Bilindiği üzere, EYT düzenlemesine ilişkin olarak 3/3/2023 tarihinde yayımlanan 7438 sayılı Kanun'da emeklilik talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içerisinde en son çalışılan özel sektör işyerinde sosyal güvenlik destek primine (SGDP) tabi çalışmaya başlamaları halinde, sosyal güvenlik destek priminin işveren hissesinde 5 puanlık indirim uygulanacağı düzenlenmiştir.
Söz konusu 5 puanlık indirimden, ilk defa 8.9.1999 tarihi ve önceki tarihte sigortalı olup sigortalılık süresi ve prim gün sayısı şartının yanı sıra yaş şartını da sağlayanların yararlanılıp yararlanılmayacağı hususunda ise tereddütler yaşanmaktaydı.
Konuya ilişkin olarak, Hazine ve Maliye Bakanlığından alınan görüş doğrultusunda hazırlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının 22.09.2023 tarihli Genel Yazısında;
- Söz konusu prim teşvikinin getiriliş amacının 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici 95 inci madde uyarınca 8.9.1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlamış olanlardan ilgili mevzuatı uyarınca yaş şartına bakılmaksızın yaşlılık aylığı bağlanması sebebiyle ortaya çıkabilecek istihdam kaybının önüne geçmek olduğu,
- Söz konusu sigorta prim teşvikinin kapsamının aynı maddenin birinci fıkrası uyarınca yaşlılık aylığı bağlananlar ile sınırlı olduğu,
- 8.9.1999 tarihi ve öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlayıp ilgili mevzuatında öngörülen yaş şartını tamamladıktan sonra yaşlılık aylığı bağlanmış olanların mezkur teşvikten yararlandırılmalarına imkan bulunmadığı
belirtilmiştir.
Buna göre, 5510 sayılı Kanunun geçici 95 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca verilen sigorta prim teşvikinden 8.9.1999 tarihi ve öncesinde sigortalı olanlardan sigortalılık süresi ve prim gün sayısı şartının yanı sıra yaş şartını sağlayanlardan dolayı yararlanılmasına imkan bulunmamaktadır.
T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü
Tarih: 22.09.2023
Sayı : E-83604451-207.02-80971419
Konu : Sosyal Güvenlik Destek Primi İşveren Hissesi Beş Puanlık Prim İndirimi
GENEL YAZI
Bilindiği gibi, 7438 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun‘un 1’inci maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu‘na geçici 95 inci madde eklenmiş olup söz konusu maddenin ikinci fıkrası ile anılan maddenin birinci fıkrası kapsamında emekli olanların en son çalıştıkları özel sektör işyerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutarın Hazinece karşılanmasına imkan sağlanmıştır.
5510 sayılı Kanun’un geçici 95 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sosyal güvenlik destek primi işveren hissesi beş puanlık prim indiriminin uygulanmasına yönelik usul ve esaslar 14.04.2023 tarihli ve 2023/19 sayılı Genelge ile açıklanmıştır.
Sosyal güvenlik destek primi beş puanlık prim indiriminden yararlanmanın usul ve esaslarını düzenleyen 2023/19 sayılı Genelgemizin “2.2. Sigortalının 03.03.2023 Tarihi ve Sonrasında Yaşlılık veya Emekli Aylığı Talebinde Bulunması ve Bu Talebe İstinaden Sigortalıya 5510 Sayılı Kanun’un Geçici 95 inci Maddesi Kapsamında İlk Defa Yaşlılık veya Emekli Aylığı Bağlanması” başlıklı bölümünde;
5510 sayılı Kanun’un geçici 95 inci maddesinde yer alan beş puanlık indirimden yararlanılmak istenen sigortalıların 03.03.2023 tarihi ve sonrasında yaşlılık veya emekli aylığı talebinde bulunması ve bu talebe istinaden anılan maddenin birinci fıkrası kapsamında sigortalılara ilk defa yaşlılık veya emekli aylığı bağlanması gerektiği,
Buna göre, indirim kapsamında bildirilen sigortalıya 5510 sayılı Kanun’un geçici 95 inci maddesinin birinci fıkrasına istinaden ilk defa yaşlılık veya emekli aylığı bağlanmamış olması halinde, bu indirimden yararlanılamayacağı gibi bu sigortalı için yersiz yararlanılan indirim tutarları 5510 sayılı Kanun’un 89 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edileceği,
Açıklanmıştır.
Konuyla ilgili Genel Müdürlüğümüze gelen taleplerden, ilgili kanun maddesinin birinci fıkrasında yaş şartı haricinde sigortalılık süresi ve prim gün sayısı şartını sağlayanlara emekli veya yaşılık aylığı bağlanacağının belirtilmesi nedeniyle sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan sigortalılara yönelik verilecek beş puanlık indirimden ilk defa 8.9.1999 tarihi ve önceki tarihte sigortalı olup sigortalılık süresi ve prim gün sayısı ile yaş şartını yerine getirmiş olanlardan dolayı yararlanılıp yararlanamayacağı hususunda tereddüte düşüldüğü anlaşılmıştır.
Bu bağlamda, teşvikten yararlanacak sigortalı kapsamının belirlenmesi hususunda yaşanan bahse konu tereddüte ilişkin teşvikten yersiz yararlanmaya/kamu zararına sebebiyet verilmemesini teminen söz konusu teşvikin finansmanını sağlayan Hazine ve Maliye Bakanlığına görüş sorulmuştur.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğünden alınan 13.09.2023 tarihli ve 2458737 sayılı yazıda; ilgili maddenin gerekçesinde belirtildiği gibi söz konusu prim teşvikinin getiriliş amacının 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici 95 inci madde uyarınca 8.9.1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlamış olanlardan ilgili mevzuatı uyarınca yaş şartına bakılmaksızın yaşlılık aylığı bağlanması sebebiyle ortaya çıkabilecek istihdam kaybının önüne geçmek olduğunun açıkça ifade edildiği, söz konusu sigorta prim teşvikinin kapsamının aynı maddenin birinci fıkrası uyarınca yaşlılık aylığı bağlananlar ile sınırlı olduğu, 8.9.1999 tarihi ve öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlayıp ilgili mevzuatında öngörülen yaş şartını tamamladıktan sonra yaşlılık aylığı bağlanmış olanların mezkur teşvikten yararlandırılmalarına imkan bulunmadığı belirtilmiştir.
Buna göre, 5510 sayılı Kanunun geçici 95 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca verilen sigorta prim teşvikinden 8.9.1999 tarihi ve öncesinde sigortalı olanlardan sigortalılık süresi ve prim gün sayısı şartının yanısıra yaş şartını sağlayanlardan dolayı yararlanılmasına imkan bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
Savaş ALIÇ
Genel Müdür V.