Hazine ve Maliye Bakanlığı, kayıt dışılıkla mücadele faaliyetlerini yasal düzenlemelerle güçlendirmek ve gönüllü uyumu artırmak amacıyla yeni bir vergi paketi hazırladı.
Bakanlıktan edinilen bilgiye göre, bu kapsamda yapılan çalışmalar vergi incelemeleri ve saha denetimleriyle aralıksız olarak sürdürülüyor.
Bu mücadeleye yasal destek vermek amacıyla vergi mevzuatında değişiklikler öngören bir vergi paketi hazırlayan Bakanlık, kayıt dışılıkla mücadelede gönüllü uyumu artırmayı hedefliyor.
Bu kapsamda, Bakanlık, vergi mevzuatında yapılmasını önerdiği değişikliklerle kayıt dışılığı azaltmayı ve vergi sisteminin daha etkin işlemesini sağlamayı amaçlıyor.
Vergi paketinin detayları henüz tam olarak açıklanmasa da, temel amaçlarının kayıt dışı ekonomiyi azaltmak, vergi gelirlerini artırmak ve ekonomide şeffaflığı sağlamak olduğu belirtiliyor.
Günlük hasılat tespitleri dikkate alınacak
Pakete göre, özellikle hizmet işletmelerinde yapılan günlük hasılat tespitlerinden hareketle yıllık hasılat kontrol edilecek.
Serbest meslek erbabı ile ticaret erbabının ayda 3, yılda da 12'den az olmamak üzere yapılacak yoklamalarla günlük hasılatları belirlenecek.
Mükellef tarafından beyan edilen hasılat ile yoklamalarda belirlenen hasılat arasında belli bir oranda fark bulunması halinde, mükellef izaha davet edilecek. İzahın yeterli görülmemesi halinde yapılan tespitler, yıllık hasılatın hesaplanmasında dikkate alınacak.
Vergide tevkifat kapsamı genişletilecek
Bu paketle, özellikle hizmet sektöründe ve elektronik ticaret platformları aracılığıyla yapılan ödemelerden gelir ve kurumlar vergisine mahsuben tevkifat yapılması öngörülüyor.
Mevcut durumda, gelir ve kurumlar vergisinde ticari kazançlarda yıllara sari inşaat ve onarım işlerinde ödenen hakedişler ve istisnai bazı diğer ödemeler hariç, ticari nitelikte ödemelerde tevkifat yapılmıyor. Ancak yeni düzenleme ile Cumhurbaşkanı'na, KDV'de olduğu gibi, kayıt dışılığın yaygın olduğu sektörlerde gelir ve kurumlar vergisine mahsuben tevkifat yapılabilmesi için yetki verilecek.
Bu düzenlemeyle, özellikle hizmet sektörü ve elektronik ticaret platformları aracılığıyla faaliyet gösteren işletmelere yapılan ödemelerden tevkifat yapılması planlanıyor. Bu adım, vergi gelirlerini artırmayı ve kayıt dışılığı azaltmayı hedefliyor.
Kayıt dışı çalışma
Usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları her yıl yeniden değerleme oranında artıyor ancak uzun yıllardır bu tutarlar güncellenmediği için caydırıcılığı azalıyor.Paketle, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında artış öngörülürken fatura verilmemesi ve alınmaması durumlarında uygulanan özel usulsüzlük cezaları, aynı fiilin tekrarında artırımlı uygulanacak.
Vergi Usul Kanunu kapsamındaki belgeler yerine kanun kapsamında olmayan bilgi fişi gibi belgelerin düzenlenmesi halinde kesilmesi gereken özel usulsüzlük cezası 2 kat uygulanacak.
Vergi ziyaı cezası, ziyaa uğratılan verginin 1 katı, kendiliğinden verilen beyannamelerde verginin yüzde 50'si, kaçakçılık fiillerinin varlığı halinde verginin 3 katı kadar kesiliyor. Kayıt dışı faaliyetlerde vergi ziyaı cezasının 1,5 kat olarak artırımlı uygulanması öngörülüyor.
Paketin yasalaşması halinde, kayıt dışı çalışanlara verginin 1 katı olarak kesilecek cezalar 1,5 kat, verginin 3 katı olarak kesilecek cezalar ise 4,5 kat olarak uygulanacak.
Banka hesabı paylaşımı
Başkasının banka hesaplarını kullananlara ve hesaplarını kullandıranlara özel usulsüzlük cezası kesilmesi öngörülüyor.
Mal teslimi veya hizmet ifalarına ilişkin para transferlerinin, başkasına ait banka hesaplarına yapılması durumunda, banka hesabını kullanan ve kullandıran adına ayrı ayrı, işleme konu tutarın yüzde 10'u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilecek. Asgari 25 bin lira olarak uygulanacak cezanın üst limiti de 20 milyon lira olacak.
Faturasız hizmet
Satıcının, alıcıya belge düzenlemediğinin alıcı tarafından idareye bildirilmesi durumunda, alıcı adına ceza kesilmeyecek, satıcıya ise verilecek özel usulsüzlük cezası üç kat uygulanacak.
CNN Türk'ün derlediği habere göre paketle, 7 bin lirayı aşan ödemelerin banka ve finans kurumları aracılığıyla yapılması zorunluluğuna uyulmasını teşvik etmek amacıyla banka ve finans kurumlarını kullanmadan ödemeyi yapan mükellefin durumu idareye bildirmesi halinde ödemeyi yapan adına ceza kesilmemesine yönelik düzenleme de yer alıyor.
Elden kira ödemeleri
Meskenlerini kiraya verenlerin bu bedeli elden alması önlenecek. Bu amaçla elden kira ödemelerinde kiracılara da özel usulsüzlük cezası kesilecek. Ancak kiracı ödemeyi elden yaptığını idareye bildirirse kiracıya ceza kesilmeyecek. İş yeri kiralamalarında da aynı kural geçerli olacak.
Hapis cezası artırılıyor
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlıkları yürütülen yeni vergi paketi, Vergi Usul Kanunu'nda yer alan bazı kaçakçılık suçları için öngörülen hapis cezalarının alt sınırını 5 yıla çıkarma hedefini içeriyor.
Ayrıca, etkin pişmanlığa ilişkin hükümlerin de kaldırılması planlanıyor. Bu düzenlemeyle, kaçakçılık suçları karşısında daha caydırıcı önlemler alınması amaçlanıyor.
Paket kapsamında, Bakanlığın bilgi verme yükümlülüğüne uymayan elektronik ticaret platformlarına kesilen cezalar artırılacak. Ödeme kaydedici cihaz ve POS cihazlarına düzenlemelere aykırı davrananlara uygulanan özel usulsüzlük cezalarının da yükseltilmesi planlanıyor.
