Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 319)

: Oca 27, 2022; Be the first to comment!

27 Ocak 2022 tarihli ve 31732 sayılı Resmi Gazete’de ücret gelirinin vergilendirilmesine ilişkin 319 Seri No.lu Gelir Vergisi Tebliğ yayımlanmıştır.

25/12/2021 tarihinde yayımlanan 7349 Sayılı Kanunla, diğer düzenlemeler yanında, asgari ücrete vergi istisnası uygulanması ve istisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinde verginin hesaplanacağı gelir dilim tutarları ve oranlarının, istisna kapsamındaki tutarlar da dikkate alınarak belirlenmesi düzenlenmiştir.

Bu Tebliğde özetle;

İstisnanın ücret bordrosunda (brüt ücret) gösterimi ve hesaplamaların nasıl yapılacağına,
Kıst zamanlı çalışanlarda istisnanın uygulanmasına,
Birden fazla işverenden ücret alınması durumunda istisnanın uygulanmasına,
Yıllık beyanname verilmesi durumunda istisnanın uygulanmasına,
3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu, 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu, 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında uygulanan teşviklerde, istisnanın uygulanmasına

yönelik açıklamalar yapılmış ve örnek uygulamalara yer verilmiştir.

Tebliğ açıklama ve örneklerinden de görülebileceği üzere;

2022 yılında Ağustos ayı itibariyle asgari ücret tutarına istabet eden ücret gelirinin vergi dilimi %15’ten %20’ye yükselmekte ve istisna tutarı değişmektedir.
Hizmet erbabının asgari ücretiyle birlikte mesai ücreti, sosyal yardım, ikramiye gibi ücret sayılan gelirler elde etmesi durumunda ise toplam ücret gelirinin; ilgili ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan kısmı gelir vergisinden istisna olacak, bu tutarı aşan kısım vergilendirilecektir. İstisna tutarını aşan kısmın vergilendirilmesinde, istisna kapsamında olan matrah da dikkate alınarak vergi tarifesinin uygulanacak dilim ve vergi oranı belirlenecektir. İstisna suretiyle sağlanan menfaat asgari ücretin ilgili ayda hesaplanan vergisini geçemeyecektir.
Asgari ücretten yüksek ücret alanların gelir vergisi matrahlarında şahıs sigorta primi ödemesi ile engellik indirimleri dikkate alınacaktır.
Teşvik kapsamındaki ücret ödemelerine, öncelikle asgari ücretten gelen istisna uygulanacak ve istisna sonrası vergi, ilgili düzenlemelerdeki sınırlamalar çerçevesinde tahakkuktan terkin edilecektir.
Ayrıca Tebliğde, ücret bordrolarının ve bordro düzenlenmesine esas hesaplamaların, örneklerle aynı sonucu doğuracak, diğer bir ifadeyle, istisna nedeniyle alınmayacak verginin ilgili aydaki asgari ücretin vergisini geçmeyecek şekilde, farklı yöntemlerle yapılmasının mümkün olduğu açıklanmıştır.

İstisnanın kapsamı ve uygulaması

7349 sayılı Kanunla, 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen (18) numaralı bent ile 1/1/2022 tarihinden itibaren yapılan ücret ödemelerine uygulanmak üzere, hizmet erbabının ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri gelir vergisinden istisna edilmiştir.

İstisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinde, hizmet erbabının ilgili aydaki gelirine ilişkin verginin hesaplanacağı gelir dilim tutarları ve oranları, istisna kapsamındaki tu-tarlar da dikkate alınarak belirlenecektir.

İstisna nedeniyle alınmayacak olan vergi, ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşmayacaktır.

Hizmet erbabının birden fazla işverenden ücret alması halinde istisna sadece en yüksek olan ücrete uygulanacaktır.

Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde, maaş ödemesinin yanı sıra aynı dönemde yapılan ve ücret olarak değerlendirilen prim, ikramiye, huzur hakkı, mesai ücreti, döner ser-maye ücreti, ek ders ücreti gibi ödemeler de dikkate alınmak suretiyle kümülatif matrah esas alınarak vergilendirme yapılmaktadır. İlgili dönemlerde uygulanan indirim ve istisnalar bu ödemelerin toplamına bir kez uygulanmaktadır. Dolayısıyla ilgili ayda yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerin toplamına anılan istisnanın bir kez uygulanması gerekmektedir.

Yapılan düzenleme ile 1/1/2022 tarihinden itibaren 193 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde düzenlenmiş bulunan asgari geçim indirimi uygulaması kaldırıldığından bu tarihten itibaren yapılan ücret ödemelerinde asgari geçim indirimi uygulanmayacaktır.

Asgari ücretin üzerinde ücret alan ve vergi indirimine hak kazanan hizmet erbabının, gelir vergisi matrahının yeterli olması halinde, hem engellilik indiriminden hem de bu istisnadan faydalanması mümkün bulunmaktadır.

Asgari ücretli olarak çalışanlarda gelir vergisi istisnası

Hizmet erbabının ücret gelirinin, ilgili ayda geçerli olan asgari ücretin brüt tutarı kadar olması halinde, brüt tutardan, işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi kesintisi yapılacak, gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmayacaktır.

Örnek 1: İşveren (A)'nın işyerinde asgari ücretli olarak çalışan Bay (B)'nin, 2022 yılı için brüt ücreti 5.004 TL'dir. Bay (B)'ye bu ücreti dışında, mesai, sosyal yardım, prim ve ben-zeri başkaca bir ödeme yapılmamaktadır. Bay (B)'ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

AYLAR	BRÜT ÜCRET (TL)	SİGORTA PRİMİ (TL)	MATRAH	İSTİSNA MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ (TL)	HESAPLANAN DAMGA VERGİSİ (TL)	NETÜCRET (TL)
	(a)	(b) (ax%15)	(C) (a-b)	(d)	(e)	(f)	(e) (c-e-f)
Ocak	5.004,00	750,6	4.253,40	4.253,40	0	0	4.253,40
Şubat	5.004,00	750,6	4.253,40	4,253,40	0	0	4.253,40
Mart	5.004,00	750,6	4.253,40	4.253,40	0	0	4.253,40
Nisan	5.004,00	750,6	4.253,40	4.253,40	0	0	4.253,40
Mayıs	5.004,00	750,6	4.253,40	4.253,40	0	0	4.253,40
Haziran	5.004,00	750,6	4.253,40	4.253,40	0	0	4.253,40
Temmuz	5,004,00	750,6	4.253,40	4.253,40	0	0	4.253,40
Ağustos	5.004,00	750,6	4.253,40	4.253,40	0	0	4.253,40
Eylül	5.004,00	750,6	4.253,40	4.253,40	0	0	4.253,40
Ekim	5.004,00	750,6	4.253,40	4.253,40	0	0	4.253,40
Kasım	5.004,00	750,6	4.253,40	4.253,40	0	0	4.253,40
Aralık	5.004,00	750,6	4.253,40	4.253,40	0	0	4.253,40
TOPLAM	60.048,00	9.007,20	51.040,80	51.040,80	0	0	51.040,80

Hizmet erbabının asgari ücretiyle birlikte mesai ücreti, sosyal yardım, ikramiye gibi ücret sayılan gelirler elde etmesi durumunda ise toplam ücret gelirinin; ilgili ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan kısmı gelir vergisinden istisna olacak, bu tutarı aşan kısım vergilen-dirilecektir. İstisna tutarını aşan kısmın vergilendirilmesinde, istisna kapsamında olan matrah da dikkate alınarak vergi tarifesinin uygulanacak dilim ve vergi oranı belirlenecektir. İstisna suretiyle sağlanan menfaat asgari ücretin ilgili ayda hesaplanan vergisini geçemeyecektir.

Örnek 2: İşveren (C)'nin işyerinde asgari ücretli olarak çalışan Bayan (D)'nin, 2022 yılı için brüt ücreti 5.004 TL'dir. Bayan (D)'ye bu ücreti dışında, aylık mesai ve sosyal yardım olarak da 996 TL ödeme yapılmaktadır.

Bayan (D)'ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR VERGİSİ	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20-önceki ayların vergisi)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0.00759	(c-ı-l)
Ocak	6.000,00	900,00	5.100,00	5.100,00	765,00	4.253,40	638,01	4.253,40	126.99	7,56	4.965,45
Şubat	6.000,00	900,00	5.100,00	10.200.00	765,00	8.506,80	638,01	4.253,40	126,99	7,56	4.965.45
Mart	6.000,00	900,00	5.100,00	15.300.00	765,00	12.760.20	638.01	4.253,40	126,99	7,56	4.965,45
Nisan	6.000,00	900,00	5.100,00	20.400,00	765,00	17.013,60	638,01	4.253,40	126,99	7,56	4.965,45
Mayıs	6.000,00	900,00	5.100,00	25.500,00	765,00	21.267,00	638,01	4.253,40	126,99	7,56	4 955,45
Haziran	6.000,00	900,00	5.100,00	30.600,00	765,00	25.520,40	638,01	4.253,40	126.99	7,56	4.965,45
Temmuz	6.000,00	900,00	5.100,00	35.700,00	950,00	29.773.80	638,01	4.253,40	311,99	7,56	4.780,45
Ağustos	6.000,00	900,00	5.100,00	40.800.00	1.020,00	34.027,20	739.37	4.253,40	280,63	7,56	4.811,81
Eylül	6.000,00	900,00	5.100,00	45.900,00	1.020,00	38.280,60	850,68	4.253,40	169,32	7,56	4.923,12
Ekim	6.000,00	900,00	5.100,00	51.000,00	1.020,00	42.534,00	850,68	4.253,40	169,32	7,56	4.923,12
Kasım	6.000,00	900,00	5.100,00	56.100,00	1.020,00	46.787,41	850,68	4.253,40	169,32	7,56	4.923,12
Aralık	6.000,00	900,00	5.100,00	61.200,00	1.020,00	51.040,80	850,68	4.253.40	169,32	7,56	4.923,12
TOPLAM	72.000,00	10.800,00	61.200,00	61.200,00	10.640,00	51.040,80	8.608,16	51.040,80	2.031,84	90,72	59.077,44

Örnek 3: İşveren (E)'nin işyerinde asgari ücretli olarak çalışan Bayan (F)'nin, 2022 yılı için brüt ücreti 5.004 TL'dir. Bayan (F)'ye bu ücreti dışında, Ocak ve Temmuz aylarında 10.000 TL ikramiye ödemesi yapılmaktadır.

Bayan (F)'ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ (TL)	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20- önceki ayların vergisi)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0.00759	(c-ı-l)
Ocak	15.004,00	2.250,60	12.753,40	12.753,40	1.913,01	4.253,40	638,01	4.253,40	1.275,00	75,90	11.402,50
Şubat	5.004,00	750,60	4.253,40	17.006.80	638.01	8.506,80	638,01	4.253,40	0,00	0,00	4.253,40
Mart	5.004,00	750,60	4.253,40	21.260,20	638,01	12.760,20	638,01	4.253,40	0,00	0,00	4.253,40
Nisan	5.004,00	750,60	4.253,40	25.513,60	638,01	17.013,60	638,01	4.253,40	0,00	0,00	4.253,40
Mayıs	5.004,00	750,60	4.253,40	29.767,00	638,01	21.267,00	638,01	4.253,40	0,00	0,00	4.253,40
Haziran	5.004,00	750,60	4.253,40	34.020,40	739,03	25.520,40	638,01	4.253,40	101,02	0,00	4.152,38
Temmuz	15.004,00	2.250,60	12.753,40	46.773,80	2.550,68	29.773,80	638,01	4.253,40	1.912,67	75,90	10.764,83
Ağustos	5.004,00	750,60	4.253,40	51.027,20	850,68	34.027,20	739,37	4.253,40	111,31	0,00	4.142,09
Eylül	5.004,00	750,60	4.253,40	55.280,60	850,68	38.280,60	850,68	4.253,40	0,00	0,00	4.253,40
Ekim	5.004,00	750,60	4,253.40	59.534,00	850,68	42.534,00	850,68	4.253,40	0,00	0,00	4.253,40
Kasım	5.004,00	750,60	4.253,40	63.787,40	850,68	46.787,40	850.68	4.253,40	0,00	0,00	4.253,40
Aralık	5.004,00	750,60	4.253,40	68.040,80	850,68	51.040,80	850,68	4.253,40	0,00	0,00	4.253,40
TOPLAM	80.048,00	12.007,20	68.040,80	68.040,80	12.008,16	51.040,80	8.608,16	51.040,80	3.400,00	151,80	64.489,00

193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendinde yapılan düzenleme ile getirilen istisna, ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri ile sınırlı olup, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa tabi sigortalı olarak sosyal güvenlik destek primi ödemek suretiyle yeniden çalışmaya başlayan hizmet erbabının ödeyeceği sosyal güven-lik destek primi işçi payının % 7,5 olması istisna tutarını değiştirmeyecektir.

Örnek 4: Bay (G), emekli olduktan sonra işveren (H)'nin yanında asgari ücretle çalış-maya başlamıştır. Bay (G)'nin ücretinden %7,5 oranında sosyal güvenlik destek primi kesil-mektedir.

Bay (G)'ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR VERGİSİ	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ (TL)	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20- önceki ayların vergisi)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0,00759	(c-ı-l)
Ocak	5.004,00	375,30	4.628,70	4.628,70	694,31	4.253,40	638,01	4.253,40	56,30	0,00	4.572,41
Şubat	5.004,00	375,30	4.628,70	9.257,40	694,31	8.506,80	638,01	4.253,40	56,30	0,00	4.572,41
Mart	5.004,00	375,30	4.628,70	13.886,10	694,31	12.760,20	638,01	4.253,40	56,30	0,00	4.572,41
Nisan	5.004,00	375,30	4.628,70	18.514,80	694,31	17.013,60	638,01	4.253,40	56,30	0,00	4.572,41
Mayıs	5.004,00	375,30	4.628,70	23.143,50	694,31	21.267,00	638,01	4.253,40	56,30	0,00	4.572,41
Haziran	5.004,00	375,30	4.628,70	27.772,20	694,31	25.520,40	638,01	4.253,40	56,30	0,00	4.572,41
Temmuz	5.004,00	375,30	4.628,70	32.400,90	714,35	29.773,80	638,01	4.253,40	76,34	0,00	4.552,36
Ağustos	5.004,00	375,30	4.628,70	37.029,60	925,74	34.027,20	739,37	4.253,40	186,37	0,00	4.442,33
Eylül	5.004,00	375,30	4.628,70	41.658,30	925,74	38 280,60	850,58	4.253,40	75,06	0,00	4.553,64
Ekim	5.004,00	375,30	4.628,70	46.287,00	925,74	42.534,00	850,68	4.253,40	75,06	0,00	4.553,64
Kasım	5.004,00	375,30	4.628,70	50.915,70	925,74	46.787,40	850,68	4.253,40	75,06	0,00	4.553,64
Aralık	5.004,00	375,30	4.628,70	55.544,40	925,74	51.040,80	850,68	4.253,40	75,06	0,00	4.553,64
TOPLAM	60,048,00	4.503,60	55.544,40	55.544,40	9.508,38	51.040,80	8.608,16	51.040,80	900,72	0,00	54.643,68

Asgari ücretin üzerinde ücret geliri elde edenlerde gelir vergisi istisnası

Hizmet erbabının elde ettiği ücret ve ücret sayılan gelirlerinden 193 sayılı Kanunun 31 ve 63 üncü maddesinde yer alan indirimler düşülecek ve varsa Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendi hariç 23 ve müteakip maddelerinde düzenlenen istisna kapsamındaki ücret ödemeleri gelir vergisi matrahına dahil edilmeyecektir. Bu şekilde belirlenen gelir vergisi matrahına gelir vergisi tarifesi uygulanarak vergi hesapla-nacaktır. Bu suretle hesaplanan vergiden istisna tutara isabet eden vergi düşülmek suretiyle ödenecek vergi belirlenecektir. Bu istisna suretiyle sağlanan menfaat asgari ücretin ilgili ayda hesaplanan vergisini geçemeyecektir.

Tam zamanlı çalışmayan hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri ile yeni işe baş-layan ve işten ayrılan hizmet erbabına yapılan kıst ücret ödemelerine istisna tam olarak uygu-lanacaktır.

Örnek 5: İşveren (I)'nın işyerinde çalışan Bay (İ)'nin, 2022 yılı için brüt ücreti 8.000 TL'dir. Bay (İ)'ye başkaca bir ödeme yapılmamakta ve Bay (İ)'nin 193 sayılı Kanunun 63 üncü maddesi uyarınca, kesilen sigorta primi dışında bir indirimi bulunmamaktadır.

Bay (İ)'ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR VERGİSİ	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ (TL)	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20- önceki ayların vergisi)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0,00759	(c-ı-l)
Ocak	8.000,00	1.200,00	6.800,00	6.800,00	1.020,00	4.253,40	638,01	4.253,40	381,99	22,74	6.395,27
Şubat	8.000,00	1.200,00	6.800,00	13.600,00	1.020,00	8.506,80	638,01	4 253,40	381.99	22,74	6.395,27
Mart	8.000,00	1.200,00	6.800,00	20.400,00	1.020,00	12.760,20	638.01	4.253,40	381,99	22,74	6.395,27
Nisan	8.000,00	1.200,00	6.800,00	27.200,00	1.020,00	17.013,60	638,01	4,283,40	381,99	22,74	6.395,27
Mayıs	8.000,00	1.200,00	6.800,00	34.000,00	1.120,00	21.267,00	638,01	4.253,40	481,99	22,74	6.295,27
Haziran	8.000,00	1.200,00	6.800,00	40.800,00	1.360,00	25.520,40	638,01	4.253,40	721,99	22,74	6.055,27
Temmuz	8.000,00	1.200,00	6.800,00	47.600,00	1.360,00	29.773,80	638,01	4.253,40	721,99	22,74	6.055,27
Ağustos	8.000,00	1.200,00	6.800,00	54.400,00	1.360,00	34.027,20	739,37	4.253,40	620,63	22,74	6.156,63
Eylül	8.000,00	1.200,00	6.800,00	61.200,00	1.360,00	38.280,60	850,68	4.253,40	509,32	22,74	6.267,94
Ekim	8.000,00	1.200,00	6.800,00	68.000,00	1.360,00	42.534,00	850,68	4.253,40	509.32	22,74	6.267,94
Kasım	8.000,00	1.200,00	6.800,00	74.800,00	1.696,00	46.787,40	550,68	4 253,40	845,32	22,74	5.931,94
Aralık	8.000,00	1.200,00	6.800,00	81.600,00	1.836,00	51.040,80	850,68	4 253,40	985,32	22,74	5.791,94
TOPLAM	96.000,00	14.400,00	81.600,00	81.600,00	15.532,00	51.040,80	8.608,16	51.040,80	6.923,84	272,88	74.403,28

Örnek 6: İşveren (J)'nin işyerinde çalışan Bayan (K)'nin, 2022 yılı için brüt ücreti 9.000 TL'dir. İşveren (J), ayrıca, Bayan (K)'ye çalıştığı her bir gün için yemek hizmetinde kul-lanılmak üzere yemek kartına günlük 34 TL, ulaşım hizmetinde kullanılmak üzere ulaşım kar-tına günlük 17 TL yüklemekte, çocuğunu gönderdiği özel kreş için de kreş işletmesine 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (16) numaralı bendi kapsamında 1.000 TL ödeme yapmaktadır.

Bayan (K)'nin kendi adına ödediği 500 TL şahıs sigorta primi ödemesi bulunmaktadır. Bayan (K), 3. derece (2022 yılı için 500 TL) engelli vergi indiriminden faydalanmaktadır.

Bayan (K)'ye 2022 yılı ilgili aylarda yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	YEMEK, ULAŞIM VE KREŞ İSTİSNA	ŞAHIS SİGORTA PRİMİ VE ENGELLİLİK İNDİRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ (TL)	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(ı)	(i)	(j)	(k)	(l)
		(b) (aX%15}			(a-b-c-d)		(fx%15,%20, %27- önceki ayların vergisi)		(hx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(g-I)	(a--c-5.004) x 0,00759	(a-b-j-k)
Ocak	11.122	1.350	2.122	1.000	6.650	6.650	997,50	4.253,40	638,01	4.253,40	359,49	30,33	9.382,18
Şubat	11.122	1.350	2.122	1.000	6.650	13.300	997,50	8.506,80	638,01	4 253,40	359,49	30,33	9.382,18
Mart	11.122	1.350	2.122	1.000	6.650	19.950	997,50	12.760,20	638.01	4.253,40	359,49	30,33	9.382,18
Nisan	11.122	1.350	2.122	1.000	6.650	26.600	997,50	17.013,60	638,01	4,283,40	359,49	30,33	9.382,18
Mayıs	11.122	1.350	2.122	1.000	6.650	33.250	1.060,00	21.267,00	638,01	4.253,40	421,99	30,33	9.319,68
Haziran	11.122	1.350	2.122	1.000	6.650	39.900	1.330,00	25.520,40	638,01	4.253,40	691,99	30,33	9.049,68
Temmuz	11.122	1.350	2.122	1.000	6.650	46.550	1.330,00	29.773,80	638,01	4.253,40	691,99	30,33	9.049,68
Ağustos	11.122	1.350	2.122	1.000	6.650	53.200	1.330,00	34.027,20	739,37	4.253,40	590,63	30,33	9.151,04
Eylül	11.122	1.350	2.122	1.000	6.650	59.850	1.330,00	38.280,60	850,68	4.253,40	479,32	30,33	9.262,35
Ekim	11.122	1.350	2.122	1.000	6.650	66.500	1.330,00	42.534,00	850,68	4.253,40	479,32	30,33	9.262,35
Kasım	11.122	1.350	2.122	1.000	6.650	73.150	1.550,50	46.787,40	550,68	4 253,40	699,82	30,33	9,041,85
Aralık	11.122	1.350	2.122	1.000	6.650	79.800	1.795,50	51.040,80	850,68	4 253,40	944,82	30,33	8.796,85
TOPLAM	133.464	16.200	25.464	12.000	79.800	79.800	15.046,00	51.040,80	8.608,16	51.040,80	6.437,84	363,96	110.462,20

*Brüt ücret: 9.000 TL üret, 22 calısma günü karşılığı (17x22=) 374TL ulaşım ücreti ve (34x22) 748 TL yemek ücreti ile 1.000 TL kreş ödemesi toplamından oluşmaktadır.

Sigorta primi 9.000 TL brüt ücret üzerinden hesaplanmıştır.

Örnek 7: Bay (L) 10.000 TL brüt ücret ile 16 Eylül 2022 tarihinde, işveren (M)'nin işyerinde çalışmaya başlamıştır.

Bay (L)'ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR VERGİSİ	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0.00759	(c-ı-l)
Eylül	5.000,00	750,00	4.250,00	4.250,00	637,50	4.253,40	638,01	4.253,40	0	0	4.250,00
Ekim	10.000,00	1.500,00	8.500,00	12.750,00	1.275,00	8.506,80	638,01	4.253,40	636,99	37,92	7.325,09
Kasım	10.000,00	1.500,00	8.500,00	21.250,00	1.275,00	12,760,20	638,01	4.253,40	636,99	37,92	7.825.09
Aralık	10.000,00	1.500,00	3.500,00	29.750,00	1.275,00	17.013,60	638,01	4.253.40	636.99	37,92	7.825,09
TOPLAM	35.000,00	5.250,00	29.750,00	29.750,00	4.462,50	17.013,60	2.552,04	17.013,60	1.910,97	113,76	27.725,27

Örnek 8: 12.000 TL brüt ücret ile işveren (N)'nin işyerinde çalışan Bayan (O), 10 Ağustos 2022 tarihinde işten ayrılmıştır.

Bayan (O)'ya 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20, %27-önceki ayların vergisi)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0.00759	(c-ı-l)
Ocak	12.000,00	1.800,00	10.200,00	10.200,00	1.530,00	4.253,40	638,01	4.253,40	891,99	53,10	9.254,91
Şubat	12.000,00	1.800,00	10.200,00	20.400,00	1.530,00	8.506,80	638,01	4.253,40	891,99	53,10	9.254,91
Mart	12.000,00	1.800,00	10.200,00	30.600,00	1.530,00	12.760.20	638.01	4.253,40	891,99	53,10	9.254,91
Nisan	12.000,00	1.800,00	10.200,00	40.800,00	1.970,00	17.013,60	638,01	4.253,40	1.331,99	53,10	8.814,91
Mayıs	12.000,00	1.800,00	10.200,00	51.000,00	2.040,00	21.267,00	638,01	4.253,40	1.401,99	53,10	8.744,91
Haziran	12.000,00	1.800,00	10.200,00	61.200,00	2.040,00	25.520,40	638,01	4.253,40	1.401,99	53,10	8.744,91
Temmuz	12.000,00	1.800,00	10.200,00	71.400,00	2.138,00	29.773.80	638,01	4.253,40	1.499,99	53,10	8.646,91
Ağustos	4.000,00	600,00	3.400,00	74.800,00	918,00	34.027,20	739.37	4.253,40	178,63	0,00	3.221,37
TOPLAM	88.000,00	13.200,00	74.800,00	74.800,00	13.696,00	34.027,20	3.828,06	34.027,20	8.490,56	371,70	65.937,74

Örnek 9: İşveren (Ö)'nün işyerinde aylık 15 gün çalışan Bayan (P)'ye bu çalışması karşılığı aylık brüt 4.000 TL ödenmektedir.

Bayan (P)'ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	İSTİSNA	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	HESAPLANAN DAMGA VERGİSİ	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)
		(b) (aX%15}	(a-b)				(c-e-g)
Ocak	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Şubat	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Mart	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Nisan	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Mayıs	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Haziran	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Temmuz	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Ağustos	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Eylül	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Ekim	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Kasım	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Aralık	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253.40	0,00	0,00	3.400,00
TOPLAM	48.000,00	7.200,00	40.800,00	51.040,80	0,00	0,00	40.800,00

Bayan (P)'nin, 15 gün çalışması karşılığı aylık brüt ücretinin 5.500 TL olduğu durumda, 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR VERGİSİ	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ (TL)	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20- önceki ayların vergisi)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0,00759	(c-ı-l)
Ocak	5.500,00	825,00	4.675,00	4.675,00	701,25	4.253,40	638,01	4.253,40	63,24	3,76	4.608,00
Şubat	5.500,00	825,00	4.675,00	9.350,00	701,25	8.506,80	638,01	4.253,40	63,24	3,76	4.608,00
Mart	5.500,00	825,00	4.675,00	M.025,00	701,25	12.760,20	638,01	4.253,40	63,24	3,76	4.608,00
Nisan	5.500,00	825,00	4.675,00	18.700,00	701,25	17.013,60	638,01	4.253,40	63,24	3,76	4.608,00
Mayıs	5.500,00	825,00	4.675,00	23.375,00	701,25	21.267,00	638,01	4.253.40	63,24	3,76	4.608,00
Haziran	5.500,00	825,00	4.675,00	28.050,00	701,25	25.520,40	638,01	4.253,40	63,24	3,76	4.606,00
Temmuz	5.500,00	825,00	4.675,00	32.725,00	737,50	29.773,80	638,01	4.253,40	99,49	3,76	4.571,75
Ağustos	5.500,00	825,00	4.675,00	37.400,00	935,00	34.027,20	739,37	4.253,40	195,63	3,76	4.475,61
Eylül	5.500,00	825,00	4.675,00	42.075,00	935,00	33.280,60	850,68	4.253,40	84,32	3,76	4.586,92
Ekim	5.500,00	825,00	4.675,00	46.7SO.OO	935,00	42.534,00	850,68	4.253,40	84,32	3,76	4.586,92
Kasım	5.500,00	825,00	4.675,00	51.425,00	935,00	46.787,40	850,68	4.259,40	84,32	3,76	4.586,92
Aralık	5.500,00	825,00	4.675,00	56.100,00	935,00	51,040,80	850,68	4.253,40	84,32	3,76	4.586,92
TOPLAM	66.000,00	9.900,00	56.100,00	56.100,00	9.620,00	51.040,80	8.608,16	51.040,80	1.011,84	45,18	55.042,38

Birden fazla işverenden ücret alınması durumunda istisnanın uygulanması

Aynı zamanda birden fazla işverenden ücret alınması halinde, istisna uygulaması, sadece en yüksek ücretin elde edildiği işveren tarafından gerçekleştirilecektir. Söz konusu işverene bu durumu bildirme yükümlülüğü hizmet erbabına aittir. Birden fazla işve¬renden aynı tutarda ücret alındığı durumda, istisnayı uygulayacak olan işvereni hizmet erbabı kendisi belirleyecektir. İstisnadan faydalanılan işverende, istisnanın tamamından faydalanıla- maması durumunda kalan tutar için diğer işverende istisnadan faydalanılması mümkün değildir.

Örnek 10: Bay (R) iki ayrı işyerinde işveren (S) ve işveren (Ş)'nin yanında çalışmaktadır. İşveren (S)'den brüt 7.000 TL, işveren (Ş)'den ise brüt 3.000 TL ücret geliri elde etmek-tedir.

Bay (R)'ye (S) işvereni tarafından ödenen ücrete istisna uygulanacak ve 2022 yılı ilgili aylarda yapılacak net ücret ödemeleri aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

İŞVEREN(Ş)
AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	HESAPLANAN DAMGA VERGİSİ	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15-önceki ayların yergisi)		(c-e-f)
Ocak	3.000,00	450	2,550,00	2.550,00	382,5	22,77	2.144,73
Şubat	3.000,00	450	2.550,00	5.100,00	382,5	22,77	2.144,73
Mart	3.000,00	450	2.550,00	7.650,00	382,5	22,77	2.144,73
Nisan	3.000,00	450	2.550,00	10.200,00	382,5	22,77	2.144,73
Mayıs	3.000,00	450	2.550,00	12.750,00	382,5	22,77	2.144,73
Haziran	3.000,00	450	2.550,00	15.300,00	382,5	22,77	2.144,73
Temmuz	3.000_?00	450	2,550,00	17.850,00	382,5	22,77	2.144,73
Ağustos	3.000,00	450	2.550,00	20.400,00	382,5	22,77	2.144,73
Eylül	3.000,00	450	2.550,00	22.950,00	382,5	22,77	2.144,73
Ekim	3.000,00	450	2.550,00	25.500,00	382,5	22,77	2.144,73
Kasım	3.000,00	450	2.550,00	28.050,00	382,5	22,77	2.144,73
Aralık	3.000,00	450	2.550,00	30.600,00	382,5	22,77	2.144,73
TOPLAM	36.000,00	5.400,00	30.600,00	30.600,00	4.590,00	273,24	25.736,76

İşveren (S)

AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR VERGİSİ	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ (TL)	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20- önceki ayların vergisi)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0,00759	(c-ı-i)
Ocak	7.000,00	1050,00	5.950,00	5.950,00	892,50	4.253,40	638,01	4.253,40	254,49	15,15	5.680,36
Şubat	7.000,00	1050,00	5.950,00	11.900,00	892,50	8.506,80	638,01	4.253,40	254,49	15,15	5.680,36
Mart	7.000,00	1050,00	5.950,00	17.850,00	892,50	12.760,20	638,01	4.253,40	254,49	15,15	5.680,36
Nisan	7.000,00	1050,00	5.950,00	23.800.00	892,50	17.013,60	638,01	4.253,40	254,49	15,15	5.680,36
Mayıs	7.000,00	1050,00	5.950,00	29.750,00	892,50	21.267,00	638,01	4.253,40	254,49	15,15	5.680,36
Haziran	7.000,00	1050,00	5.950,00	35.700,00	1.077,50	25.520,40	638,01	4.253,40	439,49	15,15	5.495,36
Temmuz	7.000,00	1050,00	5.950,00	41.650.00	1.190,00	29.773,80	638,01	4.253,40	551,99	15,15	5.382,86
Ağustos	7.000,00	1050,00	5.950,00	47.600,00	1.190,00	34.027,20	739,37	4.253,40	450,63	15,15	5.484,22
Eylül	7.000,00	1050,00	5.950,00	53.550,00	1.190,00	38 280,60	850,58	4.253,40	339,32	15,15	5.595,53
Ekim	7.000,00	1050,00	5.950,00	59.500,00	1.190,00	42.534,00	850,68	4.253,40	339,32	15,15	5.595,53
Kasım	7.000,00	1050,00	5.950,00	65.450.00	1.190,00	46.787,40	850,68	4.253,40	339,32	15,15	5.595,53
Aralık	7.000,00	1050,00	5.950,00	71.400,00	1.288,00	51.040,80	850,68	4.253,40	437,32	15,15	5.497,53
TOPLAM	84.000,00	12.600,00	71.400,00	71.400,00	12.778,00	51.040,80	8.608,16	51.040,80	4.169,84	181,80	67.048,36

Örnek 11: Bayan (T) iki ayrı işverenin yanında çalışmaktadır. İşveren (U)'dan brüt 4.000 TL ve işveren (Ü)'den brüt 4.000 TL ücret geliri elde etmektedir.

Bayan (T), (U) işvereninden istisna uygulamasını talep etmiştir. Bayan (T)'ye sadece (U) işvereni tarafından ödenen ücrete istisna uygulanacak olup, 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemeleri aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

İŞVEREN (U)
AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	İSTİSNA MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	HESAPLANAN DAMGA VERGİSİ	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)
		(b) (aX%15}	(a-b)				(c-e-f)
Ocak	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Şubat	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Mart	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Nisan	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Mayıs	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Haziran	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Temmuz	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Ağustos	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Eylül	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Ekim	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Kasım	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253,40	0,00	0,00	3.400,00
Aralık	4.000,00	600,00	3.400,00	4.253.40	0,00	0,00	3.400,00
TOPLAM	48.000,00	7.200,00	40.800,00	51.040,80	0,00	0,00	40.800,00

İŞVEREN (Ü)
AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	HESAPLANAN DAMGA VERGİSİ	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20-önceki ayların vergisi)	(ax0,00759)	(c-e-g)
Ocak	4.000,00	600	3.400,00	3.400,00	510	30,36	2.859,64
Şubat	4.000,00	600	3.400,00	6.800,00	510	30,36	2.859,64
Mart	4.000,00	600	3.400,00	10.200,00	510	30,36	2.859,64
Nisan	4.000,00	600	3.400,00	13.600,00	510	30,36	2.859,64
Mayıs	4.000,00	600	3.400,00	17.000,00	510	30,36	2.859,64
Haziran	4.000,00	600	3.400,00	20.400,00	510	30,36	2.859,64
Temmuz	4.000,00	600	3.400,00	23.800,00	510	30,36	2.859,64
Ağustos	4.000,00	600	3.400,00	27.200,00	510	30,36	2.859,64
Eylül	4.000,00	600	3.400,00	30,600,00	510	30,36	2.859,64
Ekim	4.000,00	600	3.400,00	34.000,00	610	30,36	2.759,64
Kasım	4.000,00	600	3.400,00	37.400,00	680	30,36	2.689,64
Aralık	4.000,00	600	3.400,00	40.800,00	680	30,36	2.689,64
TOPLAM	48.000,00	7.200,00	40.800,00	40.800,00	6.560,00	364,32	33.875,68

Teşvik ve istisna kapsamındaki ücret ödemeleri

16/12/1999 tarihli ve 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 12 nci mad¬desine göre, Türk Uluslararası Gemi Sicilinde kayıtlı gemilerde ve yatlarda çalışan personele ödenen ücretler gelir vergisinden istisna edilmiştir. Bu Kanun kapsamında çalışan ve şartları taşıyan hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılmamak¬tadır. Dolayısıyla, istisna kapsamındaki bu ücretlere 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendi uyarınca ayrıca istisna uygulanması söz konusu değildir.

a) 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun geçici 3 üncü maddesi uyarınca bölgede imalat faaliyetlerinde çalışan personele ödenen ücretleri üzerinden,
b) 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2 nci maddesine göre Ar-Ge, tasarım ve destek personeline ödenen ücretleri üzerinden,
c) 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre, Ar-Ge, tasarım ve destek personeline ödenen ücretleri üzerinden,

ç) 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun geçici 21 inci madde-sine göre, ilgili yılda uygulanan asgarî ücretin aylık brüt tutarının prim ödeme gün sayısına isabet eden tutarı üzerinden,

hesaplanan gelir vergisinin asgarî geçim indirimi uygulandıktan sonra kalan kısmı, ve-rilecek muhtasar ve prim hizmet beyannamesi üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edil-mekteydi.

193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendiyle ihdas edilen istisna uygulaması ve asgari geçim indirimi uygulamasının kaldırılması nedeniyle, teşvik kapsamındaki bu ücret ödemelerine, öncelikle 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendinde düzenlenen istisna uygulanacak ve istisna sonrası vergi, ilgili düzenlemelerdeki sınırlamalar çerçevesinde tahakkuktan terkin edilecektir. Asgari ücrete isabet eden verginin tahakkuktan terkin edilmesini öngören düzenlemelere göre ise istisna uygulaması nedeniyle asgari ücretten vergi alınmadığından tahakkuktan terkini gerekecek bir vergi hesabı yapılmayacaktır.

Diğer kanunlarda yer alan benzer istisna ve teşvikler için de hesaplama aynı şekilde olacaktır.

Örnek 12: İşveren (V)'nin işyerinde çalışan Bay (Y), aylık brüt 10.000 TL ücret geliri elde etmektedir.

Bay (Y)'nin 3218 sayılı Kanun kapsamında çalışması ve ücretinin teşvik kapsamında olması durumunda, 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemeleri aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

3218 SAYILI KANUN KAPSAMINDA ÇALIŞMA
AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR VERGİSİ*	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ**	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20, %27-önceki ayların vergisi)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0.00759	(c-ı-l)
Ocak	10.000,00	1.500,00	8.500,00	8.500,00	1.275,00	4.253,40	638,01	4.253,40	636,99	0	7.863,01
Şubat	10.000,00	1.500,00	8.500,00	17.000,00	1.275,00	8.506,80	638,01	4.253,40	636,99	0	7.863,01
Mart	10.000,00	1.500,00	8.500,00	25.500,00	1.275,00	12.750,20	638,01	4.253,40	636,99	0	7.863,01
Nisan	10.000,00	1.500,00	8.500,00	34.000,00	1.375,00	17.013,60	638,01	4.253,40	736,99	0	7.763,01
Mayıs	10.000,00	1.500,00	8.500,00	42.500,00	1,700,00	21.267,00	638,01	4.253,40	1.061,99	0	7.438.01
Haziran	10.000,00	1.500,00	8.500,00	51.000,00	1.700,00	25.520,40	638,01	4.253,40	1.061,99	0	7.438,01
Temmuz	10.000,00	1.500,00	8.500.00	59.500,00	1.700,00	29.773,80	638.01	4.253,40	1.061,99	0	7.438,01
Ağustos	10.000,00	1.500,00	8.500,00	68.000,00	1.700,00	34.027,20	739.37	4.253,40	960,63	0	7.539,37
Eylül	10.000,00	1.500,00	8.500,00	76.500,00	2.1S5.00	38.280.60	850,63	4.253,40	1.304,32	0	7.195,68
Ekim	10.000,00	1.500,00	8.500,00	85.000,00	2.295,00	42.534,00	850,68	4.253,40	1.444,32	0	7.055,68
Kasım	10.000,00	1.500,00	8.500,00	93.500,00	2.295,00	46,787,40	850,68	4.253,40	1.444.32	0	7.055,68
Aralık	10.000,00	1.500,00	8.500,00	102.000,00	2.295,00	51.040,80	850,68	4.253,40	1.444,32	0	7.055,68
TOPLAM	120.000,00	18.000,00	102.000,00	102.000,00	21.040,00	51.040,80	8.608,16	51.040,80	12.431,84	0	89.568,16
*Bu tutar tahakkuktan terkin edilecektir.
**3218 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin İkinci fıkrasının (c) bendi uyarınca damga vergisi hesaplanmamıştır.

Bay (Y)'nin 4691 sayılı Kanun kapsamında çalışması ve ücretinin teşvik kapsamında olması durumunda, 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemeleri aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

4691 SAYILI KANUN KAPSAMINDA ÇALIŞMA
AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR VERGİSİ*	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ**	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20, %27-önceki ayların vergisi)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0.00759	(c-ı-l)
Ocak	10.000,00	1.500,00	8.500,00	8.500,00	1.275,00	4.253,40	638,01	4.253,40	636,99	0	7.863,01
Şubat	10.000,00	1.500,00	8.500,00	17.000,00	1.275,00	8.506,80	638,01	4.253,40	636,99	0	7.863,01
Mart	10.000,00	1.500,00	8.500,00	25.500,00	1.275,00	12.750,20	638,01	4.253,40	636,99	0	7.863,01
Nisan	10.000,00	1.500,00	8.500,00	34.000,00	1.375,00	17.013,60	638,01	4.253,40	736,99	0	7.763,01
Mayıs	10.000,00	1.500,00	8.500,00	42.500,00	1,700,00	21.267,00	638,01	4.253,40	1.061,99	0	7.438.01
Haziran	10.000,00	1.500,00	8.500,00	51.000,00	1.700,00	25.520,40	638,01	4.253,40	1.061,99	0	7.438,01
Temmuz	10.000,00	1.500,00	8.500.00	59.500,00	1.700,00	29.773,80	638.01	4.253,40	1.061,99	0	7.438,01
Ağustos	10.000,00	1.500,00	8.500,00	68.000,00	1.700,00	34.027,20	739.37	4.253,40	960,63	0	7.539,37
Eylül	10.000,00	1.500,00	8.500,00	76.500,00	2.1S5.00	38.280.60	850,63	4.253,40	1.304,32	0	7.195,68
Ekim	10.000,00	1.500,00	8.500,00	85.000,00	2.295,00	42.534,00	850,68	4.253,40	1.444,32	0	7.055,68
Kasım	10.000,00	1.500,00	8.500,00	93.500,00	2.295,00	46,787,40	850,68	4.253,40	1.444.32	0	7.055,68
Aralık	10.000,00	1.500,00	8.500,00	102.000,00	2.295,00	51.040,80	850,68	4.253,40	1.444,32	0	7.055,68
TOPLAM	120.000,00	18.000,00	102.000,00	102.000,00	21.040,00	51.040,80	8.608,16	51.040,80	12.431,84	0	89.568,16
*Bu tutar tahakkuktan terkin edilecektir.
**4691 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca damga vergisi hesaplanmamıştır.

Bay (Y)'nin 5746 sayılı Kanun kapsamında çalışması ve ücretinin teşvik kapsamında olması durumunda, 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemeleri aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

5746 SAYILI KANUN KAPSAMINDA ÇALIŞMA
AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR VERGİSİ*	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ**	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20, %27-önceki ayların vergisi)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0.00759	(c-ı-l)
Ocak	10.000,00	1.500,00	8.500,00	8.500,00	1.275,00	4.253,40	638,01	4.253,40	636,99	0	7.863,01
Şubat	10.000,00	1.500,00	8.500,00	17.000,00	1.275,00	8.506,80	638,01	4.253,40	636,99	0	7.863,01
Mart	10.000,00	1.500,00	8.500,00	25.500,00	1.275,00	12.750,20	638,01	4.253,40	636,99	0	7.863,01
Nisan	10.000,00	1.500,00	8.500,00	34.000,00	1.375,00	17.013,60	638,01	4.253,40	736,99	0	7.763,01
Mayıs	10.000,00	1.500,00	8.500,00	42.500,00	1,700,00	21.267,00	638,01	4.253,40	1.061,99	0	7.438.01
Haziran	10.000,00	1.500,00	8.500,00	51.000,00	1.700,00	25.520,40	638,01	4.253,40	1.061,99	0	7.438,01
Temmuz	10.000,00	1.500,00	8.500.00	59.500,00	1.700,00	29.773,80	638.01	4.253,40	1.061,99	0	7.438,01
Ağustos	10.000,00	1.500,00	8.500,00	68.000,00	1.700,00	34.027,20	739.37	4.253,40	960,63	0	7.539,37
Eylül	10.000,00	1.500,00	8.500,00	76.500,00	2.1S5.00	38.280.60	850,63	4.253,40	1.304,32	0	7.195,68
Ekim	10.000,00	1.500,00	8.500,00	85.000,00	2.295,00	42.534,00	850,68	4.253,40	1.444,32	0	7.055,68
Kasım	10.000,00	1.500,00	8.500,00	93.500,00	2.295,00	46,787,40	850,68	4.253,40	1.444.32	0	7.055,68
Aralık	10.000,00	1.500,00	8.500,00	102.000,00	2.295,00	51.040,80	850,68	4.253,40	1.444,32	0	7.055,68
TOPLAM	120.000,00	18.000,00	102.000,00	102.000,00	21.040,00	51.040,80	8.608,16	51.040,80	12.431,84	0	89.568,16
*Bu tutar tahakkuktan terkin edilecektir.
**5746 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca damga vergisi hesaplanmamıştır.

Bay (Y)'nin 4447 sayılı Kanun kapsamında çalışması ve ücretinin teşvik kapsamında olması durumunda, 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemeleri aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

4447 SAYILI KANUN KAPSAMINDA ÇALIŞMA
AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR VERGİSİ*	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ*	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20, %27-önceki ayların vergisi)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0.00759	(c-ı-l)
Ocak	10.000,00	1.500,00	8.500,00	8.500,00	1.275,00	4.253,40	638,01	4.253,40	636,99	37,92	7.825,09
Şubat	10.000,00	1.500,00	8.500,00	17.000,00	1.275,00	8.506,80	638,01	4.253,40	636,99	37,92	7.825,09
Mart	10.000,00	1.500,00	8.500,00	25.500,00	1.275,00	12.750,20	638,01	4.253,40	636,99	37,92	7.825,09
Nisan	10.000,00	1.500,00	8.500,00	34.000,00	1.375,00	17.013,60	638,01	4.253,40	736,99	37,92	7.725,09
Mayıs	10.000,00	1.500,00	8.500,00	42.500,00	1,700,00	21.267,00	638,01	4.253,40	1.061,99	37,92	7.400,09
Haziran	10.000,00	1.500,00	8.500,00	51.000,00	1.700,00	25.520,40	638,01	4.253,40	1.061,99	37,92	7.400,09
Temmuz	10.000,00	1.500,00	8.500.00	59.500,00	1.700,00	29.773,80	638.01	4.253,40	1.061,99	37,92	7.400,09
Ağustos	10.000,00	1.500,00	8.500,00	68.000,00	1.700,00	34.027,20	739.37	4.253,40	960,63	37,92	7.501,45
Eylül	10.000,00	1.500,00	8.500,00	76.500,00	2.1S5.00	38.280.60	850,63	4.253,40	1.304,32	37,92	7.157,76
Ekim	10.000,00	1.500,00	8.500,00	85.000,00	2.295,00	42.534,00	850,68	4.253,40	1.444,32	37,92	7.017,76
Kasım	10.000,00	1.500,00	8.500,00	93.500,00	2.295,00	46,787,40	850,68	4.253,40	1.444.32	37,92	7.017,76
Aralık	10.000,00	1.500,00	8.500,00	102.000,00	2.295,00	51.040,80	850,68	4.253,40	1.444,32	37,92	7.017,76
TOPLAM	120.000,00	18.000,00	102.000,00	102.000,00	21.040,00	51.040,80	8.608,16	51.040,80	12.431,84	455,04	89.113,12
4447 Sayılı Kanunun geçici 21 inci maddesi kapsamında uygulanan teşvik asgari ücrete isabet eden gelir ve damga vergisiyle sınırlı olduğundan ve asgari ücretin gelir vergisi matrahı GVK 23/18 maddesi uyarınca gelir vergisinden, asgari ücretin brüt tutarı da 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablonun IV üncü bölümünün (34) numaralı fıkrası uyarınca damga nden istisna edildiğinden, tahakkuktan terkin edilecek ve beyan edilmeyerek ödenmeyecek bir tutar bulunmamaktadır.

Yıllık beyanname verilmesi halinde istisna uygulaması

Hizmet erbabının ücret gelirlerinin 193 sayılı Kanunun 86 ncı mad-desinin birinci fıkrasının (b) bendine göre yıllık beyanname ile beyan edilmesinin gerekmesi durumunda, yıl içinde istisna uygulamasından faydalanıldığı için yıllık beyannamede söz ko-nusu istisna uygulamasına yer verilmeyecek ve yıllık beyannamede ücret gelirlerinin toplamı üzerinden hesaplanan vergiden, yıl içinde istisna öncesi hesaplanan vergiler mahsup edilecektir.

Tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret gelirlerinin yıllık gelir vergisi matrahının, asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşmaması halinde, bu gelirler beyan edilmeyecektir. Söz konusu, gelirlerin asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşması halinde ise bu gelirlerin tamamı beyan edilecek ve hesaplanan gelir vergisinden asgari ücretin yıllık matrahı üzerinden hesaplanan vergi indirim konusu yapılacaktır.

Örnek 13: İşveren (Z)'nin işyerinde çalışan Bay (A), aylık brüt 100.000 TL ücret geliri elde etmektedir.

Bay (A)'nın 2022 yılı yıllık gelir vergisi matrahı gelir vergisi tarifesinin dördüncü di-limindeki tutarı (2022 yılı için 880.000 TL) aştığından, Bay (A)'nın ücret gelirini yıllık beyan-nameyle beyan etmesi gerekmektedir.

Bay (A)'ya 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemelerine ilişkin hesap-lama ile Bay (A)'nın yıllık beyanı üzerine yapılacak hesaplamalar aşağıdaki şekilde olacaktır.

İŞVEREN (Z) TARAFINDAN 2022 YILINDA YAPILAN VERGİLEME
AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR VERGİSİ	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20, %27-önceki ayların vergisi)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0.00759	(c-ı-l)
Ocak	100.000,00	5.629,50	94.370,50	94.370.50	18.980,04	4.253,40	638,01	4.253,40	18.342,03	721,02	75.307,46
Şubat	100.000,00	5.629,50	94.370,50	188. 741,00	25.480,04	8.506,80	638,01	4.253,40	24.842,03	721,02	68.807,46
Mart	100.000,00	5.629,50	94.370,50	283.111,50	28.128,96	12.750,20	638,01	4.253,40	27.490,95	721,02	66.158,54
Nisan	100.000,00	5.629,50	94.370,50	377.482,00	33.029,68	17.013,60	638,01	4.253,40	32.391,67	721,02	61.257,82
Mayıs	100.000,00	5.629,50	94.370,50	471,052,50	33.029,68	21.267,00	638,01	4.253,40	32.391,67	721,02	61.257,82
Haziran	100.000,00	5.629,50	94.370,50	566.223,00	33.029,68	25.520,40	638,01	4.253,40	32.391,67	721,02	61.257,82
Temmuz	100.000,00	5.629,50	94.370,50	660.593.50	33.029,68	29.773,80	638.01	4.253,40	32.391,67	721,02	61.257,82
Ağustos	100.000,00	5.629,50	94.370,50	754.964,00	33.029,68	34.027,20	739.37	4.253,40	32.290,31	721,02	61.359,18
Eylül	100.000,00	5.629,50	94.370,50	849.334,50	33.029,67	38.280.60	850,63	4.253,40	32.178,99	721,02	61.470,49
Ekim	100.000,00	5.629,50	94.370,50	941.766,00	36.214,93	42.534,00	850,68	4.253,40	35.364,25	721,02	58.285,24
Kasım	100.000,00	5.629,50	94.370,50	1.038.075,50	37.748,20	46,787,40	850,68	4.253,40	36.897,52	721,02	56.751,96
Aralık	100.000,00	5.629,50	94.370,50	1.132.446,00	37.748,20	51.040,80	850,68	4.253,40	36.897,52	721,02	56.751,96
TOPLAM	1.200.000,00	67.554,00	1.132.446,00	1.132.446,00	382.478,40	51.040,80	8.608,16	51.040,80	373.870,24	8.652,24	749.923,52
*2022 yılı sigorta prim tavanı 37.530 TL dikkate alınarak hesaplanmıştır.

BAY (A)'NIN YILLIK BEYANI
BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	MAHSUP EDİLECEK VERGİ	ÖDENECEK GELİR VERGİSİ
1.200.000,00	67.554,00	1.132.446,00	382.478,40	382.478,40	0,00

Örnek 14: Bayan (B) iki ayrı iş yerinde işveren (C) ve işveren (D)'nin yanında çalış-maktadır. İşveren (C)'den brüt 10.000 TL ve işveren (D)'den brüt 8.000 TL ücret geliri elde etmektedir.

Bayan (B)'nin ikinci işverenden elde ettiği ücret geliri 2022 yılı gelir vergisi tarifesinin ikinci dilimindeki tutarı (2022 yılı için 70.000 TL) aştığından, Bayan (B)'nin ücret gelirini yıllık beyannameyle beyan etmesi gerekmektedir.

Bayan (B)'ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemelerine ilişkin he-saplamalar ile Bayan (B)'nin yıllık beyanı üzerine yapılacak hesaplamalar aşağıdaki şekilde olacaktır.

İŞVEREN (C) TARAFINDAN 2022 YILIN DA YAPILAN VERGİLEME
AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ (TL)	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20, %27- önceki ayların vergisi)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0,00759	(c-ı-l)
Ocak	10.000,00	1.500,00	8.500,00	8.500,00	1.275,00	4.253,40	638,01	4.253,40	636,99	37,92	7.825,09
Şubat	10.000,00	1.500,00	8.500,00	17.000,00	1.275,00	8.506,80	638,01	4.253,40	636,99	37,92	7.825,09
Mart	10.000,00	1.500,00	8.500,00	25.500.00	1.275,00	12.760,20	638.01	4.253,40	636,99	37,92	7.825,09
Nisan	10.000,00	1.500,00	8.500,00	34.000,00	1.375,00	17.013,60	638,01	4.253,40	736,99	37,92	7.725,09
Mayıs	10.000,00	1.500,00	8.500,00	42.500,00	1.700,00	21.267,00	638,01	4.253,40	1.061,99	37,92	7.400,09
Haziran	10.000,00	1.500,00	8.500,00	51.000,00	1.700,00	25.520,40	638,01	4.253,40	1.061,99	37,92	7.400,09
Temmuz	10.000,00	1.500,00	8.500,00	59.500.00	1.700,00	29.773,80	638,01	4.253,40	1.061,99	37,92	7.400,09
Ağustos	10.000,00	1.500,00	8.500,00	68.000,00	1.700,00	34.027,20	739,37	4.253,40	960,63	37,92	7.501,45
Eylül	10.000,00	1.500,00	8.500,00	76.500,00	2.155,00	38.280,60	850,68	4.253,40	1.304,32	37,92	7.157,76
Ekim	10.000,00	1.500,00	8.500,00	85.000,00	2.295,00	42.534,00	850,68	4.253,40	1.444,32	37,92	7.017,76
Kasım	10.000,00	1.500,00	8.500,00	93.500,00	2.295,00	46.787,40	550,68	4.253,40	1.444,32	37,92	7.017,76
Aralık	10.000,00	1.500,00	8.500,00	102.000,00	2.295,00	51.040,80	850,68	4.253,40	1.444,32	37,92	7.017,76
TOPLAM	120.000,00	18.000,00	102.000,00	102.000,00	21.040,00	51.040,80	8.608,16	51.040,80	12.431,84	455,04	89.113,12

İŞVEREN (D) TARAFINDAN 2022 YILINDA YAPILAN VERGİLEME
AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ (TL)	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20- önceki ayların vergisi)	a x 0,00759	(c-e-f)
Ocak	8.000,00	1.200,00	6.800,00	6.800,00	1.020,00	60,72	5.719,28
Şubat	8.000,00	1.200,00	6.800,00	13.600,00	1.020,00	60,72	5.719,28
Mart	8.000,00	1.200,00	6.800,00	20.400,00	1.020,00	60,72	5.719,28
Nisan	8.000,00	1.200,00	6.800,00	27.200,00	1.020,00	60,72	5.719,28
Mayıs	8.000,00	1.200,00	6.800,00	34.000,00	1.120,00	60,72	5-619,28
Haziran	8.000,00	1.200,00	6.800,00	40.800,00	1.360,00	60,72	5.379,28
Temmuz	8.000,00	1.200,00	6.800,00	47.600,00	1.360,00	60,72	5.379,28
Ağustos	8.000,00	1.200,00	6.800,00	54.400,00	1.360,00	60,72	5.379,28
Eylül	8.000,00	1.200,00	6.800,00	61.200,00	1.360,00	60,72	5.379,28
Ekim	8.000,00	1.200,00	6.800,00	68.000,00	1.360,00	60,72	5.379,28
Kasım	8.000,00	1.200,00	6.800,00	74.800,00	1.696,00	60,72	5.043,28
Aralık	8.000,00	1.200,00	6.800,00	81.600,00	1.836,00	60,72	4.903,28
TOPLAM	96.000,00	14.400,00	81.600,00	81.600,00	15.532,00	728,64	65.839,36

BAYAN (B)'NİN YILLIK BEYANI
İŞVEREN	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	MAHSUP EDİLECEK GELİR VERGİSİ	ÖDENECEK GELİR VERGİSİ
(C)	120.000,00	18.000,00	102.000,00		21.040,00
(D)	96.000,00	14.400,00	81.600,00		15.532,00
TOPLAM	216.000,00	32.400,00	183.600,00	43.072,00	36.572,00	6.500,00

Örnek 15: Bay (E), 15.000 TL brüt ücretle çalıştığı işveren (F)'deki işinden 15 Temmuz 2022 tarihi itibarıyla ayrılmış ve 16 Temmuz 2022 tarihi itibariyle işveren (G)'nin yanında 20.000 TL brüt ücretle çalışmaya başlamıştır.

Bay (E)'nin ikinci işverenden elde ettiği ücret geliri 2022 yılı gelir vergisi tarifesinin ikinci dilimindeki tutarı (2022 yılı için 70.000 TL) aştığından, Bay (E)'nin ücret gelirini yıllık beyannameyle beyan etmesi gerekmektedir.

Bay (E)'ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemelerine ilişkin hesap-lamalar ile Bay (E)'nin yıllık beyanı üzerine yapılacak hesaplamalar aşağıdaki şekilde olacaktır.

İSVEREN (F) TARAFINDAN 2022 YILINDA YAPILAN VERGİLEME
AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ (TL)	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20, %27- önceki ayların vergisi)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0,00759	(c-ı-l)
Ocak	15.000,00	2.250,00	12.750,00	12.750,00	1.912,50	4.253,40	638,01	4.253,40	1.274,49	75,87	11.399,64
Şubat	15.000,00	2.250.00	12.750,00	25.500,00	1.912,50	8.506,80	638,01	4.253,40	1.274,49	75,87	11.399,64
Mart	15.000,00	2.250,00	12.750,00	38.250,00	2.225,00	12.760,20	638,01	4.253,40	1.586,99	75,87	11.087,14
Nisan	15.000,00	2.250.00	12.750,00	51.000.00	2.550,00	17.013,60	638,01	4.253,40	1.911.99	75,87	10.762,14
Mayıs	15.000,00	2.250,00	12.750,00	63.750,00	2.550,00	21.267,00	638,01	4.253,40	1.911,99	75,87	10.762,14
Haziran	15.000,00	2.250,00	12,750,00	76.500,00	3.005,00	25.520,40	638,01	4.253,40	2.366,99	75,87	10.307,14
Temmuz	7.500,00	1.125,00	6.375,00	82.875,00	1.721,25	29.773,80	638,01	4.253,40	1.083.24	18,94	5.272,82
TOPLAM	97.500,00	14.625,00	82.875,00	82.875,00	15.876,25	29.773,80	4.466,07	29.773,80	11.410,18	474,16	70.990,66

İSVEREN (G) TARAFINDAN 2022 YILINDA YAPILAN VERGİLEME
AYLAR	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	Matrah	KÜMÜLATİF MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	ASGARİ ÜCRETİN KÜMÜLATİF MATRAHI	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	KESİLECEK GELİR	KESİLECEK DAMGA VERGİSİ (TL)	NET ÜCRET
	(a)	(b)	(c)	(d)	(e)	(f)	(g)	(h)	(I)	(i)	(j)
		(b) (aX%15}	(a-b)		(dx%15,%20, %27- önceki ayların vergisi)		(fx%15, %20- önceki ayların vergisi)		(e-g)	(a-5.004) x 0,00759	(c-ı-l)
Temmuz	10.000,00	1.500,00	8.500,00	8.500,00	1.275,00	0	0	0,00	1.275,49	75,90	7.149,10
Ağustos	20.000,00	3.000,00	17.000,00	25.500,00	2.550,00	4.253,40	638,01	4.253,40	1.911,99	113,82	14.974,19
Eylül	20.000,00	3.000,00	17.000,00	42.500,00	3.075,00	8.506,80	638,01	4.253,40	2.436,99	113,82	14.449,19
Ekim	20.000,00	3.000,00	17.000,00	59.500.00	3.400,00	12.760,20	638,01	4.253,40	2.761,99	113,82	14.124,19
Kasım	20.000,00	3.000,00	17.000,00	76.500,00	3.855,00	17.013,60	638,01	4.253,40	3.216,99	113,82	13.669,19
Aralık	20.000,00	3.000,00	17.000,00	93.500,00	4.590,00	21.267,00	638,01	4.253,40	3.951,99	113,82	12.934,19
TOPLAM	110.000,00	16.500,00	93.500,00	93.500,00	18.745,00	21.267,00	3.190,05	21.267,00	15.555,44	645,00	77.300,05

BAYAN (E)'NİN YILLIK BEYANI
İŞVEREN	BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	MAHSUP EDİLECEK GELİR VERGİSİ	ÖDENECEK GELİR VERGİSİ
(F)	97.500,00	14.625,00	82.875,00		15.876,25
(S)	110.000,00	16.500,00	93.500,00		18,745,00
TOPLAM	207.500,00	31.125,00	176.375,00	41.121,25	34.621,25	6.500,00

Örnek 16: Bay (H) tevkif suretiyle vergilendirilmemiş aylık brüt 7.000 TL ücret geliri elde etmektedir.

Ücret geliri tevkif suretiyle vergilendirilmediğinden, Bay (H)'nin ücret gelirini yıllık beyannameyle beyan etmesi gerekmektedir.

Bay (H)'nin 2022 yılı yıllık beyanı üzerine yapılacak hesaplama aşağıdaki şekilde olacaktır.

BAYAN (H)'NİN YILLIK BEYANI
BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	ÖDENECEK GELİR VERGİSİ
84.000,00	12.600,00	71.400,00	12.778,00	51.040,80	8.608,16	4.169,84

Ücret bordrosu ve hesaplamalar

4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 238 inci madddesinde ücret bordrosuna ilişkin hükümlere yer verilmiş ve ücret bordrosunda yer alması gereken bilgiler sayılmış olup, işverenlerin bu bilgilere yer vermek suretiyle ücret bordrolarını diledikleri şekilde düzenleyebilecekleri belirtilmiştir. Bu Tebliğin önceki bölümlerinde yer verilen örnekler istisna suretiyle alınmayacak olan vergi tutarının belirlenebilmesine yönelik olarak hazırlanmıştır. Dolayısıyla ücret bordrolarının ve bordro düzenlenmesine esas hesaplamaların, örneklerle aynı sonucu doğuracak, diğer bir ifadeyle, istisna nedeniyle alınmayacak verginin ilgili aydaki asgari ücretin vergisini geçmeyecek şekilde, farklı yöntemlerle yapılması mümkündür.

193 sayılı Kanunun kaldırılan 64 üncü maddesi kapsamında bulunan diğer ücretlilerin durumu

7349 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile 193 sayılı Kanunun 64 üncü maddesi 1/1/2022 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır. Söz konusu dü¬zenleme ile bu madde kapsamında bulunan;

a) Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabı yanında çalışanların,

b) Özel hizmetlerde çalışan şoförlerin,

c) Özel inşaat sahiplerinin ücretle çalıştırdığı inşaat işçilerinin,

ç) Gayrimenkul sermaye iradı sahibi yanında çalışanların,

elde ettikleri ücretler, işverenlerin tevkifat yapma yükümlülüğü bulunmadığından tev- kifata tabi olmayan ücret kapsamında değerlendirilecektir.

193 sayılı Kanunun 64 üncü maddesinin yürürlükten kaldırılması nedeniyle, bu kap¬samda bulunan hizmet erbabının vergi karnesi almasına ve karnesini vergi dairesine ibraz ede¬rek vergilerini tarh ve tahakkuk ettirmesine gerek bulunmamaktadır. Bu kapsamda olanların 1/1/2022 tarihinden itibaren elde ettikleri tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret gelirleri Ka¬nunun genel hükümlerine tabi olacaktır.

193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendi uya¬rınca, bu kapsamda bulunan hizmet erbabının 1/1/2022 tarihinden itibaren elde ettiği ücret ge¬lirlerine ilişkin matrahlarının, asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşmaması halinde, istisna kapsamına giren bu ücretleri için yıllık beyanname verilmeyecektir.

Hizmet erbabının elde ettiği ücret gelirlerinin, istisna tutarını aşması halinde ise elde edilen ücret gelirinin tamamı yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecek ve he-saplanan gelir vergisinden asgari ücret üzerinden hesaplanan yıllık gelir vergisi mahsup edilerek ödenecek vergi hesaplanacaktır.

Örnek 17: Basit usule tabi mükellefin yanında çalışan Bay (I), tevkif suretiyle vergi-lendirilmemiş aylık brüt 5.004 TL ücret geliri elde etmektedir.

Bay (I)'nın 2022 yılında elde ettiği ücret gelirinin gelir vergisi matrahı, asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşmadığından, istisna kapsamında kalan bu ücret geliri için yıllık beyanname verilmeyecektir.

Örnek 18: Basit usule tabi mükellefin yanında çalışan Bay (İ), tevkif suretiyle vergi-lendirilmemiş aylık brüt 6.000 TL ücret geliri elde etmektedir.

Bay (İ) tevkif suretiyle vergilendirilmemiş 2022 yılı toplam ücret gelirini yıllık beyan-nameyle beyan edecek ve yıllık beyanı üzerine yapılacak hesaplama aşağıdaki şekilde olacaktır.

BAYAN (İ)'NİN YILLIK BEYANI
BRÜT ÜCRET	SİGORTA PRİMİ	MATRAH	HESAPLANAN GELİR VERGİSİ	İSTİSNA MATRAH	ASGARİ ÜCRETİN VERGİSİ	ÖDENECEK GELİR VERGİSİ
72.000,00	10.800,00	61.200,00	10.640,00	51.040,80	8.608,16	2.031,84

Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

27 Ocak 2022 Tarihli Resmi Gazete

Sayı : 31732

Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:

GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ

(SERİ NO: 319)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç ve Kapsam

Amaç ve kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda, 22/12/2021 tarihli ve 7349 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yapılan değişikliklere ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

İKİNCİ BÖLÜM

Ücret İstisnasına İlişkin Düzenleme

Yasal düzenleme

MADDE 2 – (1) 7349 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.

“18. Hizmet erbabının, ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri (Şu kadar ki, istisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinde verginin hesaplanacağı gelir dilim tutarları ve oranları, istisna kapsamındaki tutarlar da dikkate alınarak belirlenir. Ödenecek vergi tutarı, bu suretle bulunan vergi tutarının içinde istisna tutara isabet eden kısım düşülmek suretiyle hesaplanır. İstisna nedeniyle alınmayacak olan vergi ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşamaz. Birden fazla işverenden ücret alanlarda bu istisna sadece en yüksek olan ücrete uygulanır.).”

(2) 7349 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile 193 sayılı Kanunun;

a) 106 ncı maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yer alan “Diğer ücretlerde, gezici olarak çalışanların” ibaresi “Gezici olarak çalışanların” şeklinde değiştirilmiş, bentte yer alan “ücret ve” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.

b) 32 nci maddesi, 64 üncü maddesi, 108 inci maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendi, 109 uncu maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendi ile ikinci ve üçüncü fıkraları, 110 uncu maddesi, 118 inci maddesi ve 122 nci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

(3) 7349 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi ile 1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablonun “IV- Ticari ve medeni işlerle ilgili kâğıtlar” başlıklı bölümünün (34) numaralı fıkrasında yer alan “ücretlere ilişkin kağıtlar” ibaresinden sonra gelmek üzere (Bu maddenin birinci fıkrasının (18) numaralı bendinde düzenlenen ücretlerde istisna, aylık brüt asgari ücrete isabet eden kısım için uygulanır.) şeklinde parantez içi hüküm eklenmiştir.

Ücret gelirlerinin vergilendirilmesi

MADDE 3 – (1) 193 sayılı Kanunun 61 inci maddesinde ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tanımlanmış ve ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunmasının onun mahiyetini değiştirmeyeceği belirtilmiştir. Dolayısıyla, hizmet erbabına ödenen aylık ücret, mesai, prim, ikramiye, gider karşılığı ve sair adlarla yapılan tüm ödemeler ve sağlanan menfaatler de ücret kapsamında değerlendirilmektedir.

(2) 193 sayılı Kanunun 63 üncü maddesinde ücretin gerçek safi değerinin, işveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler toplamından sigorta primi, şahıs sigortası primi ve sendika aidatı gibi kesinti ve ödemeler indirildikten sonra kalan miktar olduğu hüküm altına alınmıştır.

(3) 193 sayılı Kanunun 23 üncü ve müteakip maddelerinde gelir vergisinden istisna edilen ücret ödemelerine, aynı Kanunun 31 inci maddesinde ise engellilik indirimine yer verilmiştir. İstisna ve indirimler ücret bordrosunda gösterilmekte, ancak gelir vergisi matrahına dâhil edilmemektedir.

(4) 193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesinde tevkifat yapmak zorunda olan mükellefler sayılmış, aynı maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden 103 ve 104 üncü maddelere göre vergi tevkifatı yapılacağı belirtilmiştir.

(5) Ücret gelirleri genel olarak tevkif suretiyle vergilendirilmekte olup, yapılan kesintiler işverenler tarafından muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile beyan edilmek suretiyle ödenmektedir. Ancak, tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret gelirleri ise tutarı ne olursa olsun 193 sayılı Kanunun 95 inci maddesi hükmüne istinaden yıllık beyannameyle beyan edilmektedir.

(6) 193 sayılı Kanunun 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında tevkif suretiyle vergilendirilmiş;

a) Tek işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, ücret gelirleri toplamının 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı için 880.000 TL) aşması,

b) Birden fazla işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, birinci işverenden aldıkları ücret gelirleri de dâhil olmak üzere ücretleri toplamının gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı için 880.000 TL) aşması,

c) Birden fazla işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, birden sonraki işverenden alınan ücretleri toplamının gelir vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı için 70.000 TL) aşması,

halinde, ücret gelirleri yıllık beyanname ile beyan edilmektedir.

(7) Yıllık beyannamede hesaplanan gelir vergisinden, 193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesine göre yıl içinde tevkif suretiyle ödenen vergiler mahsup edilmektedir.

(8) Ücret gelirleri için yıllık beyanname verilmesi durumunda, 193 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinde yer alan eğitim ve sağlık harcamaları ile bağış ve yardımlar gibi bazı harcamalar da beyan edilen gelirden indirim konusu yapılabilmektedir.

İstisnanın kapsamı ve uygulaması

MADDE 4 – (1) 7349 sayılı Kanunla, 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen (18) numaralı bent ile 1/1/2022 tarihinden itibaren yapılan ücret ödemelerine uygulanmak üzere, hizmet erbabının ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri gelir vergisinden istisna edilmiştir.

(2) İstisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinde, hizmet erbabının ilgili aydaki gelirine ilişkin verginin hesaplanacağı gelir dilim tutarları ve oranları, istisna kapsamındaki tutarlar da dikkate alınarak belirlenecektir.

(3) İstisna nedeniyle alınmayacak olan vergi, ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşmayacaktır.

(4) Hizmet erbabının birden fazla işverenden ücret alması halinde istisna sadece en yüksek olan ücrete uygulanacaktır.

(5) Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde, maaş ödemesinin yanı sıra aynı dönemde yapılan ve ücret olarak değerlendirilen prim, ikramiye, huzur hakkı, mesai ücreti, döner sermaye ücreti, ek ders ücreti gibi ödemeler de dikkate alınmak suretiyle kümülatif matrah esas alınarak vergilendirme yapılmaktadır. İlgili dönemlerde uygulanan indirim ve istisnalar bu ödemelerin toplamına bir kez uygulanmaktadır. Dolayısıyla ilgili ayda yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerin toplamına anılan istisnanın bir kez uygulanması gerekmektedir.

(6) 193 sayılı Kanunun 61 inci maddesinin üçüncü fıkrasında, bu Kanunun uygulamasında ücret sayılan ödemeler düzenlenmiştir. Aynı Kanunun 62 nci maddesinde, işverenler hizmet erbabını işe alan, emir ve talimatları kapsamında çalıştıran gerçek ve tüzel kişiler olarak tanımlanmış ve 61 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen ücret sayılan ödemeleri yapanlar da bu Kanunda yazılan ödevleri yerine getirmek bakımından işveren olarak kabul edilmiştir. Dolayısıyla, yönetim ve denetim kurulu üyelerine ödenen huzur hakkı, bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine, sporculara yapılan ödemeler gibi ücret sayılan ödemelerin vergilendirilmesinde, Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendinde düzenlenen istisnanın uygulanması mümkündür.

(7) Yapılan düzenleme ile 1/1/2022 tarihinden itibaren 193 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde düzenlenmiş bulunan asgari geçim indirimi uygulaması kaldırıldığından bu tarihten itibaren yapılan ücret ödemelerinde asgari geçim indirimi uygulanmayacaktır.

(8) Asgari ücretle çalışan ve istisna uygulaması nedeniyle vergi ödemeyecek olan hizmet erbabı da dahil olmak üzere 193 sayılı Kanunun 31 inci maddesi kapsamında vergi indiriminden faydalanmak üzere başvuruda bulunanların engellilik indirimine ilişkin işlemleri önceden olduğu gibi Gelir İdaresi Başkanlığınca değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır. Asgari ücretli olarak çalışan ve bu nedenle ilgili ayda istisna nedeniyle vergi ödemeyecek olan hizmet erbabı, engellilik indiriminden faydalanamayacak olmakla birlikte onaylanan başvuruları üzerine şartları dahilinde emeklilik başvurularını yapabilecektir. Asgari ücretin üzerinde ücret alan ve vergi indirimine hak kazanan hizmet erbabının, gelir vergisi matrahının yeterli olması halinde, hem engellilik indiriminden hem de aynı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendinde düzenlenen istisnadan faydalanması mümkün bulunmaktadır.

Asgari ücretli olarak çalışanlarda gelir vergisi istisnası

MADDE 5 – (1) Hizmet erbabının ücret gelirinin, ilgili ayda geçerli olan asgari ücretin brüt tutarı kadar olması halinde, brüt tutardan, işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi kesintisi yapılacak, gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmayacaktır.

Örnek 1: İşveren (A)’nın işyerinde asgari ücretli olarak çalışan Bay (B)’nin, 2022 yılı için brüt ücreti 5.004 TL’dir. Bay (B)’ye bu ücreti dışında, mesai, sosyal yardım, prim ve benzeri başkaca bir ödeme yapılmamaktadır.

Bay (B)’ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

(2) Hizmet erbabının asgari ücretiyle birlikte mesai ücreti, sosyal yardım, ikramiye gibi ücret sayılan gelirler elde etmesi durumunda ise toplam ücret gelirinin; ilgili ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan kısmı gelir vergisinden istisna olacak, bu tutarı aşan kısım vergilendirilecektir. İstisna tutarını aşan kısmın vergilendirilmesinde, istisna kapsamında olan matrah da dikkate alınarak vergi tarifesinin uygulanacak dilim ve vergi oranı belirlenecektir. İstisna suretiyle sağlanan menfaat asgari ücretin ilgili ayda hesaplanan vergisini geçemeyecektir.

Örnek 2: İşveren (C)’nin işyerinde asgari ücretli olarak çalışan Bayan (D)’nin, 2022 yılı için brüt ücreti 5.004 TL’dir. Bayan (D)’ye bu ücreti dışında, aylık mesai ve sosyal yardım olarak da 996 TL ödeme yapılmaktadır.

Bayan (D)’ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Örnek 3: İşveren (E)’nin işyerinde asgari ücretli olarak çalışan Bayan (F)’nin, 2022 yılı için brüt ücreti 5.004 TL’dir. Bayan (F)’ye bu ücreti dışında, Ocak ve Temmuz aylarında 10.000 TL ikramiye ödemesi yapılmaktadır.

Bayan (F)’ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

(3) 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendinde yapılan düzenleme ile getirilen istisna, ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri ile sınırlı olup, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa tabi sigortalı olarak sosyal güvenlik destek primi ödemek suretiyle yeniden çalışmaya başlayan hizmet erbabının ödeyeceği sosyal güvenlik destek primi işçi payının % 7,5 olması istisna tutarını değiştirmeyecektir.

Örnek 4: Bay (G), emekli olduktan sonra işveren (H)’nin yanında asgari ücretle çalışmaya başlamıştır. Bay (G)’nin ücretinden %7,5 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilmektedir.

Bay (G)’ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Asgari ücretin üzerinde ücret geliri elde edenlerde gelir vergisi istisnası

MADDE 6 – (1) Hizmet erbabının elde ettiği ücret ve ücret sayılan gelirlerinden 193 sayılı Kanunun 31 ve 63 üncü maddesinde yer alan indirimler düşülecek ve varsa Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendi hariç 23 ve müteakip maddelerinde düzenlenen istisna kapsamındaki ücret ödemeleri gelir vergisi matrahına dahil edilmeyecektir. Bu şekilde belirlenen gelir vergisi matrahına gelir vergisi tarifesi uygulanarak vergi hesaplanacaktır. Bu suretle hesaplanan vergiden istisna tutara isabet eden vergi düşülmek suretiyle ödenecek vergi belirlenecektir. Bu istisna suretiyle sağlanan menfaat asgari ücretin ilgili ayda hesaplanan vergisini geçemeyecektir.

(2) Tam zamanlı çalışmayan hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri ile yeni işe başlayan ve işten ayrılan hizmet erbabına yapılan kıst ücret ödemelerine istisna tam olarak uygulanacaktır.

Örnek 5: İşveren (I)’nın işyerinde çalışan Bay (İ)’nin, 2022 yılı için brüt ücreti 8.000 TL’dir. Bay (İ)’ye başkaca bir ödeme yapılmamakta ve Bay (İ)’nin 193 sayılı Kanunun 63 üncü maddesi uyarınca, kesilen sigorta primi dışında bir indirimi bulunmamaktadır.

Bay (İ)’ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Örnek 6: İşveren (J)’nin işyerinde çalışan Bayan (K)’nin, 2022 yılı için brüt ücreti 9.000 TL’dir. İşveren (J), ayrıca, Bayan (K)’ye çalıştığı her bir gün için yemek hizmetinde kullanılmak üzere yemek kartına günlük 34 TL, ulaşım hizmetinde kullanılmak üzere ulaşım kartına günlük 17 TL yüklemekte, çocuğunu gönderdiği özel kreş için de kreş işletmesine 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (16) numaralı bendi kapsamında 1.000 TL ödeme yapmaktadır.

Bayan (K)’nin kendi adına ödediği 500 TL şahıs sigorta primi ödemesi bulunmaktadır. Bayan (K), 3. derece (2022 yılı için 500 TL) engelli vergi indiriminden faydalanmaktadır.

Bayan (K)’ye 2022 yılı ilgili aylarda yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Örnek 7: Bay (L) 10.000 TL brüt ücret ile 16 Eylül 2022 tarihinde, işveren (M)’nin işyerinde çalışmaya başlamıştır.

Bay (L)’ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Örnek 8: 12.000 TL brüt ücret ile işveren (N)’nin işyerinde çalışan Bayan (O), 10 Ağustos 2022 tarihinde işten ayrılmıştır.

Bayan (O)’ya 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Örnek 9: İşveren (Ö)’nün işyerinde aylık 15 gün çalışan Bayan (P)’ye bu çalışması karşılığı aylık brüt 4.000 TL ödenmektedir.

Bayan (P)’ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Bayan (P)’nin, 15 gün çalışması karşılığı aylık brüt ücretinin 5.500 TL olduğu durumda, 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemesi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Birden fazla işverenden ücret alınması durumunda istisnanın uygulanması

MADDE 7 – (1) Aynı zamanda birden fazla işverenden ücret alınması halinde, istisna uygulaması, sadece en yüksek ücretin elde edildiği işveren tarafından gerçekleştirilecektir. Söz konusu işverene bu durumu bildirme yükümlülüğü hizmet erbabına aittir. Birden fazla işverenden aynı tutarda ücret alındığı durumda, istisnayı uygulayacak olan işvereni hizmet erbabı kendisi belirleyecektir. İstisnadan faydalanılan işverende, istisnanın tamamından faydalanılamaması durumunda kalan tutar için diğer işverende istisnadan faydalanılması mümkün değildir.

Örnek 10: Bay (R) iki ayrı işyerinde işveren (S) ve işveren (Ş)’nin yanında çalışmaktadır. İşveren (S)’den brüt 7.000 TL, işveren (Ş)’den ise brüt 3.000 TL ücret geliri elde etmektedir.

Bay (R)’ye (S) işvereni tarafından ödenen ücrete istisna uygulanacak ve 2022 yılı ilgili aylarda yapılacak net ücret ödemeleri aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Örnek 11: Bayan (T) iki ayrı işverenin yanında çalışmaktadır. İşveren (U)’dan brüt 4.000 TL ve işveren (Ü)’den brüt 4.000 TL ücret geliri elde etmektedir.

Bayan (T), (U) işvereninden istisna uygulamasını talep etmiştir. Bayan (T)’ye sadece (U) işvereni tarafından ödenen ücrete istisna uygulanacak olup, 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemeleri aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Teşvik ve istisna kapsamındaki ücret ödemeleri

MADDE 8 – (1) 16/12/1999 tarihli ve 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 12 nci maddesine göre, Türk Uluslararası Gemi Sicilinde kayıtlı gemilerde ve yatlarda çalışan personele ödenen ücretler gelir vergisinden istisna edilmiştir. Bu Kanun kapsamında çalışan ve şartları taşıyan hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılmamaktadır. Dolayısıyla, istisna kapsamındaki bu ücretlere 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendi uyarınca ayrıca istisna uygulanması söz konusu değildir.

(2) a) 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun geçici 3 üncü maddesi uyarınca bölgede imalat faaliyetlerinde çalışan personele ödenen ücretleri üzerinden,

b) 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2 nci maddesine göre Ar-Ge, tasarım ve destek personeline ödenen ücretleri üzerinden,

c) 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre, Ar-Ge, tasarım ve destek personeline ödenen ücretleri üzerinden,

ç) 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun geçici 21 inci maddesine göre, ilgili yılda uygulanan asgarî ücretin aylık brüt tutarının prim ödeme gün sayısına isabet eden tutarı üzerinden,

hesaplanan gelir vergisinin asgarî geçim indirimi uygulandıktan sonra kalan kısmı, verilecek muhtasar ve prim hizmet beyannamesi üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilmekteydi.

(3) Diğer kanunlarda yer alan benzer istisna ve teşvikler için de hesaplama aynı şekilde olacaktır.

Örnek 12: İşveren (V)’nin işyerinde çalışan Bay (Y), aylık brüt 10.000 TL ücret geliri elde etmektedir.

Bay (Y)’nin 3218 sayılı Kanun kapsamında çalışması ve ücretinin teşvik kapsamında olması durumunda, 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemeleri aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Bay (Y)’nin 4691 sayılı Kanun kapsamında çalışması ve ücretinin teşvik kapsamında olması durumunda, 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemeleri aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Bay (Y)’nin 5746 sayılı Kanun kapsamında çalışması ve ücretinin teşvik kapsamında olması durumunda, 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemeleri aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Bay (Y)’nin 4447 sayılı Kanun kapsamında çalışması ve ücretinin teşvik kapsamında olması durumunda, 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemeleri aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Yıllık beyanname verilmesi halinde istisna uygulaması

MADDE 9 – (1) Hizmet erbabının ücret gelirlerinin 193 sayılı Kanunun 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre yıllık beyanname ile beyan edilmesinin gerekmesi durumunda, yıl içinde istisna uygulamasından faydalanıldığı için yıllık beyannamede söz konusu istisna uygulamasına yer verilmeyecek ve yıllık beyannamede ücret gelirlerinin toplamı üzerinden hesaplanan vergiden, yıl içinde istisna öncesi hesaplanan vergiler mahsup edilecektir.

(2) Tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret gelirlerinin yıllık gelir vergisi matrahının, asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşmaması halinde, bu gelirler beyan edilmeyecektir. Söz konusu, gelirlerin asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşması halinde ise bu gelirlerin tamamı beyan edilecek ve hesaplanan gelir vergisinden asgari ücretin yıllık matrahı üzerinden hesaplanan vergi indirim konusu yapılacaktır.

Örnek 13: İşveren (Z)’nin işyerinde çalışan Bay (A), aylık brüt 100.000 TL ücret geliri elde etmektedir.

Bay (A)’nın 2022 yılı yıllık gelir vergisi matrahı gelir vergisi tarifesinin dördüncü dilimindeki tutarı (2022 yılı için 880.000 TL) aştığından, Bay (A)’nın ücret gelirini yıllık beyannameyle beyan etmesi gerekmektedir.

Bay (A)’ya 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemelerine ilişkin hesaplama ile Bay (A)’nın yıllık beyanı üzerine yapılacak hesaplamalar aşağıdaki şekilde olacaktır.

Örnek 14: Bayan (B) iki ayrı iş yerinde işveren (C) ve işveren (D)’nin yanında çalışmaktadır. İşveren (C)’den brüt 10.000 TL ve işveren (D)’den brüt 8.000 TL ücret geliri elde etmektedir.

Bayan (B)’nin ikinci işverenden elde ettiği ücret geliri 2022 yılı gelir vergisi tarifesinin ikinci dilimindeki tutarı (2022 yılı için 70.000 TL) aştığından, Bayan (B)’nin ücret gelirini yıllık beyannameyle beyan etmesi gerekmektedir.

Bayan (B)’ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemelerine ilişkin hesaplamalar ile Bayan (B)’nin yıllık beyanı üzerine yapılacak hesaplamalar aşağıdaki şekilde olacaktır.

Örnek 15: Bay (E), 15.000 TL brüt ücretle çalıştığı işveren (F)’deki işinden 15 Temmuz 2022 tarihi itibarıyla ayrılmış ve 16 Temmuz 2022 tarihi itibariyle işveren (G)’nin yanında 20.000 TL brüt ücretle çalışmaya başlamıştır.

Bay (E)’nin ikinci işverenden elde ettiği ücret geliri 2022 yılı gelir vergisi tarifesinin ikinci dilimindeki tutarı (2022 yılı için 70.000 TL) aştığından, Bay (E)’nin ücret gelirini yıllık beyannameyle beyan etmesi gerekmektedir.

Bay (E)’ye 2022 yılının ilgili aylarında yapılacak net ücret ödemelerine ilişkin hesaplamalar ile Bay (E)’nin yıllık beyanı üzerine yapılacak hesaplamalar aşağıdaki şekilde olacaktır.

Örnek 16: Bay (H) tevkif suretiyle vergilendirilmemiş aylık brüt 7.000 TL ücret geliri elde etmektedir.

Ücret geliri tevkif suretiyle vergilendirilmediğinden, Bay (H)’nin ücret gelirini yıllık beyannameyle beyan etmesi gerekmektedir.

Bay (H)’nin 2022 yılı yıllık beyanı üzerine yapılacak hesaplama aşağıdaki şekilde olacaktır.

Ücret bordrosu ve hesaplamalar

MADDE 10 – (1) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 238 inci maddesinde ücret bordrosuna ilişkin hükümlere yer verilmiş ve ücret bordrosunda yer alması gereken bilgiler sayılmış olup, işverenlerin bu bilgilere yer vermek suretiyle ücret bordrolarını diledikleri şekilde düzenleyebilecekleri belirtilmiştir. Bu Tebliğin önceki bölümlerinde yer verilen örnekler istisna suretiyle alınmayacak olan vergi tutarının belirlenebilmesine yönelik olarak hazırlanmıştır. Dolayısıyla ücret bordrolarının ve bordro düzenlenmesine esas hesaplamaların, örneklerle aynı sonucu doğuracak, diğer bir ifadeyle, istisna nedeniyle alınmayacak verginin ilgili aydaki asgari ücretin vergisini geçmeyecek şekilde, farklı yöntemlerle yapılması mümkündür.

193 sayılı Kanunun kaldırılan 64 üncü maddesi kapsamında bulunan diğer ücretlilerin durumu

MADDE 11 – (1) 7349 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile 193 sayılı Kanunun 64 üncü maddesi 1/1/2022 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır. Söz konusu düzenleme ile bu madde kapsamında bulunan;

a) Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabı yanında çalışanların,

b) Özel hizmetlerde çalışan şoförlerin,

c) Özel inşaat sahiplerinin ücretle çalıştırdığı inşaat işçilerinin,

ç) Gayrimenkul sermaye iradı sahibi yanında çalışanların,

elde ettikleri ücretler, işverenlerin tevkifat yapma yükümlülüğü bulunmadığından tevkifata tabi olmayan ücret kapsamında değerlendirilecektir.

(2) 193 sayılı Kanunun 64 üncü maddesinin yürürlükten kaldırılması nedeniyle, bu kapsamda bulunan hizmet erbabının vergi karnesi almasına ve karnesini vergi dairesine ibraz ederek vergilerini tarh ve tahakkuk ettirmesine gerek bulunmamaktadır. Bu kapsamda olanların 1/1/2022 tarihinden itibaren elde ettikleri tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret gelirleri Kanunun genel hükümlerine tabi olacaktır.

(3) 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendi uyarınca, bu kapsamda bulunan hizmet erbabının 1/1/2022 tarihinden itibaren elde ettiği ücret gelirlerine ilişkin matrahlarının, asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşmaması halinde, istisna kapsamına giren bu ücretleri için yıllık beyanname verilmeyecektir.

(4) Hizmet erbabının elde ettiği ücret gelirlerinin, istisna tutarını aşması halinde ise elde edilen ücret gelirinin tamamı yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecek ve hesaplanan gelir vergisinden asgari ücret üzerinden hesaplanan yıllık gelir vergisi mahsup edilerek ödenecek vergi hesaplanacaktır.

Örnek 17: Basit usule tabi mükellefin yanında çalışan Bay (I), tevkif suretiyle vergilendirilmemiş aylık brüt 5.004 TL ücret geliri elde etmektedir.

Bay (I)’nın 2022 yılında elde ettiği ücret gelirinin gelir vergisi matrahı, asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşmadığından, istisna kapsamında kalan bu ücret geliri için yıllık beyanname verilmeyecektir.

Örnek 18: Basit usule tabi mükellefin yanında çalışan Bay (İ), tevkif suretiyle vergilendirilmemiş aylık brüt 6.000 TL ücret geliri elde etmektedir.

Bay (İ) tevkif suretiyle vergilendirilmemiş 2022 yılı toplam ücret gelirini yıllık beyannameyle beyan edecek ve yıllık beyanı üzerine yapılacak hesaplama aşağıdaki şekilde olacaktır.