Yurt Dışı İştirak Hisselerinin Birleşmesi Durumunda Türkiye’de Vergilendirilecek Kurum Kazancı Oluşup Oluşmayacağı
GİB B. Mükellefler VD Başkanlığı Özelgesi |
Tarih : 02.03.2022 |
Sayı : 64597866-125[6]-4069 KVK Md. 3, 6 GVK Md. 38 |
YURT DIŞI İŞTİRAK HİSSELERİNİN BİRLEŞMESİ DURUMUNDA TÜRKİYE’DE VERGİLENDİRİLECEK KURUM KAZANCI OLUŞUP OLUŞMAYACAĞI |
Şirketin sahip olduğu yurt dışı iştiraklerin birleşmesi durumunda Türkiye’deki şirket bünyesinde vergilendirilmesi gereken kurum kazancı oluşmayacağı, ancak sahip olunan hisselerin elden çıkarılması halinde oluşacak kazancın iç mevzuat ve varsa yabancı ülke ile imzalanan Gelir Üzerinden Alınan Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması hükümlerine göre vergilendirileceği hk.
Özelge talep formu ve eklerinde, Şirketinizin Hollanda mukimi ... ve ... Şirketlerinin …. durumunda olduğu, Hollanda Hükümeti tarafından, kendisine mukim her bir şirket için bir kısım yükümlülükler getirildiği ve Şirketinizin bu yükümlülüklere mükerrer olarak katlanmak istememesi, her iki şirket için ayrı ayrı yönetim kurulu toplantısından kaçınılmak istenmesi (yönetimde basitlik sağlanması) gibi sebeplerle, ... Şirketinin infisah edip kül halinde ... Şirketine devredileceği belirtilerek, Şirketinizin aktifindeki ... hisseleri yerine ... hisselerinin gelmesi durumunda Türkiye’de vergiye tabi kurum kazancı oluşup oluşmadığı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 3. maddesinin birinci fıkrasında, Kanun’un 1. maddesinde sayılı kurumlardan kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunanların, tam mükellefiyet esasında, gerek Türkiye içinde gerekse Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirileceği, 6. maddesinde de kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 38. maddesinde ise bilanço esasına göre ticari kazancın, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet fark olduğu; bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce işletmeye ilave olunan değerlerin bu farktan indirileceği, işletmeden çekilen değerlerin ise farka ilave olunacağı; ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanunu’nun değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanun’un 40 ve 41. maddeleri hükümlerine uyulacağı hüküm altına alınmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 279. maddesinde, hisse senetleri ile fon portföyünün en az yüzde 51’i Türkiye’de kurulmuş bulunan şirketlerin hisse senetlerinden oluşan yatırım fonu katılma belgelerinin alış bedeliyle, bunlar dışında kalan her türlü menkul kıymetin borsa rayici ile değerleneceği, borsa rayici yoksa veya borsa rayicinin muvazaalı bir şekilde oluştuğu anlaşılırsa değerlemeye esas bedelin, menkul kıymetin alış bedeline vadesinde elde edilecek gelirin (kur farkları dahil) iktisap tarihinden değerleme gününe kadar geçen süreye isabet eden kısmının eklenmesi suretiyle hesaplanacağı, ancak, borsa rayici bulunmayan, getirisi ihraç edenin kâr ve zararına bağlı olarak doğan ve değerleme günü itibariyle hesaplanması mümkün olmayan menkul kıymetlerin alış bedeli ile değerleneceği hüküm altına alınmıştır.
Bunun yanı sıra, alış bedeli, bir iktisadi kıymetin satın alınması karşılığında ödenen veya borçlanılan bedeli ifade etmekte olup, sadece iktisadi kıymetin alış değerini kapsamakta, alışla ilgili diğer masrafları kapsamamaktadır.
Bu itibarla, şirketinizin tamamına sahip bulunduğu Hollanda mukimi ….. ve …. şirketlerinden …. şirketinin kül halinde …. şirketine devredilmesi …. şirketinde sermaye artırımını müteakiben bu şirkete ait yeni hisse edinimi işleminde alış bedeli olarak, … şirketinin hisselerinin alımı için ödenmiş olan ve kayıtlarda izlenen bedelin esas alınması, bu çerçevede, şirketinizin aktifine kayıtlı bulunan …. hisselerinin alış bedelinin …. hisselerinin alış bedeline ilave edilmesi ve bu suretle …. hisselerinin şirket kayıtlarından çıkarılması gerekmektedir.
Öte yandan, Şirketinizin … sahip olduğu Hollanda mukimi ... ‘nin yine … sahip olduğu ... ‘ye kül halinde tüm aktif ve pasifi ile ilgili ülke yasal mevzuatına uygun şekilde devrolması ve Şirketinizin aktifinde yer alan ... hisselerinin yerine devirden kaynaklı ... ‘de yapılacak sermaye artışı sonucu çıkarılacak yeni hisse senetlerinin gelmesi nedeniyle Şirketiniz bünyesinde vergilendirilmesi gereken kurum kazancından bahsedilemeyecektir.
Diğer taraftan, sahip olunan ... hisselerinin elden çıkarılması halinde oluşacak kazancın iç mevzuatımız ve Hollanda Krallığı ile imzalanan Gelir Üzerinden Alınan Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması hükümlerine göre vergilendirileceği tabiidir.