7440 Sayılı Kanunun 6/3. Fıkrasına Göre Mükelleflerin Bilançolarında Görülmekle Birlikte İşletmelerinde Bulunmayan;
-Kasa Mevcutlarını,
-İşletmenin Esas Faaliyet Konusu Dışındaki İşlemleri Dolayısıyla (Ödünç Verme Ve Benzer Nedenlerle Ortaya Çıkan) Ortaklarından Alacaklı Bulunduğu Tutarlar İle Ortaklara Borçlu Bulunduğu Tutarlar Arasındaki Net Alacak Tutarlarını, ("131. Ortaklardan Alacaklar" ve "231. Ortaklardan Alacaklar" toplamından "331. Ortaklara Borçlar" ve "431. Ortaklara Borçlar" toplamının çıkarılması sonucunda kalan net tutar esas alınarak)
-Bunlarla İlgili Diğer Hesaplarda Yer Alan İşlemlerini(136. Diğer Çeşitli Alacaklar Hesabı)
%3 Oranında Vergi Ödenmesi Suretiyle Vergi Dairelerine Beyan Etmek Suretiyle Kayıtlarını Düzeltebileceklerdir. Yapılan düzeltme tutarları ve ödenecek vergi 689 Diğer Olağandışı Gider Ve Zararlar Hesabına (7440 sayılı Kanun 6/3 md.) (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) kaydedilir. 7440 Sayılı Kanunun 1 Sayılı Tebliğine göre kayıtlarda bu hesap yerine dileyen mükellefler 296 Geçici Hesabı kullanabilir. Söz konusu Geçici Hesapta izlenen tutarın herhangi bir şekilde kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınamaz. 296 Geçici Hesabı kullanma tercihinde bulunmayan mükellefler açısından dönem karı azalacak veya dönem net zararı artış gösterecektir. Bu durumda teknik iflas v.b. konularda analizler mükellef aleyhine olacaktı. Bu durum göstermektedir ki 296 Geçici Hesabı aslında aktif/ pasifi değil öz kaynağı düzenleyici bir hesap kodudur ve öz kaynaklarla birlikte değerlendirilmesi gerekir.
Nevi itibarıyla iktisadi işletmelere dâhil bulunan kıymetlerden parasal ve parasal olmayan kıymetler 555 Seri Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki listelerde (EK 1 ve EK 2) yer almaktadır. Bu listelerde parasal / parasal olmayan kıymetlerin arasında 296 Geçici Hesabı sayılmamıştır. 555 Seri Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine göre söz konusu listelerde öz sermaye kalemlerine yer verilmemekle birlikte, aksine bir hüküm olmaması ve Tebliğde bir belirleme yapılmamış olması şartıyla, bu Tebliğ uygulamasında öz sermaye kalemleri "parasal olmayan kıymet" olarak addolunur. 296 Geçici Hesabı öz kaynağı düzenleyici bir hesap olması nedeniyle "parasal olmayan kıymet" olarak addolunması gerektiği düşünülmektedir. Bunun sonucunda enflasyon düzeltmesine tabi olduğu düşünülmekte ve düzeltme katsayısı ile değerinin düzeltilmesi gerekmektedir.
ERSAN KARACA
ERSAN KARACA YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
