5520 sayılı KVK’nın 9’uncu maddesine göre; Kanunun 20’nci maddesinin birinci fıkrası çerçevesinde devralınan kurumların devir tarihi itibarıyla öz sermaye tutarını geçmeyen zararları ile 20’nci maddenin ikinci fıkrası kapsamında gerçekleştirilen tam bölünme işlemi sonucu bölünen kurumdaki öz sermayesinin devralınan tutarını geçmeyen ve devralınan kıymetle orantılı zararların, maddede sayılan diğer şartların da varlığı durumunda indirilmesi mümkündür.
Konuyu bir örnek üzerinden açıklayacak olursak:
Örnek: (X) AŞ’nin aktif ve pasif varlıkları 01.10.2023 tarihinde, 5520 sayılı KVK’nın 19 ve 20’nci maddelerinde yer alan esaslar çerçevesinde, tam bölünme yoluyla (A) AŞ ve (B) AŞ’ye devrolunmuştur.
Devir tarihi itibariyle (X) AŞ’nin öz sermayesi 12.000.000,00 TL, aktif toplamı 24.000.000,00 TL ve geçmiş yıl zararları toplamı 4.000.000,00 TL’dir.
(A) AŞ ve (B) AŞ’nin devraldığı öz sermaye ve aktif kıymet tutarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Şirket |
Öz Sermaye |
Aktif Kıymet |
(A) AŞ |
3.000.000,00 |
9.000.000,00 |
(B) AŞ |
9.000.000,00 |
27.000.000,00 |
Toplam |
12.000.000,00 |
36.000.000,00 |
Buna göre söz konusu devralma işlemi ile ilgili olarak (A) AŞ ve (B) AŞ’nin mahsup edebileceği geçmiş yıl zararı şu şekilde hesaplanacaktır.
Devralınan |
|||||
Şirket |
Öz Sermaye |
Aktif Kıymet |
Oran * (%) |
Paya Düşen Zarar |
Düşebileceği Zarar |
(A) AŞ |
3.000.000,00 |
9.000.000,00 |
25 |
3.500.000,00 |
3.000.000,00 |
(B) AŞ |
9.000.000,00 |
27.000.000,00 |
75 |
10.500.000,00 |
9.000.000,00 |
Toplam |
12.000.000,00 |
36.000.000,00 |
100 |
14.000.000,00 |
12.000.000,00 |
* Devralınan aktif varlıkların toplam aktif içindeki oranı.
5520 sayılı Kanunun (9/1) maddesine göre, tam bölünme işlemi sonucu bölünen kurumdaki öz sermayesinin devralınan tutarını geçmeyen ve devralınan kıymetle orantılı zararlar indirim konusu yapılabilecektir. Bu sebeple, devraldıkları zarar tutarı her ne kadar daha fazla olsa da; indirim konusu yapılabilecek zarar, devralınan aktif kıymetlerle orantılı olacak ve (A) AŞ’nin indirim konusu yapılabileceği zarar 3.000,000,00 TL, (B) AŞ’nin indirim konusu yapılabileceği zarar 9.000.000,00 TL olarak hesaplanacaktır.
METİN ÇELİK/VERGİ MÜFETTİŞİ