7440 sayılı Yapılandırma Kanununu ayrıntılı olarak inceledikçe hemen her gün yeni bir sürprizle karşılaşmaya başladık. İşin ilginç yanı, söz konusu madde hükümleri ilk okunduğunda tam olarak anlaşılamıyor ancak, ikinci ve/veya üçüncü kez okunduğunda madde içine yerleştirilmiş sürprizler ortaya çıkıyor. Hem de ne sürpriz.!
Teklif aşamasında kar payı stopaj artırımını önermiştik!
7440 sayılı Kanun daha teklif aşamasında iken, kar payı stopaj artırımına ilişkin bir düzenlemeye ihtiyaç duyulduğunu, Kanuna buna imkan veren bir düzenlemenin mutlak suretle eklenmesi gerektiğini ısrarla önermiştik.
Bu düzenlemeye neden ihtiyaç duyuluyordu?
7440 sayılı Kanuna kadar çıkarılan tüm yapılandırma yasalarında matrah ve vergi artırım düzenlemelerinin bir tarafı bilinçli bir şekilde eksik bırakılıyor, bunun için vergi artırımına imkan verilmiyordu. Çoğu kimse tarafından fark edilmeyen bu konu, maalesef matrah veya vergi artırımı yapsanız da, sizi vergi incelemesinden ve cezalı vergi tarhiyatından koruyamıyordu.
Evet, bu konu, kar payı stopajı artırımı ile ilgili.
Özellikle transfer fiyatlandırması yoluyla yapılan örtülü kazanç dağıtımı yönünden yapılan vergi incelemelerinde kurumlar vergisi ve KDV artırımı yapsanız dahi, örtülü kar (kazanç) dağıtımı yapıldığı iddiasıyla şirketlere kurumlar vergisi stopajı, ortaklara ise elde ettikleri kar paylarını beyan etmedikleri gerekçesiyle gelir vergisi tarhiyatı yapıldı, hala da yapılıyor.
Yani, kar payı stopajı konusu matrah ve vergi artırımı düzenlemesinin yumuşak karnı, kanayan yarası haline geldi.
Kar payı stopaj artırımı nihayet yasalaştı!
Gerçekten de sahada yaşanan bu sorun ve çözüm önerimiz değerlendirmeye alındı, 7440 sayılı Kanuna eklenen bir hükümle, kar payı stopaj artırımı yapılabilmesine de imkan sağlandı. Bu şekilde önceki yapılandırma yasalarındaki büyük eksiklik de giderilmiş oldu, kâr payı stopajı için ilk kez artırım olanağı getirildi. Son derece önemli bir düzenleme!
Kar payı stopaj artırımı için kurumlar vergisi artırımı şart!
Kâr payı stopaj artırımından yararlanılabilmesi için, daha önce stopaj beyan edilmiş olsun olmasın kurumlar vergisi yönünden matrah artırımı yapılması gerekiyor (7440 sayılı Kanun, Mad. 5/2-d). Artırım tutarları çok yüksek çıkmıyorsa hem kar payı stopajı hem de kurumlar vergisi yönünden artırım yapılmasında fayda var.
Kâr dağıtım stopaj artırımı nasıl yapılacak?
7440 sayılı Kanun ve 1 Seri No.lu Tebliğe göre, kâr paylarında stopaj artırımı, kâr payı ödemesine ilişkin stopajın beyan edilip edilmemesi durumuna göre iki şekilde düzenlenmiş bulunuyor. Hemen belirtelim, kâr payı ödemelerinde stopaj artırımından yararlanılabilmesi için, kurumlar vergisi yönünden de matrah artırımı yapılması gerekiyor.
1) Kâr payı stopajı beyan edilmişse!
Kâr payı ödemeleri üzerinden yapılması gereken stopaj için muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilmiş veya verilen beyannamelere bu ödemeler dahil edilmişse, beyan edilen kâr payı ödemelerinin gayrisafi tutarlarının yıllık toplamı üzerinden; 2018 yılı için yüzde 6, 2019 yılı için yüzde 5, 2020 yılı için yüzde 4, 2021 yılı için yüzde 3 ve 2022 yılı için yüzde 2 oranlarında hesaplanacak verginin ödenmesi suretiyle artırım yapılabiliyor (7440 sayılı Kanun, Mad. 5/2-c/1).
2) Beyanname verilmemiş veya kâr payı stopajı beyan edilmemişse!
Kâr payı ödemeleri üzerinden stopaj yapılması gereken döneme ilişkin hiç muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verilmemiş olması veya beyanname verilmekle birlikte kâr dağıtım stopajının beyannamede bulunmaması hâlinde, kurumlar vergisi mükelleflerince 7440 sayılı Kanunun 5. ve geçici 1. maddelerinin birinci fıkraları kapsamında ilgili yıllar için artırılan kurumlar vergisi matrahlarının yüzde 80’inden az olmamak üzere belirlenen tutarlar üzerinden yüzde 15 oranında hesaplanan vergi ödenmek suretiyle artırım hükümlerinden yararlanılabiliyor (7440 sayılı Kanun, Mad. 5/2-ç-4).
Buraya kadar her şey tamam, hiçbir sorun yok.
Peki, buradaki büyük sürpriz ne?
Şimdi sıra geldi kar payı stopaj artırımı yapmak isteyenleri bekleyen büyük sürprize.
Daha önce 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemlerine ilişkin olarak önceki yapılandırma yasaları ile kurumlar vergisi matrah artırımı yapanlar bu hesap dönemlerine ilişkin olarak kar payı stopaj artırımı yapmak istedikleri takdirde, daha önce yaptıkları bu matrah artırımları kabul edilecek mi yoksa bu hesap dönemleri için 7440 sayılı Kanuna göre yeniden kurumlar vergisi artırımı yapmaları mı gerekecek?
Ne dersiniz? İlginç değil mi?
Evet, yeni yeniden matrah artırımı yapılması gerekiyor!
Hemen cevap verelim; 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemleri için kar payı stopajı artırımında bulunulmak istenilmesi halinde, maalesef daha önceki yapılandırma yasalarına göre 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemleri için yapılmış olan kurumlar vergisi matrah artırımları geçersiz sayılıyor, bu dönemler için 7440 sayılı Kanuna göre yeniden kurumlar vergisi matrah artırımı yapılması isteniyor. Aksi halde, daha önceki yapılandırma yasalarına göre bu yıllar için yapılan matrah artırımlarına dayanılarak 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemleri için kar payı stopajı artırımı yapılması mümkün bulunmuyor.
Gerçekten de çok enteresan, 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemleri için kar payı stopajı artırımı yapılabilmesi için, bu yıllara ilişkin olarak daha önce yapılan kurumlar vergisi artırımlarının üzerine 7440 sayılı Yeni Yapılandırma Kanununa göre yeniden matrah artırımı yapılması gerekiyor. Bir anlamda, kar payı stopaj artırımı için 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemleriyle ilgili çifte matrah artırımı yani çift dikiş gerekiyor!
Grup şirketlere ceza gibi!
Kar payı stopaj artırımı özellikle grup şirketler için son derece önemli. Çünkü, Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı + Kar Payı Stopaj Artırımı + Gerçek Kişi Ortaklarda Gelir Vergisi Artırımı tam koruma sağlıyor, bir çeşit tam korumalı kasko sigortası!
Kar payı stopaj artırımı için 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemleri için daha önceki yasalara göre yapılan kurumlar vergisi matrah artırımlarının geçersiz sayılması ve bu dönemler için 7440 sayılı Kanuna göre yeniden matrah artırımı istenilmesi, ilişkili kişi statüsündekiler başta olmak üzere grup şirketler için tam anlamıyla ciddi bir ceza.
Nedeni ne olursa olsun yapılmış bir geçerli matrah artırımının yok sayılması pek alışılan bir durum değil. Bize göre, Maliye’nin bu durumu yeniden değerlendirmesinde fayda var!
Ne dersiniz? Abdullah TOLU
https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/kar-payi-stopaj-artirimi-yapacaklara-buyuk-surpriz/690411
