uygulanacak kazanç, yapılan tevsi yatırım tutarının, dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına (devam eden yatırımlara ait tutarlar da dahil) oranlanması suretiyle belirlenir. Bu hesaplama sırasında işletme aktifinde yer alan sabit kıymetlerin kayıtlı değeri, yeniden değerlenmiş tutarları ile dikkate alınır. İndirimli oran uygulamasına yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçtiği geçici vergi döneminde başlanır.
…” hükmü yer almaktadır.
1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin“32.2.8. Tevsi Yatırımlardan Doğan Kazançlarda İndirimli Kurumlar Vergisi Oranı Uygulaması” başlıklı bölümünde tevsi yatırımdan elde edilen kazancın hesaplanmasında detaylara yer verilmiştir.
2012/1 No.lu Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğde tevsi yatırım; Mevcut bir yatırıma üretim hattı veya makine ve teçhizat ilavesiyle kapasitenin artırılmasına yönelik olan ve mevcut tesis ile alt yapı müşterekliği oluşturarak bir bütün teşkil eden yatırımlar olarak tanımlanmıştır.
Tevsi yatırımdan elde edilen kazanç ayrı hesaplarda izlenmiyorsa; Dönem Ticari Bilanço Karı x (Gerçekleşen Tevsi Yatırım Tutarı/Dönem Sonu Toplam Sabit Kıymet) formülünden hesaplanan tutara indirimli oran uygulanacaktır.
Bu noktada dönem sonu toplam sabit kıymet ifadesinden ne anlamamız gerekiyor?
Tebliğ hükümlerine baktığımızda, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 313’üncü maddesi uyarınca amortismana tabi iktisadi kıymetler anlaşılması ve her geçici vergilendirme dönemi veya hesap dönemi sonundaki birikmiş amortismanları düşülmeden önceki brüt tutarların dikkate alınması gerekmektedir. Ayrıca gerekli koşullar oluşması durumunda sabit kıymetlerin yeniden değerlenmiş tutarları dikkate alınacaktır. Bu noktada amortismana tabi olmayan arazi, arsa ve verilen avanslar sabit kıymet toplamına eklenmeyecektir. Yapılmakta olan yatırımlar ise söz konusu toplamda dikkate alınacaktır.
Yasin TOPAL
Vergi Müfettişi
Kaynakça
1) 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu
2) 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği
3) 2012/1 No.lu Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ
