Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67’nci maddesinde, menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılması ve elde tutularak elde edilen gelirler ile mevduat faizleri, repo gelirleri ve katılım bankalarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesi düzenlenmiştir.
Söz konusu maddeye göre, tevkifata tabi tutulan ve beyan edilmeyeceği belirtilen menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından doğan kazançlar için yıllık beyanname verilebilecektir. Bu beyanname İhtiyari Beyan olarak adlandırılmakta olup, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının alım-satımından elde edilen kazançlara ilişkin olarak beyan edilmektedir.
İhtiyari Beyan nedir?
Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67’nci maddesinin (7) ve (11) numaralı fıkralarında, tevkifata tabi tutulan kazançlar için gerçek kişilerce yıllık veya münferit beyanname verilmeyeceği ancak, dar mükellefler de dahil olmak üzere, Geçici 67’nci madde kapsamında tevkifata tabi tutulan ve yıllık veya münferit beyanname ile beyan edilmeyeceği belirtilen menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından doğan kazançlar için ihtiyari olarak yıllık beyanname verilebileceği belirtilmiştir. Söz konusu beyan sadece menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının alım satımına ilişkin olarak yapılacak olup, faiz ve itfa gelirlerinin beyanı söz konusu değildir.
Tevkif edilen vergilerin iadesi
Beyannamede gösterilen gelire dahil kazanç ve iratlardan Gelir Vergisi Kanunu’na göre kesilmiş bulunan vergiler, beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilir; mahsubu yapılan miktar gelir vergisinden fazla olursa aradaki fark vergi dairesince mükellefe bildirilir ve mükellefin tebliğ tarihinden itibaren bir yıl içinde müracaatı üzerine kendisine red ve iade edilir.
Menkul sermaye iradı elde edenler nakden iade taleplerini Dijital Vergi Dairesi üzerinden elektronik ortamda, 429 No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekindeki iade talep dilekçesi (1A) ile yapması gerekmektedir. Nakden iade tutarının 151.000 TL’yi geçmemesi halinde iade talebi, iade talep dilekçesi (1A) ile birlikte, menkul sermaye iradı elde edenler için vergi kesintisinin yapıldığını gösteren belgenin onaylı örneğini ekleyerek, inceleme raporu ve teminat aranmaksızın yerine getirilir.
İade taleplerinin 151.000 TL’yi aşması halinde, aşan kısım vergi inceleme elemanlarınca yapılacak inceleme sonucunda düzenlenecek vergi inceleme raporuna göre iade edilir. İade talebinin 1.518.000 TL’ye kadar olan kısmı mükellefle süresinde tam tasdik sözleşmesi düzenlemiş yeminli mali müşavirce düzenlenecek tam tasdik raporu uyarınca, İade talebinin 1.518.000 TL’yi aşan kısmının iadesi vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilir.
Beyanname nereye verilir?
“İhtiyari beyan, tam mükelleflerce ikametgâhlarının bulunduğu yer vergi dairesine, öteden beri mükellef olanlar için ise bağlı oldukları vergi dairesine yapılacaktır. Dar mükellefler ise ihtiyari beyanlarını İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Boğaziçi Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne yapacaklardır.
İhtiyari Beyan verilmeden vergi iadesi alınamaz
İhtiyari Beyan, Geçici 67’nci madde kapsamında tevkif edilen vergilerin mahsup ve iadesine imkân sağlayan bir beyan olup, bu imkândan yararlanılabilmesi için ihtiyari beyanın kanuni süresinde yapılması gerekmektedir. Süresi geçtikten sonra yapılan ihtiyari beyanlara dayanılarak işlem yapılması mümkün değildir.
Mahmut Bülent YILDIRIM
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
